-
Napięcie a na pięcie 2.07.20202.07.2020Dzień dobry! Zastanawiałam się ostatnio, czy słowo napięcie i wyrażenie na pięcie mają ze sobą jakiś związek? Czy zbieżność między nimi jest przypadkowa?
Pozdrawiam
Agata
-
Amica7.07.20037.07.2003Dzień dobry.
Moje pytanie: jak wygląda pisownia wyrazu Amica w dopełniaczu? W prasie spotkałem się z formą, w której litera c zmieniała się w k. Nawet ładniej to wygląda, ale czy jest to poprawne?
Pozdrawiam.
Marek -
gałganek aliny
20.10.202120.10.2021Dzień dobry, będę wdzięczna za roztrzygnięcie dylematu związanego z pisownią pewnej autorskiej receptury pomocnej przy przeziębieniach. Jej nazwa własna brzmi: Gałganek Aliny - tak przynajmniej zapisują to zwykle internauci. No i tu pojawia się problem, gdyż owa "alina" nie jest imieniem żeńskim, a nazwą substancji chemicznej (składowej czosnku) odpowiedzialnej za charakterystyczny zapach tej rośliny. Jak więc należy zapisać: Gałganek Aliny, Gałganek aliny czy może gałganek aliny?
-
Hiob czy Job?10.01.200610.01.2006Witam serdecznie,
w polszczyźnie występuje równolegle imię Hiob i Job na określenie tej samej postaci biblijej. Skąd się wzięła ta pierwsza, dziś bardziej popularna nazwa?
Joba wprowadziła Biblia Wujka. Hiob w oficjalnych katolickich tłumaczeniach pojawił się w Biblii Tysiąclecia, natomiast funkcjonował i był znany wcześniej (wiem np o wydaniu Ogniem i mieczem z 1965 r., gdzie to imię jest tak użyte). Skąd to drugie imię, skoro do 1966 r. w całym Kościele był to Job?
Pozdrawiam,
Jarek Hirny -
Historia grafemów złożonych
22.03.202322.03.2023Napatoczyłem się niedawno na Wikipedii (strona: „Alfabet polski”) na cytat z Brücknera dotyczący polskiego abecadła i opisujący problemy jego zapisu. I jest tam taki fragment: „tak się mściło niedbalstwo wobec języka narodowego, zrozumiałe chyba u mieszczan pół-Niemców, karygodne śród kół uczonych, nie uznających, jak i WĘGIERSKIEGO, niczego niełacińskiego”. Dobrze rozumiem, że były pomysły wprowadzenia węgierskich dwuznaków itd. do naszego abecadła? Wszakże mamy dużą zbieżność „nietypowych” głosek (zapisywanych jako: zs-ż, s-sz, dz-dz!, dzs-dż, gy~dź, ny-ń itd.), więc ma to sens, ale w ogóle nie jestem w stanie znaleźć potwierdzenia czegoś takiego.
-
Jatka 1.06.20181.06.2018Szanowni Państwo,
zainteresowała mnie etymologia słowa jatka, którego dawniej używano go w odniesieniu do sklepu rzeźnika. Czy jest możliwe, iż słowo to pochodzi od jhatka [tɺǝ̀ʈkɑ], słowa w języku hindi (i dalej, pochodzącego z sanskrytu)? Pojęcie to oznacza szybki ubój zwierząt, szczególnie dotyczy społeczności Sikhów, więc znaczenie jest bardzo bliskie. Czy jest możliwe, że to jest przypadkowa zbieżność słów i pojęć? Dziękuję bardzo za odpowiedź.
Pozdrawiam serdecznie
-
książę powstały z grobu19.02.200219.02.2002Witam.
Mam dwa pytania. Pierwsze dotyczy odmiany wyrazu książę w liczbie mnogiej. Czy odmienia się [on] tak jak kurczę [kurczęta (M=B), kurcząt (D)], a więc: książęta (M), książąt (D) i widzę kogo, co: książęta (B). Czy jest to wyjątek, a B=D, czyli książęta (M) i książąt (D=B)?
Drugie pytanie dotyczy wyrazu powstały, powstała, powstałe itd., np. książka powstała w VI w. Czy ten imiesłów jest poprawny i jaki jest to imiesłów? Z góry dziękuję za odpowiedź. -
Łatwić 5.12.20185.12.2018Dzień dobry,
Chciałabym prosić o odpowiedź, czy użycie określenia łatwić w znaczeniu ‘załatwić’ jest prawidłowe. Np. Ja będę łatwić tę sprawę jutro. Wydaje mi się, że jest to gwarowe, ale spotykam się z tym zwrotem coraz częściej bez wyraźnej zbieżności w pochodzeniu użytkowników, stąd mój dylemat.
Z góry dziękuję za odpowiedź i pozdrawiam serdecznie.
Joanna
-
Nie do końca8.11.20178.11.2017Mam pytanie dotyczące sformułowania nie do końca. Czy to rusycyzm?
Z góry dziękuję za odpowiedź.
Z wyrazami szacunku.
Maciej Kowalski
-
rżnąć a dorznąć10.11.201510.11.2015W poradni pojawiło się już pytanie: Dlaczego rżnąć (np. drewno) ale podrzynać (gałąź, na której się siedzi)?, na którą odpowiedź dr Długosz-Kurczabowej brzmiała: „Do dawnych form rznąć, dorznąć, zarznąć, wyrznąć… utworzono wtórne odpowiedniki częstotliwe rzynać, dorzynać, zarzynać, wyrzynać… (analogicznie do umotywowanych par typu zacząć – zaczynać)”.
W związku z tym zastanowiło mnie jednak, jak brzmiała wymowa. Wynika to z tego, że czytając podrzynać jako [pod-żynać], mielibyśmy oboczność ż-rz, biorąc pod uwagę rżnąć. Wydaje mi się zatem, że pierwotne odczytanie podrzynać brzmiałoby [podr-zynać], i rznąc [r-znąć], tak jak marznąć.
W czasach szkolnych miałem podobny problem, gdy czytaliśmy Reja, gdzie znajdujemy słowo barzo, które w oczywisty sposób jest naszym współczesnym bardzo, a więc odczytanie powinno brzmieć raczej [bar-zo] niż [bażo], które to strasznie mnie wówczas raziło.
Czy takie rozumowanie jest prawidłowe? Czy jest to powiązane z czeskim ř, które ponoć wymawia się podobnie? Odchodząc trochę od powyższego – czy czasowniki rżnąć i żąć są pokrewne, czy to przypadkowa zbieżność?
Z poważaniem
Marek Kielar