zgrzytać
  • piasku ziarnko
    1.01.2013
    1.01.2013
    Czy poprawne jest piasku ziarnko w tym czterowierszu?
    Czy dla kilku tylko osób warto
    dyskutować, szukać argumentów
    i przekonać, aby piasku ziarnko
    nie pomylić z okruszkiem diamentu?

  • Automatyka
    8.02.2018
    8.02.2018
    Coraz częściej w tekstach technicznych znajdujemy zwrot: stosowane są różne automatyki, co, przyznam, wywołuje u mnie zgrzytanie zębów. Można przecież użyć zwrotu: stosowane są różne układy automatyki. Jak więc jest ze stosowaniem liczby mnogiej słowa automatyka i innych tego rodzaju?
  • Forma gramatyczna w odniesieniu do osób transpłciowych

    30.01.2021
    30.01.2021

    Czy osoby transpłciowe, które nie identyfikują się ani z rodzajem męskim, ani żeńskim, można określać mianem to? Po angielsku stosuje się do nich zaimek they, ale po polsku liczba mnoga jest chyba zbyt myląca. Tłumaczę książkę o osobie transpłciowej i zastanawiam się, czy zdania Harley wyszło przed dom bardzo zgrzytają. Wiem, że to nowa rzeczywistość, więc trudno o naturalny język, ale będę wdzięczna za radę.

  • jeden z…
    15.01.2007
    15.01.2007
    Jeśli w filmie (książce) grupę głównych bohaterów stanowi kobieta i kilku mężczyzn, to jak powiedzieć o kobiecie:
    - jeden z bohaterów;
    - jedna z bohaterek;
    - jedna z bohaterów?
    Pierwsze sformułowanie sugeruje, że chodzi o mężczyznę, w drugim zgrzyta liczba mnoga bohaterek (bo jest tylko jedna), wreszcie w trzecim pojawia się co najmniej nietypowa, o ile wręcz nie niepoprawna jedna bohater. Jak wybrnąć z tej sytuacji, nie rezygnując z konstrukcji 1 z…?
  • Kawa czy herbata? – odmieniać czy nie?
    3.01.2013
    3.01.2013
    Czy tytuły mające formę pytania (np. Kawa czy herbata?, Jaka to melodia?) można odmieniać? Często słyszę, że ktoś nie obejrzał Jakiej to melodii? albo że właśnie włączył Kawę czy herbatę? Nawet na stronach internetowych TVP wyżej wymienione tytuły są często odmieniane: „Pierwszy odcinek Jakiej to melodii? TVP1 wyemitowała 4 września 1997 r.”; „W programach goszczą dawni prowadzący i twórcy oraz gwiazdy, które w Kawie czy herbacie? po raz pierwszy promowały swoje role (…)”.
  • Leah

    23.10.2021
    23.10.2021

    Dzień dobry,

    bohaterka tłumaczonej przeze mnie książki ma na imię Leah. Jak je odmieniać. Zwrócił się do Leah? Do Lei? Nie mogę spolszczyć imienia, ale niedodmienione zgrzyta w tekście.

    Pozdrawiam serdecznie

    Dorota

  • Odpowiednik
    12.09.2017
    12.09.2017
    Szanowni Państwo,
    w komunikacie radiowym usłyszałem, że minister obrony Japonii rozmawiał ze swoim odpowiednikiem ze Stanów Zjednoczonych. Zastanawiam się, czy wyraz odpowiednik użyty w tym kontekście jest zwyczajnym elementem języka prasowego. Mnie to zgrzyta; jakby uprzedmiotawia osobę, i to piastującą ważne stanowisko. Ale może to tylko moje odczucia.

    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • O ile..., o tyle...

    2.07.2022
    2.07.2022

    Szanowni Państwo,


    nieraz spotykam się ze zdaniami zbudowanymi wg schematu „O ile..., to...”, np. „O ile w Anglii szala przechyliła się na korzyść wszechwładzy parlamentu, to w Europie kontynentalnej było odwrotnie”.

    Mi ta forma zgrzyta: przy takiej budowie zdania niemal bezwiednie czekam w drugiej części na „o tyle”, a „to” mnie nieprzyjemnie zaskakuje. Czy jest to moje subiektywne nieuzasadnione odczucie i forma ta jest poprawna?


    Z góry dziękuję za odpowiedź.

  • posiąść
    19.02.2004
    19.02.2004
    Jak powinien brzmieć rzeczownik utworzony od czasownika posiąść? W trakcie rozmowy z koleżanką chciałem zażartować, że – przekazując sens – zdobycie jej byłoby wartością bezdyskusyjną. Ale zdanie „Wartość posiąścia ciebie…” nie przeszło mi przez usta. To „posiąście” jakoś zgrzyta, a nie udało mi się znaleźć tego rzeczownika w żadnym z dostępnych słowników.
  • Przesyłka pobraniowa
    30.01.2016
    30.01.2016
    Czy forma przesyłka pobraniowa, używana także przez Pocztę Polską, jest poprawna? Czy też można tylko mówić o przesyłce za pobraniem?
    Pozdrawiam
    Marcin
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego