Proszę o rozwianie wątpliwości związanych z odmianą mojego nazwiska. Przyjmuje ono pisownię Arendt, a wymowę [arent]. Czy nazwisko to należy odmieniać (Arendta, Arendtowi itd.), czy też nie? W przypadku występowania zbitki dt wewnątrz słowa przestaje istnieć tak wyraźne językowe uzasadnienie dla nietypowej wymowy i z [arenta] staję się [arendtem].
Chciałbym uniknąć śmieszności podobnej do tej, którą wywołał pewien minister, zalecając odmianę swojego nazwiska niezgodną z normami.
KA

Szanowni Państwo,
mam problem z pisownią łączną i rozdzielną. Jak powinno być: asfalty wysokomodyfikowane (jak preferuje producent) czy asfalty wysoko modyfikowane, i w konsekwencji: asfalty bardzo wysokomodyfikowane czy asfalty bardzo wysoko modyfikowane?

Z poważaniem,
Anna

Szanowni Państwo,
Zawsze sądziłem, że aspekt jest cechą czasownika, a nie kwestią jego odmiany (podobnie jak rzeczownik „ma rodzaj”, a nie „odmienia się przez rodzaj”), i że owszem, czasowniki łączą się w pary aspektowe, ale nie oznacza to, że każdy swoją parę mieć musi. Tymczasem moje dziecko oznajmiło mi właśnie – tak uczone w szkole – że to jest „odmiana przez aspekt”. Nie wierzyłem, sprawdziłem, rzeczywiście ma w zeszycie napisane: „Czasowniki odmieniają się przez aspekt”.
Dla mnie różnica jest zasadnicza. Według mojego dotychczasowego rozeznania wziąć i brać to były dwa czasowniki, wprawdzie skojarzone w parę, ale osobne. Jeśli natomiast miałaby to być odmiana, to byłby to jeden i ten sam wyraz (tyle że właśnie odmieniany). Tylko która forma będzie wtedy podstawową – wziąć będzie brać odmienionym przez aspekt, czy też brać będzie odmienionym przez aspekt wziąć?
Poza tym jeśli to jest rzeczywiście odmiana, to wynikałoby z tego, że każdy czasownik (poza ewentualnymi wyjątkami) da się odmienić. Tu lista wyjątków byłaby chyba nazbyt długa, bo jak „odmienić” przez aspekt czasowniki: zobaczyć, dojrzeć, powłóczyć, siedzieć, mianować, wisieć, ciąć, rwać, drzeć, gadać, utkać (np. gobelin), pognać (dokądś), strzyc, biec, prać, ciec, płukać, razić, spacerować, bawić się, kołowacieć, kochać, lubić, szanować, podkochiwać się…
Proszę o pomoc, bo dziecko zadaje mi coraz trudniejsze pytania, a ja nie wiem, jak odpowiedzieć. Szukałem trochę po książkach (np. w Praktycznym słowniku poprawnej polszczyzny nie tylko dla młodzieży, str. 406) i raczej przyznałbym rację sobie, a nie nauczycielce, niemniej wolałbym zweryfikować swoją interpretację u źródła, zanim zacznę przestawiać dziecko, bo może to ja coś wiem nie tak, jak trzeba.
Serdecznie dziękuję.

Czy przed wyrażeniami odgrywającymi rolę spójnika i, czyli a także lub jak również, należy stawiać przecinek? A może zależy to od kontekstu, w jakim wyrażenia te zostały użyte?

Kiedy mój dwuipółletni syn powiedział ostatnio nie ma awokada, odruchowo poprawiłam go, że mówi się zawsze awokado – wszak w słownikach to słowo figuruje jako nieodmienne. Zaczęłam się jednak zastanawiać: dziecko wiele razy słyszało kina, radia, żelazka itp. i automatycznie zastosowało tu tę samą regułę. Dlaczego nie mielibyśmy tak mówić? Nasz język przecież radzi sobie z taką odmianą.

Szanowni Językoznawcy!
Czy przed zwrotem a zarazem nie powinno się stawiać przecinka? Nigdy? W zasadzie a można zawsze wymienić na i. A może właśnie powinno? Czy jest to kwestia uznaniowa? „Była piękna (,) a zarazem niebezpieczna”, „Mógł (,) a zarazem nie mógł tego powiedzieć”.
Pozdrawiam
Anna

W białoruszczyźnie końcowe w ulega ubezdźwięcznieniu nie do f, ale u niezgłoskotwórczego. W polszczyźnie Bronisław wymawiamy bronisłaf, natomiast po białorusku pisze się tak, jak się wymawia: Branisłaŭ. W przypadkach zależnych w obu językach głoska w wraca, mamy więc w piśmie i mowie Bronisława i Branisława. W zamieszczonej przez Państwa poradzie zalecono formę dopełniacza Bykaŭa. Jest to jednak potworek językowy, trudny do wymówienia łamaniec. Czy nie lepiej odmieniać Bykawa?

Chciałbym zapytać o odmianę nazwiska Bakonyi. Poprawna odmiana nazwisk węgierskich jest opisana w Słowniku ortograficznym, jednak tylko nieliczni ją znają. Nawet jeśli z poprawną wymową się spotykam, to w zapisie we fragmencie yi prawie zawsze jest coś połknięte. I tu mam pytanie… Czy używanie formy niedomienionej Bakonyi w pewnych sytuacjach i w określonych przypadkach jest dużym nietaktem?

Przed laty polska telewizja nadawała serial o detektywie polskiego pochodzenia, który w oryginale nosił nazwisko Banacek, a w polskiej wersji językowej… i tu jest problem. Pamięć podpowiada, że Banaczek. Jest o tym wzmianka na stronie Filmweb.pl, ale tylko jako wzmianka właśnie, sam film figuruje zaś pod tytułem nie zmienionym w stosunku do oryginału. Jak zatem pisać o tej postaci? Czy pisownia przez cz jest ortograficznie uprawniona?

Czy nazwy słynnych lalek, Ken i Barbie, należy pisać dużą literą? To nazwa handlowa produktu, a zarazem typ.

Chodzi mi o zdania w stylu: Z nażelowaną fryzurą i sztuczną opalenizną chłopak przypominał Kena/kena. Miała pięć barbie/Barbie.

Pozdrawiam

D.