-
stałość i zmienność związków frazeologicznych19.10.200919.10.2009Sądziłam, iż związków frazeologicznych, np. włos jeży się na karku, nie zmieniamy strukturalnie, niezależnie od kontekstu, ale widziałam użycie typu: „Aż włosy zjeżyły im się na karkach”. Czy nie powinniśmy tutaj pozostać przy l. poj.? Jeśli nie, to czy w przypadku włosy stają dęba dla l. mn. powinniśmy mówić „Włosy stanęły im dęby”? Intryguje mnie również porównanie czarny jak węgiel: mówimy, że ktoś ma oczy czarne jak węgiel czy jak węgle? Jeśli to drugie – dlaczego?
-
Ta sea?
27.12.201627.12.2016Sea to starożytna hebrajska miara objętości ciał sypkich. Jaki rodzaj należy jej przypisać i który wzorzec deklinacyjny zastosować? Które z poniższych form uznać za poprawne?
jedna sea czy jeden/jedno sea
jedną seę czy jeden/jedno sea
dwie see czy dwa sea
dwóch seji czy dwóch sea?
-
tata czy tato?10.06.200810.06.2008Od pewnego czasu zastanawia mnie poprawność słów tata i tato. Mieszkam na Śląsku, gdzie popularniejsza wydaje się ta pierwsza alternatywa (szczególnie wśród rodowitych Ślązaków), podczas gdy w innych rejonach Polski częściej spotykam określenie tato. Czy region rzeczywiście ma tu jakieś znaczenie? Tata wydaje się bardziej logiczny (mamy tu dwie te same sylaby – tak jak w wyrazie mama).
Proszę o odpowiedź!
-
Thorn – odmiana
22.10.202122.10.2021Dzień dobry,
od kilku lat jestem członkiem zarządu toruńskiego stowarzyszenia fantastyki. Od jakiegoś czasu wśród naszych członków trwają dyskusje odnośnie do odmiany przez przypadki nazwy naszej organizacji.
Pełna nazwa stowarzyszenia: Stowarzyszenie Miłośników Gier i Fantastyki „Thorn”.
Nazwa skrótowa: „Thorn”.
Mamy wątpliwości co do formy dopełniacza – niektórzy twierdzą, że poprawny jest zapis „Thornu” a inni, że „Thorna”.
Nazwa wywodzi się z niegdysiejszej niemieckiej nazwy Torunia, ale jest również używana jako angielska nazwa miasta.
Czy mógłbym prosić o wskazanie poprawnej formy?
-
Thornu czy Thorna
19.05.202219.05.2022Dzień dobry,
Od kilku lat jestem członkiem zarządu toruńskiego stowarzyszenia fantastyki. Od jakiegoś czasu wśród naszych członków trwają dyskusje odnośnie do odmiany przez przypadki nazwy naszej organizacji.
Pełna nazwa stowarzyszenia: Stowarzyszenie Miłośników Gier i Fantastyki „Thorn”
Nazwa skrótowa: „Thorn”
Mamy wątpliwości co do formy dopełniacza - niektórzy twierdzą, że poprawny jest zapis „Thornu” a inni, że „Thorna”.
Nazwa wywodzi się z niegdysiejszej niemieckiej nazwy Torunia, ale jest również używana jako angielska nazwa miasta.
Czy mógłbym prosić o wskazanie poprawnej formy?
-
Tzw. ciepły guzik
15.04.202415.04.2024Szanowni Państwo!
Na drzwiach autobusu zobaczyłem wezwanie: UŻYJ CIEPŁEGO GUZIKA. Sprawdziłem, żaden guzik nie jest cieplejszy od innych elementów, więc doszedłem do wniosku, że to pewnie przenośnia. Czy jednak w przypadku przenośni nie powinien ten napis wyglądać tak: UŻYJ „CIEPŁEGO” GUZIKA?
Z poważaniem – Witold Dociekliwy
-
uciepłowienie czy uciepłownienie?
23.04.200723.04.2007Proszę o wyjaśnienie: uciepłowienie czy uciepłownienie? Chodzi o budowę sieci centralnego ogrzewania.
Pozdrawiam
-
Ukrainiec7.11.20027.11.2002Dzień dobry,
Nie mam do Państwa pytań i w zasadzie chcę zwrócić się z prośbą. Czy byłoby możliwe wprowadzić zmianę do języka polskiego polegającą na zaniechaniu mówienia o obywatelach Ukrainy jako Ukraińcach, a zacząć Ukraińczycy? Niestety, ale określenie Ukrainiec jest określeniem posiadającym w języku polskim konotacje negatywne, chociażby stwierdzenie ty Ukraińcu, które oznacza kogoś złego, złośliwego, mającego złośliwością podszyte zamiary.
Podobnie jest z mieszkańcami Japonii: oficjalnie Japończycy, Japońcy to już osoby negatywne. Skoro są Japończycy, to może jest możliwe Ukraińczycy? Przecież Ukraińczyk brzmi dużo lepiej niż Ukrainiec.
Gdyby zmiana została rozpoczęta przez takie Wyrocznie Języka Polskiego jak prof. Bralczyk i prof. Miodek, następnie przez redaktorów w mediach, to później jest to tylko kwestia czasu i wszyscy będą zadowoleni.
Dziękuję i pozostaję z poważaniem
Małgorzata Galant -
większość29.12.200429.12.2004Szanowni Państwo,
uprzejmie dziękuję za poprzednie odpowiedzi. Tym razem chciałabym zapytać o właściwą formę: większość nas czy większość z nas, większość nich czy większość z nich?
Dziękuję bardzo, życząc udanego Nowego Roku.
AB -
Włoszczowa5.04.20025.04.2002Panie Profesorze,
15 marca w programie „Mówi się” padło pytanie o miejscowość Włoszczowa. Pańska intuicja podpowiadała Panu odmianę przymiotnikową tej nazwy. Potem okazało się, że słownik podaje odmianę „warszawska”. Tymczasem „Słownik poprawnej polszczyzny PWN” pod redakcja prof. dr. Witolda Doroszewskiego (wydanie osiemnaste, str. 875, słownik w eleganckiej skórzanej oprawie ze złotymi literami i wykończeniami) podaje wyłącznie odmianę przymiotnikową, wskazując na tę z Pańskiego słownika jako błędną. Wiwat intuicja! Ale co to za rozbieżność?! Proszę o wyjaśnienie.