zamiana
  • dużo różnych pytań
    21.02.2002
    21.02.2002
    Szanowni Państwo,
    Mam nadzieję, że Poradnia Językowa jeszcze działa (nie miałam z Państwem od dłuższego czasu kontaktu) i będę mogła skorzystać z Waszej pomocy. Oto moje pytania:
    1. Czy istnieje w polskim języku słowo ewaluować (od angielskiego evaluate – oceniać.) W mojej pracy (firma zagraniczna) jest to coraz częściej używane.
    2. Czy poprawnie powinno być podkoszulek czy podkoszulka.
    3. Czy „modne” od kilku lat słowo molestować (w kontekście: 'wykorzystywać seksualnie') jest używane poprawnie? Przez wiele lat słowo to miało zupełnie inne znaczenie ('nagabywać') – teraz rozpanoszyła się kalka angielska i użycie tego słowa w pierwotnym znaczeniu wywołuje wręcz dwuznaczne uśmieszki. Czy więc słowo to w nowym znaczeniu jest weszło na stałe i oficjalnie do języka polskiego?
    4. Drażni mnie powszechne nadużywanie słowa sponsor. Czy można go zastąpic słowem fundator, darczyńca lub wręcz dobrodziej? A może mecenas, choć to ostatnie odnosić sie chyba powinno do wspierania sztuki? Czy słowo sponsor jest już oficjalnie uznawane w poprawnej polszczyźnie?
    5. W dalszym ciągu nie mogę pogodzić się ze słowem reklamówka, oznaczającym torebkę plastikową (a może plastykową – przy okazji – jaka jest poprawna pisownia słowa plastik?) Nigdy nie używam tego słowa – wydaje mi się strasznie rażące. A może jestem po prostu przeczulona i mogę bez oporu używać słowa reklamówka, jak to robi wiekszość?
    6. Ciągle rażąca wydaje mi się komórka zamiast telefon komórkowy (chyba głównie z powodu lenistwa językowego, podobnie jak i wspomniana wyżej reklamówka). Czy więc komórka jest poprawna?
    7. Wracam jeszcze do słów pochodzenia angielskiego. Czy jest przyjęta jakaś zasada odnośnie wymowy niektórych powszechnie używanych słów pochodzenia angielskiego w jęz. polskim? Chodzi mi o słowo keczup, oraz o nazwy własne jak Avon czy Nike. Niektórzy, wydaje mi się, że ze snobstwa (często są to osoby nie znajace angielskiego) wymawiają je jako [keczap], [Ejwon] oraz [Najki]. Ja, mimo ze znam doskonale jęz. angielski, w tych przypadkach wymawiam, jak się pisze (bo jestesmy w Polsce), ale może nie mam racji?

    Bedę zobowiązana za otrzymanie odpowiedzi.
    Pozdrawiam
    Barbara Rościszewska
  • dwóch czy dwoje ludzi?
    7.12.2010
    7.12.2010
    Szanowni Państwo,
    czy poprawne jest połączenie rzeczownika ludzie z liczebnikiem głównym, np. między dwoma ludźmi? Czy powinien być tu liczebnik zbiorowy – między dwojgiem ludzi?
    Dziękuję za odpowiedź i pozdrawiam
    Agnieszka
  • dwuznaczne zdania
    19.11.2012
    19.11.2012
    Czy można jednoznacznie określić (na jakiej podstawie?), do kogo odnoszą się formy zaimka swój w następujących zdaniach:
    Monika spotkała przyjaciółkę idącą ze swoim mężem. (mąż przyjaciółki czy Moniki?)
    Profesor kazał jej przynieść swoją pracę. (praca profesora czy jej?)
    Matka kazała im uporządkować swoje zabawki. (zabawki matki czy ich?)

    Czy lepsza byłaby tutaj zamiana na jej mężem / jego (jej) pracę / jej (ich) zabawki?
  • dynks i DINKS
    1.02.2007
    1.02.2007
    1. 'Jakaś rzecz' to wg Słownika polszczyzny potocznej (Anusiewicz, Skawiński, PWN 1996) dyngs a. dings, a wg późniejszych słowników PWN (Wielki ortograficzny, 100 tys. potrzebnych słów, Wielki wyrazów obcych) – dinks a. dynks. Forma z pierwszego źródła wydaje mi się atrakcyjniejsza (i nie myli się z DINK, zob. dalej, p.2.). Skąd ta zmiana frontu i czy dings jest do obronienia?
    2. Czy (powszechne) pisanie Dinks zamiast ang. DINK ('Double Income, No Kids'; też jako DINKY) ma uzasadnienie? Skąd to s?
  • edytorstwo tekstów literackich
    21.03.2006
    21.03.2006
    Moje pytanie dotyczy zagadnienia związanego z zasadami edytorstwa tekstów literackich. Obowiązująca reguła ortograficzna mówi, że kropkę należy zawsze stawiać po cudzysłowie. Czy jednak ta reguła obowiązuje również w stosunku do tekstów literackich pisanych w XIX w. i wcześniej? Czy w publikacjach edukacyjnych można zmodyfikować pisownię w zakresie tej reguły, czy należy pozostawić oryginalną, obecną np. w wydaniach Biblioteki Narodowej?
    Pozdrawiam
  • EFTA, Efty, Efcie…
    15.11.2011
    15.11.2011
    Szanowni Państwo!
    Skrótowce takie jak EFTA czy IKEA można odmieniać dwojako: albo Efta, Efty, albo EFTA, EFT-y. Ale czy można postać mianownikową zapisać pismem wersalikowym, a przypadki zależne pismem tekstowym?
  • Germanizmy składniowo-frazeologiczne
    2.10.2019
    2.10.2019
    Szanowni Państwo,
    w kilku miejscach spotkałem się z informacją, że zwroty w odpowiedzi czy w nawiązaniu to kalki z języka niemieckiego i poprawnie powinno się pisać odpowiadając, nawiązując. Czy faktycznie tak jest i czy Państwa zdaniem te rzekome germanizmy są dopuszczalne w poprawnej korespondencji urzędowej?
    Z wyrazami szacunku
    Piotr Michałowski
  • gestia
    19.12.2001
    19.12.2001
    Jak to właściwie jest z tą gestią? Bardzo interesuje mnie to zagadnienie. W ciągu ostatniego tygodnia kilkakrotnie słyszałem właśnie gestia – że coś jest w czyjejś gestii, wg mnie brzmi to jakoś nieładnie czy nawet sztucznie. Czy nie można zastąpić tego jakimś terminem, który nie drażni tak uszu? I tak naprawdę czym jest owa gestia?
    Życzę pomyślności w nowym roku. Pozdrawiam,
    Łukasz Łukasiewicz
  • Gothic – Gothica, z Gothikiem
    8.03.2019
    8.03.2019
    Od jakiegoś czasu dyskutujemy nad poprawną deklinacją obcej nazwy własnej Gothic. Spór dotyczy tego czy zamieniać c na k tylko, gdy jest ono zmiękczane, tj. wyłącznie w narzędniku (Gothikiem), czy w każdym przypadku oprócz mianownika, tj. Gothic, Gothika, Gothikowi, etc.

    Z góry dziękuję za odpowiedź.
  • hantel czy hantla?
    27.02.2010
    27.02.2010
    Witam.
    Mam pytanie odnośnie pisowni, a jednocześnie rodzaju liczby pojedynczej od słowa hantle (czyli ciężarki do ćwiczeń): czy będzie to ten hantel, czy ta hantla? W jednym z polskich filmów usłyszałem ten wyraz wypowiadany jako rodzaj żeński i trochę się zdziwiłem, jakoś mi to nie pasowało… ale może niesłusznie.
    Pozdrawiam.
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego