zakonny
  • dom zakonny werbistów
    18.03.2003
    18.03.2003
    Jeżeli piszemy: klasztor Kapucynów, opactwo Benedyktynów, jak zapisać: dom zakonny werbistów. Dużą czy małą literą ostatni wyraz? Przyjmujemy, że dom zakonny wchodzi w skład nazwy, podobnie jak klasztor i opactwo w powyższych przypadkach.
  • parafie i zgromadzenia zakonne
    13.11.2001
    13.11.2001
    Czy każdy wyraz w pełnej nazwie określonej parafii powinno się pisać dużą literą (np. Parafia Rzymskokatolicka pod Wezwaniem św. Michała)? Jak zapisać słowo parafia w niepełnej nazwie (np. proboszcz parafii św. Michała)?
    I podobny problem: nazwy zgromadzeń zakonnych. Pełna nazwa – np. Zgromadzenie Sióstr Rodziny Betańskiej – pewnie wszystko dużymi literami, ale co z krótszą nazwą – niepełną – zgromadzeniem sióstr betanek?
    Dziękuję za odpowiedź.
  • współbrat
    6.12.2006
    6.12.2006
    Zakonnicy często mówią o innym członku swojego zakonu współbrat. Czy cząstka współ- dodaje coś w tym wypadku do znaczenia słowa brat? Jeśli tak, to czy analogicznie należałoby mówić także np. współojciec (przełożony zakonny) i współmatka (przełożona zakonna)?
  • klasztor, kościół itp.
    2.12.2002
    2.12.2002
    Chciałabym wrócić do sprawy pisowni nazw zakonów, poruszonej przy omawianiu połączenia kościół Dominikanów. Nie do końca jest dla mnie jasne rozróżnienie pomiędzy – jak to Państwo określili – zakonem jako wspólnotą a zakonem jako instytucją i wynikającą z tego różnicą w pisowni. Rozumiem, że małą literą należy zapisać – jak określono w słowniku ortograficznym – nazwy członków bractw, zgromadzeń zakonnych, np. jezuita. Wtedy liczba mnoga – jezuici, byłby to właśnie zakon jako grupa ludzi, wspólnota. Ale w jakim wypadku użyć słowa: Jezuici (jako instytucja), pisanego dużą literą? Jak rozróżnić, kiedy jest mowa o wspólnocie, a kiedy o instytucji? Czy na przykład na tablicy zawieszonej w przedsionku kościoła, informujacej w uproszczony sposób o tym, że kościół należy należy do określonego zgromadzenia, należy napisać:
    kościół św. Andrzeja Boboli
    jezuici (czy Jezuici?)

    I czy klasztor dominikanów w każdym wypadku będzie oznaczał wspólnotę mieszkających tam ludzi, czy może też oznaczać budynek należący do zakonu (jako instytucji) i wtedy należy zapisać go jako klasztor Dominikanów?
  • przewalczać [?]

    20.10.2023
    20.10.2023

    W artykule pt. „Problematyka muzyczna w najstarszych redakcjach benedyktynek w języku polskim” (S. Dąbek, Barok: historia, literatura, sztuka, Tom 4, Numer 2 (8) (1997) s. 67-74) cytuje XVII-wieczny starodruk, w którym pojawia się następujący zwrot dotyczący rytmu w śpiewie psalmów przez siostry zakonne: [śpiewać] „słów nieprzewalczaiąc”. Moja wątpliwość dotyczy znaczenia tego zwrotu. Współcześnie przewalczać, za SJP PWN, oznacza «walcząc, przezwyciężyć coś». Zatem w tym kontekście interpretowałbym to jako „nie zniekształcając [słów]”. Jednak autor cytowanego artykułu interpretuje to jako „nie przedłużając”. Kto z nas ma rację? Czy słowo to zmieniło znaczenie?ły>

  • Zgromadzenie Sióstr Franciszkanek Rodziny Maryi

    3.12.2023
    3.12.2023

    1) Jak powinno pisać się prawidłowo: "siostry franciszkanki Rodziny Maryi" czy "Siostry Franciszkanki Rodziny Maryi"? Zgodnie z regułami ortograficznymi i zasadami słownictwa religijnego nazwy zakonów w pełnym oficjalnym brzmieniu zapisujemy wielkimi literami oznaczającymi nazwę własną, z kolei nazwy członków bractw i zgromadzeń zapisujemy małą literą.

    2) W nazwie członkini zakonu występuje fraza "Rodzina Maryi". W związku z tym powinno się pisać: "siostry franciszkanki Rodziny Maryi" czy może "siostry franciszkanki rodziny Maryi"?

    Wyraz "franciszkanka" jest w słowniku języka polskiego, a w książce "W matni. Kościół w Polsce w latach II wojny światowej" mamy "franciszkanka Rodziny Maryi".

  • celebryt
    21.03.2009
    21.03.2009
    Cytat z jakiegoś felietonu: „Celebryt – kolejny potworek językowy pojawiający się w mediach”. Czy rzeczywiście jest to potworek, czy przeciwnie – zgrabnie zaadaptowane, potrzebne słowo? Pisząc „potrzebne”, mam na myśli to, że nie istnieje inne polskie słowo na nazwanie tego samego. Ale może istnieje? Jak Szanowna Poradnia ocenia celebryta i celebrytkę?
  • imię
    15.04.2008
    15.04.2008
    Witam!
    Czy mógłbym uzyskać odpowiedź na pytanie, jaka jest etymologia słowa imię w języku polskim?
    Pozdrawiam i z góry dziękuję.
  • Jean Berthier
    1.02.2019
    1.02.2019
    Witam!
    Zwracam się z uprzejmą prośbą o wyjaśnienie czy odmiana nazwiska francuskiego jest konieczna. Chodzi mi o postać: Jean Berthier. Jest to założyciel zgromadzenia zakonnego Misjonarzy Świętej Rodziny. W pisanej pracy posługuję się polskim imieniem Jan i francuskim oryginalnym nazwiskiem Berthier. Przyjąłem zasadę odmiany imienia i braku odmiany w przypadku nazwiska, np. z Janem Berthier, o Janie Berthier, Janowi Berthier. Czy takie rozwiązanie jest dopuszczalne?
    Z wyrazami szacunku!
  • klasztor Franiszkanów
    10.05.2002
    10.05.2002
    Proszę o informację, jaką literą należy zapisywać nazwy zgromadzeń zakonnych w wyrażeniach: klasztor franciszkanów/Franciszkanów, kościół dominikanów/Dominikanów. W przykładach podawanych w „Słowniku języka polskiego” stosowany jest zapis małą literą, podobnie jak w niektórych tekstach zamieszczonych w Korpusie (m.in. klasztor karmelitów bosych w Czernej) i starszych wydaniach Encyklopedii PWN (z lat 70.). W „Encyklopedii multimedialnej” nazwy zakonów zapisywane są w tych wyrażeniach wielką literą. Czy tylko taki zapis jest poprawny?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego