zdrowy
  • zastali go zdrowym
    15.11.2015
    15.11.2015
    Szanowni Państwo,
    chciałbym zapytać, czy dopuszczalne jest użycie zdania Zastali go zdrowym zamiast Zastali go zdrowego, jak ma to miejsce w niektórych przekładach Biblii (Łukasz, 7:10): A ci, którzy byli posłani, po powrocie do domu zastali sługę zdrowym.
  • Bywaj!
    23.06.2006
    23.06.2006
    Co oznacza formuła Bywaj, wypowiadana na odchodnym? Dla porównania: Trzymaj się, Idź z Bogiem czy Śpij dobrze są dość oczywiste w pozytywnym przekazie. A z tym bywaniem – o co tu chodzi? Jak nacechowane jest takie pożegnanie?
  • czy… czy…
    23.09.2012
    23.09.2012
    Wertując słowniki, spotykam niezgodności między nimi. Niestety, z reguły dotyczą tych samych przykładów, a co więcej, zdarza się, że ten sam autor w innym miejscu twierdzi coś zupełnie przeciwnego. Przykład:
    Polański, Szopa, Podręcznik polskiej interpunkcji:
    Ćwiczył zawsze, czy był zdrowy, czy chory.
    Rodzice pytali mnie, czy jesteś zdrowy czy chory.

    Wstęp do SO PWN:
    Ćwiczył zawsze, czy był zdrowy czy chory.
    Rodzice pytali mnie, czy jesteś zdrowy, czy chory.

    Gdzie jest błąd?
  • Jedziemy do Dachowy

    6.05.2021
    6.05.2021

    Dzień dobry,

    mieszkam we wsi Dachowa. Jak poprawnie odmieniać tą nazwę: Jestem z Dachowy  czy jestem z Dachowej


    Z góry dziękuję za odpowiedź.

    Pozdrawiam serdecznie SK

  • czy…, czy…

    8.03.2024
    8.03.2024

    Szanowni Państwo,

    WSO w zasadzie 90.E.2 podaje przykład zdania: „Ćwiczył zawsze, czy był zdrowy, czy chory” (z przecinkiem przed powtórzonym spójnikiem). Jednocześnie w tym samym punkcie zastrzega, że tam, gdzie powtórzone „czy” ma znaczenie spójnikowe i da się zamienić na „lub”, przecinka nie stawiamy. I podaje ten sam przykład: „Ćwiczył zawsze, czy był zdrowy czy chory”. Zdania nie mają szerszego kontekstu, różnią się wyłącznie użyciem przecinka. Czy jest to błąd, czy też da się zinterpretować je inaczej w obu przypadkach? W takim razie jak? Czy przeciętny użytkownik języka będzie potrafił z pomocą słownika rozstrzygnąć, kiedy w podobnej sytuacji postawić przecinek?

    Z wyrazami szacunku,

    MB

  • Wydawać się, zdawać się
    9.01.2018
    9.01.2018
    Jako tłumacz i redaktor mam prośbę o krótkie rozstrzygnięcie dot. Pani odpowiedzi w Poradni PWN z grudnia 2016, mianowicie: https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/Wydawac-sie-bezokolicznik;17323.html

    Czy ta zasada o niełączeniu bezokolicznika z wydaje się dotyczy także zdaje się?
    Przyznam szczerze, że dotąd unikałam (jako tłumacz) i tępiłam (jako redaktor) wyłącznie zlepek wydaje się być, akceptując inne czasowniki (co nie było zbyt logiczne, lecz tak mnie nauczyła moja mentorka).

    Będę szczerze wdzięczna za odpowiedź.
  • Kto jest winny czego? Być winnym – kilka uwag o pochodzeniu frazy

    22.07.2021
    22.07.2021

    Proszę o szersze opisanie pod kątem etymologicznym znaczenia wyrażenia być winnym czegoś.

    Dziękuję.

  • umarł i pogrzebion
    26.10.2006
    26.10.2006
    Czy analogicznie do form zdrów, gotów, żyw, rad, wesół itp. można tworzyć podobne od dowolnego przymiotnika? Jeśli tak, to jakie rządzą tym reguły, np. jak to będzie od zaradny, złoty, zdobyty, obejrzany, zrobiony? Czy w słowach „Umęczon pod Ponckim Piłatem, ukrzyżowan, umarł i pogrzebion” umarł jest skróconą formą od umarły? I czy w cytowanym fragmencie są to przydawki, czy orzeczniki?
  • egoizm
    12.10.2009
    12.10.2009
    Szanowni Państwo!
    Trzytomowy słownik języka polskiego PWN z 1988 roku podaje, że egoizm to postawa człowieka myślącego wyłącznie o sobie, kierującego się jedynie własnym interesem ze szkodą dla innych. Element „szkody dla innych” nie występuje już w definicji proponowanej przez Poradnię PWN. Czy oznacza to, że zmianie uległo znaczenie tego słowa i na przykład można już być egoistą na bezludnej wyspie? Co z pojęciem zdrowy egoizm?
  • Nazwisko Jakoktochce
    7.02.2023
    30.03.2020
    Szanowni Państwo!
    Moi znajomi szykują się do wesela, a co za tym idzie zabierają się za wypisywanie zaproszeń. Jedno z nazwisk gości stało się problematyczne. Mowa o nazwisku Jakoktochce. Znajomi chcą uniknąć trendu pozostawiania nazwisk w mianowniku, dlatego spróbowali zmierzyć się z tym zadaniem.
    Czy zasada dotycząca odmiany nazwisk wg paradygmatu przymiotnika będzie właściwa? Państwo Jakoktochcejowie? W przypadku mężczyzny, dopełniacz: pana Jakoktochcego?
    Małżonka ma dwuczłonowe nazwisko: Ogierman-Jakoktochce. Czy poprawny dopełniacz to Ogierman-Jakoktochcejowej? Narzędnik: Ogierman-Jakochtocejową?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego