zbliżyć
  • samogłoski ścieśnione
    11.09.2006
    11.09.2006
    W tekstach staropolskich znajdujemy często literę é. Pamiętam, że na lekcjach języka polskiego zawsze czytało się ją jak współczesne e, często ze szkodą dla rymu. Jak powinno się wymawiać tę literę?
    Pozdrawiam,
    W.
  • Sauté
    13.02.2018
    13.02.2018
    Szanowni Państwo,
    zainteresowało mnie ostatnio użycie w języku polskim słowa sauté. Intuicyjnie rozumiałem je jako znaczące ‘bez dodatków’, ‘samo’. Zapytałem też kilkoro znajomych i ich definicje były zbliżone.
    Słowniki zdają się jednak sugerować zupełnie inne znaczenie, a obserwowany brak dodatków wydaje się być tylko efektem ubocznym metody przyrządzania potrawy. Czy użycie tego słowa poza kulinariami, w powyższym rozumieniu, jest błędem językowym czy może być np. uzasadnioną metaforą?
  • Shoja
    25.04.2016
    25.04.2016
    Szanowni Państwo!
    Zastanawia mnie, w jaki sposób odmienia się męskie imię Shoja (np. Shoja Azari).
    W czytanej przeze mnie publikacji imię to w dopełniaczu ma postać Shojy. Czy to forma utworzona poprawnie?

    Z poważaniem
    Czytelnik
  • Siwa, Śiwa, Sziwa
    27.02.2017
    27.02.2017
    Dlaczego w języku pisanym, w odniesieniu do nazewnictwa dotyczącego Indii, używa się dość dziwnie wyglądających zasad pisowni, jak np. bóstwo Śiwa (nie Siwa), władca Aśoka (nie Asioka) czy miasto Ćennaj (a nie Ciennaj)? To tak jakby napisać śarka zamiast siarka, czy Śemianowice zamiast Siemianowice. Skąd taka dziwna reguła?
  • Skrzydlate słowa

    13.03.2023
    13.03.2023

    Ciekawi mnie to od dłuższego czasu – skąd się wzięło powiedzenie „Nie idź(cie) tą drogą”?

    Oczywiście wiem, że jest to słynna wypowiedź Kwaśniewskiego. Ale czy to powiedzenie jest jego własnym wynalazkiem, to on je wymyślił i ukuł, a inni tylko od niego je przejęli? Czy też może powiedzenie to funkcjonowało już przed nim, a on je tylko spopularyzował (i dorzucił do niego psa Sabę?)

  • słownictwo pochodzenia obcego

    14.10.2023
    14.10.2023

    Chciałbym zapytać o statystykę pochodzenia słownictwa języka polskiego (tutaj britannica.com/topic/English-language/Vocab dla j. ang.). Wyobrażam sobie, że to bardzo trudne zadanie oszacować taką „ogólną” etymologię ale może ktoś już próbował?

    Hipoteza – większość słów ma źródło „słowiańskie” (nieformalnie – chodzi o grupę języków słowiańskich a może SCS?). Problem zapewne można rozpatrzyć na trochę bardziej ogólnym poziomie podrodziny języków bałtosłowiańskich.

    Z poważaniem

    Dobromił Pszenny

  • słowniki synonimów
    27.10.2008
    27.10.2008
    Wydaje mi się, że zwywalny oznacza 'dający się zmyć/zmywać', rozpuszczalny oznacza 'dający się, rozpuszczać', porównywalny oznacza 'dający się z czymś porównać' (wynik tego porównania to zupełnie inna sprawa).
    Jednak wg Słownika synonimów i antonimów synonimami słowa porównywalny są: podobny, zbliżony, bliźniaczy, pokrywający się, zbieżny, pokrewny, siostrzany.
    To jak to w końcu jest z tym porównywalnym?
  • Smart-
    8.05.2019
    8.05.2019
    Szanowna Poradnio,
    w jaki sposób zapisywać słowa z przedrostkiem smart-, dodawanym do różnorakich „inteligentnych” sprzętów? Spotykam się z chyba wszystkimi możliwościami zapisów, np. smartfon, smartDOM, smart TV, telewizor smart. Czy można uznać smart- za przedrostek i pisać takie wyrazy łącznie, używać łącznika jak w quazi-, czy po prostu przyjąć, że nie ma żadnej zasady i uznawać samowolkę w zapisie?
  • spolegliwy
    4.03.2008
    4.03.2008
    Witam,
    mam wrażenie, słuchając wielu wypowiedzi, że określenie spolegliwy zmieniło swoje pierwotne znaczenie. Dzisiaj to nie człowiek, na którym można polegać, ale ugodowiec, nie wadzący nikomu czy też nie stwarzający problemów. Czyżby takie zmiany zachodziły w języku i są one dopuszczalne, czy też są to błędy, z którymi należy walczyć?
    Pozdrawiam
    Zbyszewski Kazimierz
  • Spolszczanie zakończeń nazwisk
    10.12.2015
    10.12.2015
    Szanowni Państwo,
    w języku niemieckim nazwiska takie jak Miller, Steiger czy Schopenhauer powinno zakańczać się dźwiękiem bardziej zbliżonym do /a/ niż do /er/. („mila”, „sztajga”, „szopenhała”). Skoro w języku polskim obce nazwiska odmieniają się zgodnie z wymową, czy nie powinniśmy mówić na przykład książka Arthura Schopenhauy?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego