zimna
-
hylaśny i zgęziały
23.12.200523.12.2005Czy znane są językoznawcom następujące wyrazy (nieobecne w słownikach)? Jakie może być ich pochodzenie?
(c)hylaśny – 'w znaczeniu solidny, potężny, wielki'
zgezić się, zgężony – w znaczeniu 'skurczony (z zimna)'.
-
Imiesłowowy równoważnik zdania a czynność przyszła14.09.201714.09.2017W NSPP znajduje się następująca zasada:
Równoważnik i zdanie główne muszą wyrażać pewne relacje czasowe, których rodzaj zależy od typu użytego imiesłowu. Imiesłów przysłówkowy współczesny (-ąc) wskazuje zawsze czynność równoczesną z czynnością (przeszłą lub teraźniejszą) zdania głównego.
Czy w związku z tym poniższe zdania są niepoprawne?
O wiele lepiej zrobimy (czynność przyszła), nie rozmawiając o tym przy gościach.
Poczekam, aż drżąc z zimna, wyjdzie ze swojej kryjówki.
-
jeszcze raz o szyku przydawki przymiotnej8.11.20078.11.2007Kiedy piszemy przymiotnik przed rzeczownikiem, a kiedy po rzeczowniku. Np. zimna zupa, zupa pomidorowa, biały orzeł, Orzeł Biały.
-
rozbudowana przydawka14.07.200314.07.2003Szanowni Państwo!
Zwracam się z prośbą rozwiązania nurtującego mnie problemu językowego. Czy w następującym zdaniu należy postawić przecinek? „Przyczajony za krzakiem obserwowałem dom”. Z góry dziękuję za poświęcony mi czas.
Przesyłam językowe czuwaj.
BZ -
tzw. przydawka orzekająca a przecinek30.06.201230.06.2012Szanowni Państwo,
czy przecinek w zdaniu: „Niezdolny do całkowitego oddania jednej dziedzinie nauki, otarł się o wiele z nich” został właściwie postawiony? Czy jest potrzebny? Jeśli tak, proszę o wyjaśnienie stosownej zasady interpunkcyjnej.
Dziękuję za odpowiedź.
Łukasz H. -
znów o wokalicznych formach przyimków20.02.201120.02.2011Witam!
Jaka jest zasada oraz które zwroty są poprawne: z zadaniem czy ze zadaniem? Kiedy przyimki będące po prostu spółgłoską należy uzupełniać samogłoską?
Dziękuję za odpowiedź i pozdrawiam serdecznie
-
Astronauta a kosmonauta 16.12.201616.12.2016Szanowni Państwo,
chciałem zapytać o rozróżnienie między słowami astronauta i kosmonauta. Całkiem niedawno dowiedziałem się, że pierwsze odnosi się do amerykańskich lotników kosmicznych, a drugie do rosyjskich. Trudno to jednak zweryfikować. Domyślam się, że taki podział był bardziej na czasie w okresie zimnej wojny i aktywnej konkurencji na tym polu między dwoma mocarstwami. A jak to jest dzisiaj? I jak w takim razie mówić o wysłannikach innej niż wymienione narodowości?
Czytelnik
-
Co najmniej minus 10 stopni26.02.201626.02.2016Szanowni Państwo,
w języku potocznym często słyszę, że jest co najmniej -10 stopni, kiedy ktoś ma na myśli, że jest -10 stopni lub mniej. Przyznam, że lekko mnie to kłuje. Wolę mówić, że jest co najwyżej -10 stopni lub że jest co najmniej 10 stopni mrozu.
Czy uważają to Państwo za objaw puryzmu i zbyt logicznego podchodzenia do języka i z praktycznego punktu widzenia nie widzą niczego niewłaściwego w pierwszej wersji? A może co innego w normie potocznej, co innego we wzorcowej?
Czytelnik
-
Dziś Andrzeja i andrzejki30.12.201030.12.2010Szanowni Państwo!
Tradycyjnie dzień imienin danej osoby określa się imieniem w dopełniaczu: Barbary, (zimnej) Zośki, Jana… Dlaczego zatem mówimy Andrzejki oraz Sylwester? Pierwsza forma nie budzi moich wątpliwości, ciekaw jestem jej pochodzenia. Druga zaś — być może niesłusznie — mnie razi.
Z serdecznymi podziękowaniami za odpowiedź i najlepszymi życzeniami radosnych świąt i hucznej nocy sylwestrowej
– Mateusz -
Farna po raz drugi6.07.20116.07.2011Witam,
chciałbym wrócić do kwestii poruszonej przez Państwa w niniejszej odpowiedzi. Według słownika ortograficznego PWN odmianę przymiotnikową mają tylko nazwiska żeńskie zakończone na -owa oraz te, które pochodzą od przymiotników. Czy fakt, że przymiotnik farny (od fary) w zasadzie wyszedł z użycia, nie jest wystarczającym powodem, by nazwisko Farna odmieniać zgodnie z wzorcem rzeczownikowym?
Z góry dziękuję za odpowiedź.
Pozdrawiam
