zapamiętać
  • pergamoński czy pergameński?
    4.09.2002
    4.09.2002
    Uprzejmie proszę o wyjaśnienie rozbieżności w zapisie przymiotnika od nazwy Pergamon. Według słownika ortograficznego przymiotnik winien brzmieć pergameński. Taka właśnie formę (chyba bez wyjątku) można znaleźć w 7-tomowej encyklopedii PWN. Jednakże w najnowszej, Wielkiej encyklopedii PWN znajdujemy formę pergamoński, np. hasło Berlin wspomina o Muzeum Pergamońskim. Co sądzić o tej rozbieżności? Czym jest spowodowana? Czy obie formy są równie poprawne?
    Jakoś bardziej „swojska” wydaje się nam forma z o, a więc pergamoński (używana na przykład w „Słowniku mitów” W. Kopalińskiego), ale pragniemy poznać opinię specjalistów.
    Z poważaniem
    Andrzej Szymczak
  • Poprawność niektórych konstrukcji składniowych z bezokolicznikiem (np. pobiegli pomóc, wrócił zamknąć dom, wybrali się odwiedzić wujka itp.)

    30.07.2021
    30.07.2021

    Dzień dobry.

    Jestem ciekawa poprawności zbitek typu: wybrali się odwiedzić, poszli zrobić, iść pomagać, wrócił zmienić buty itd.

    Kiedyś wyczytałam (chyba tutaj), że jest to bodajże rusycyzm, bo winno się wstawić by, gdy chodzi o język polski: wybrali się, by odwiedzić itd.

    Troszkę to dziwnie brzmi dla ucha przyzwyczajonego do tych pierwszych rozwiązań.

    Niestety nie mogę odnaleźć tej porady, a chciałam się upewnić, czy dobrze zapamiętałam, a jeśli tak, jaka reguła o tym mówi.

    Bardzo dziękuję.

  • pójść na całość
    4.03.2012
    4.03.2012
    Dzień dobry,
    w pewnym wywiadzie pani językoznawczyni z UW powiedziała, że nie używa zwrotu pójść na całość ze względu na jego pochodzenie i pierwotne znaczenie, które już zostało zapomniane. Przyznaję, że sam tego znaczenia nie znam. Mógłbym poprosić o wyjaśnienie etymologii tego powiedzenia?
    pozdrawiam,
    Jarek Hirny
  • prezydent
    21.02.2003
    21.02.2003
    Obecnie żona prezydenta to pani prezydentowa. A jeśli prezydentem byłaby kobieta, to jej mąż byłby…. prezydentowym? No bo chyba nie prezydentem. Z kolei kobieta-prezydent nie mogłaby być nazywana prezydentową, bo byłoby to mylące…
  • Proszę pani!
    18.05.2008
    18.05.2008
    Witam, chciałabym dowiedzieć się która wersja jest poprawna: Proszę Pani czy Proszę Panią? Chodzi mi o sytuację, gdy na przykład dzieci zwracają się na lekcji do nauczycielki.
  • Przymiotnik od nazwiska Dali

    8.07.2023
    8.07.2023

    Jak brzmi przymiotnik od nazwiska (Salvador) Dali? Dalijski? Dalowski?

    Pozdrawiam serdecznie

    Dorota

  • Przymiotnik postapokaliptyczny
    10.04.2018
    10.04.2018
    Jestem ciekaw, jak powinno się pisać po polsku słowo, które w języku angielskim brzmi post apocalyptic czy też post-apocalyptic. Wszyscy piszą post apokaliptyczny albo post-apokaliptyczny. Natknąłem się jednak w Wikipedii, że: „W języku polskim jedyna poprawna pisownia przymiotnika to postapokaliptyczny. Będąca kalką z języka angielskiego pisownia post-apokaliptyczny czy post apokaliptyczny jest błędna”.
    Proszę o wyjaśnienie.

    Dziękuję za odpowiedź i pozdrawiam.
  • psikawka
    14.04.2006
    14.04.2006
    Jak się nazywa plastikowe jajko (albo pojemniczek innego kształtu) do polewania wodą w śmigus-dyngus? W moich kręgach używa się słowa psikawka, usłyszałem je ostatnio również niezależnie w sklepie, ale obawiam się, że nie jest to słowo z polszczyzny ogólnej. Sikawka kojarzy się ze strażą pożarną, a polewaczka z konewką lub specjalnym samochodem. Nie potrafię znaleźć dobrego słowa…
    Życzę Wesołych Świąt i mokrego Poniedziałku!
  • rozumieć jak umieć
    15.12.2014
    15.12.2014
    Dzień dobry.
    Mam 25 lat, w zeszłym roku dowiedziałem się, że zamiast słowa rozumię, którego używałem, należy stosować słowo rozumiem, byłem zszokowany tą wiadomością. Do dziś używam formy uznawanej przeze mnie za poprawną. Proszę o wyjaśnienie, dlaczego jedynie rozumiem jest uważane za prawidłowe?
  • różnice w odmianie czasowników
    1.02.2010
    1.02.2010
    Szanowny Panie Profesorze,
    proszę o wyjaśnienie następującej kwestii: formy poprawne czasu przeszłego od czasownika zniknąć to znikła i zniknęła. I obie formy – zgodnie z zasadami języka polskiego – są poprawne. Dlaczego natomiast forma zamkła uchodzi za formę błędną, podczas gdy akceptowalna jest tylko forma zamknęła? Czy to jakiś wyjątek? Czy są inne czasowniki, które w formach czasu przeszłego dopuszczają tylko jeden wariant odmiany?
    Dziękuję i pozdrawiam
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego