zbiory
  • Ekosystem elektromobilności

    16.03.2021
    16.03.2021

    Szanowni Państwo,

    czy poprawne jest używanie słowa ekosystem poza kontekstem przyrodniczym? Np. ekosystem elektromobilności? Coraz częściej spotykam taki zlepek...

    Pozdrawiam

    Anna

  • Filmoteka

    15.05.2022
    15.05.2022

    Jak po polsku nazywa się instytucja, która przechowuje i pokazuje stare filmy (fr. cinémathèque). Kinoteka? Kinomateka?

    Dziękuję!

    D.

  • floydowski styl Floydowskiego utworu
    5.01.2015
    5.01.2015
    Szanowni Państwo,
    czy zasadę o pisowni przymiotników dzierżawczych utworzonych od nazw osobowych możemy stosować w przypadku grup ludzi? Na przykład możemy pisać o Floydowskim utworze, mając na myśli piosenkę autorstwa zespołu Pink Floyd, w odróżnieniu od floydowskiego stylu czy jest to raczej nadużycie?
    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • formuły powitalne
    1.11.2013
    1.11.2013
    Szanowni Państwo,
    pozwolę sobie nie tyle na pytanie, ile na podzielenie się myślą, być może godną rozważenia (publikacji – już niekoniecznie, choć i to pozostawiam przecież Państwa uznaniu). Doświadczenie podpowiada, że dostrzeżony u siebie błąd lub językowa niezręczność, wcześniej notorycznie popełniane, zaczynają razić ze szczególną siłą, co wynika najpewniej z jednej z najwspanialszych człowieczych właściwości – wstydu. Zarazem jednak przykrości dostarcza zarówno bycie osobiście pouczanym, jak i karcenie. Stąd dobrze rozumiem, że przestali Państwo tępić zwrot Witam!, gdy otwiera mejle, mimo że czytanie go w listach na stronie Poradni skłania ku przedsiębraniu podobnych rozpoczęć. Być może jednak – oszczędnie, delikatnie i potencjalnie skutecznie – w zakładce zadaj pytanie, koniecznie przed formularzem, warto umieścić taką lub ową wiadomość, która by nieszczęsne witania zwalczała; albo – zbiór wypisków z korespondencyjnych prawideł? Niechby ktoś poczuł się urażony, niechby snobizm zarzucał – myślę, że korzyści i tak byłoby bez porównania więcej.
    Kreślę się z poważaniem
    — Mieszko Wandowicz

    PS Tutaj przyznam, że marzy mi się, iżby w polszczyźnie, nade wszystko polszczyźnie mejlowej, zaistniała forma, może odrobinę przewrotna, rozwiązująca wszelkie powitaniowe kłopoty – obecne, gdy trudno wybrać odpowiedni zwrot grzecznościowy: „Proszę witać, Szanowni Państwo, proszę serdecznie witać!”. Nadrzędność adresata, a przeto tego, który odgrywa rolę gospodarza, zaznaczona jest wyraźnie, uprzejmość nie powinna, jak sądzę, budzić poważniejszych zastrzeżeń, pytanie zaś, jakim mianem określić odbiorcę, w dodatku ostrożnie nakłanianego do życzliwości, jeżeli nie znika, to przynajmniej się oddala. Na mejle rozpoczęte słowami Proszę witać odpisywałbym z olbrzymią przyjemnością. (Rzecz jasna w odpowiednim kontekście; szczegółowe wytyczne są zresztą do przemyślenia, swoboda zaś – póki nie w nadmiarze – językowi przecież tylko służy).
  • Gimbusy chodzą do gimbazy
    16.02.2013
    16.02.2013
    Szanowni Państwo!
    Zauważyłam, że ostatnio dosyć często określa się uczniów gimnazjum mianem gimbus, a szkołę do której uczęszczają – gimbazą. Jaka może być geneza tych słów? W związku z tym jakie mogą być powody wykorzystywania słowa gimbus (pierwotnie kojarzonego jedynie ze szkolnym autobusem) do określania uczniów gimnazjum?
  • głębiej w przeszłość
    18.12.2009
    18.12.2009
    Niejedokrotnie można zauważyć pewne podobieństwo w pisowni wyrazów określających np. podstawowe związki pokrewieństwa czy też pierwsze liczebniki w obrębie całej grupy języków indoeuropejskich. Czy istnieją jednak wyrazy, których początki sięgają jeszcze głębiej w przeszłość, stanowiąc pomost między językiem polskim a językami starszymi niż praindoeuropejski bądź też innymi prajęzykami?
  • Góral-flisak czy góral flisak?
    8.06.2018
    8.06.2018
    Szanowni Państwo,
    zastanawia mnie hasło góral-flisak, notowane przez WSO. Czy pisownia rozłączna nie byłaby bardziej wskazana? Jeśli dobrze rozumiem, chodzi po prostu o 'górala trudniącego się flisactwem'. W moim odczuciu trudno uznać te określenia za równorzędne w takim sensie, jak np. w wyrażeniu fryzjerka-kosmetyczka (przykład z WSO). Tak jak nie napiszemy (chyba) Pomorzanin-ślusarz

    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • gramatyka
    15.05.2006
    15.05.2006
    Czy istnieje słowo gramatyka w znaczeniu poradnika językowego itp.? Spotkałem się kilkakrotnie z określeniami typu, że coś podają wszystkie gramatyki itp. Mówi tak również profesor Miodek. A mnie się wydawało, że gramatyka to tylko nauka o języku (rzeczownik niepoliczalny).
  • gronować kontra klastrować
    12.03.2020
    12.03.2020
    Dzień dobry. Czy poprawnym słowotwórczo, byłby czasownik gronować – tworzyć ze zbioru, podzbiory wg podobieństwa czyli „grona”. Język angielski Clustering z rzeczownika Cluster. W opracowaniach z dziedziny statystyki nieliczni naukowcy stosują ten czasownik. W dziedzinie IT chciałbym użyć go w zastępstwie klastrowania.
  • Gwiezdne wojny
    17.11.2009
    17.11.2009
    Witam!
    Mam pytanie dotyczące Gwiezdnych wojen (tytuły filmów SF). Czy jest możliwe pisanie Wojen wielką literą, np. na stronach fanów? Znalazłam takie coś: „Użycie wielkiej litery ze względów uczuciowych jest indywidualną sprawą piszącego”. Czy jeśli nazwy Gwiezdne wojny nie używa się jako tytułu, ale jako nazwy rzeczy z tym związanych, można pisać Wojny dużą? Chodzi mi o Gwiezdne Wojny jako zbiór filmów, książek, komiksów, figurek, zabawek itp.
    Pozdrawiam, Monilip
    PS. 500 znaków to strasznie mało.
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego