Witam,
moje pytanie dotyczy wymawiania nazw liczb, a konkretniej 15. Poprawny zapis to piętnaście, jednak przyjęło się wymowę pietnaście. Czy wymawianie tej nazwy dokładnie tak, jak się ją pisze, tj. piętnaście jest wielkim błędem? Z góry dziękuję za odpowiedź.

Korzystam na co dzień z zielonego słownika poprawnej polszczyzny. Obecnie szukam jakiegoś dodatkowego produktu, gdzie mógłbym sprawdzić precyzyjnie zasady wymowy w języku polskim. W pracy spotykam się z problemem hiperdykcji wśród mówców i potrzebuję źródła rzetelnej wiedzy na ten temat, aby rozwiewać wszelkie wątpliwości.

W zielonym słowniku są oczywiście wyjaśnienia dla takich przykładów jak „sześćset” (wymawiać: „sześset”) i tym podobne. Natomiast zagadnienia, które mnie interesują, dotyczą np. wymowy zbitek jak w poniższym zdaniu:

„Jak oni z zaangażowaniem śpiewają!”

Jeden mówca powie płynnie „jakoni”, a drugi mocno oddzieli „k” od „o”, atakując „o” w ostry sposób, a nie w miękki i łagodny, jak pierwszy mówca.

Jeden mówca powie „zzangażowaniem”, przedłużając po prostu pojedyncze „z”, a drugi odbije jedno „z” od drugiego z pewną cezurą.

Chciałbym znaleźć porady dotyczące tego typu problemów, być może podparte opiniami językoznawców sugerującymi korzystniejszą wymowę.

Czy w Państwa księgarni jest pozycja, która byłaby odpowiednim dla mnie rozwiązaniem?

Z poważaniem

W legendzie pewnej mapy topograficznej z 1839 r., którą widziałem, znajdował się termin romunek. Czy mógłbym prosić o jego wyjaśnienie?
Pozdrawiam,
Piotr Michałowski

Dziękuję Panu dr. Grzeni za szybką odpowiedź na pytanie o wymowę wyrazu słońce i chciałbym spytać o jeszcze o głoskę [ń] w takich wyrazach, jak na przykład będzie, rządzie, fragmencie, kącie/koncie. Przyjęło się zapisywać je fonetycznie jako [beńdźe], [żońdźe], [fragmeńće], [końće], jednak moim zdaniem nie ma tam wyraźnej głoski [ń]. Czy zatem zachodzi tam ten sam proces, co w wypadku wyrazu słońce? A jeżeli nie, to co w tym wypadku się z tą głoską dzieje?

Zastanawiam się, czy w przykładach takich jak: To niby zwykły autobus, ale jednak coś w sobie ma powinniśmy stosować pisownię niby z łącznikiem, w oparciu o regułę [188] WSO. Wątpliwość bierze się stąd, że podany tam przykład: niby-demokratyczny odczuwam jako zwartą całość, jakby termin, podczas gdy w moim przykładzie cząstka niby pojawia się doraźnie. Niby-demokratyczne można uznać za pewną kategorię państw – niby-zwykłe trudno zaś uznać za kategorię autobusów.

Czytelnik

Szanowni Państwo,
mam wątpliwość interpunkcyjną w zdaniu z cytatem:

To brzmi znacznie lepiej niż „zrób to sobie sam”.

Chodzi mi o przecinek przed niż. Cytat stanowi tutaj pewną zwartą całość i nie jestem pewien co do interpunkcji. Nie wiem, czy należy go traktować jak zwykłe zdanie podrzędne, czy jakoś inaczej?
Z wyrazami szacunku
Czytelnik

Szanowni Państwo,
jak powinno się poprawnie wymawiać słowo biuret? Jako bjuret czy bi-uret (uwzględniając fakt, że jest to dimer mocznika, stąd grecki przedrostek bi-)?

Jak wyglądałby porządny słownikowy artykuł dupościsk, zwłaszcza co do liczby uwzględnionych znaczeń oraz związanych z nimi kwalifikatorów typu pot., środ., wulg. etc.? Z internetu wynika, że słowa tego używa się w bardzo różnych sytuacjach, od tuningu samochodu po walkę z alkoholizmem (nie udało mi się rozgryźć tego aowskiego znaczenia). Czy użycie tego słowa w stosunkowo niewinnym znaczeniu strach będzie zrozumiałe, czy też wywoła w odbiorcy skrajnie inne, niepożądane skojarzenia?

Adam Wolański twierdzi (18.12.), że prawidłowy jest zapis: Drzewa, takie jak sosny i świerki, nie tracą na zimę igliwia.

Nie traktowałabym tej wydzielonej przez niego przecinkami części zdania jako wtrącenia, bo bez niej zdanie traci sens. Część takie jak sosny i świerki określa, o jakie drzewa nam chodzi (iglaste). Według mnie prawidłowy zapis to: Drzewa takie jak sosny i świerki nie tracą na zimę igliwia. Podobnie jak bez przecinka zapiszemy np. dziewczyna taka jak ty.

Nazwisko „Piłsudski” wymawiane jest powszechnie jako „Piułsucki”. Chodzi mi o początek wyrazu, bo ostatnia sylaba to, zapewne, jakaś pozostałość ze starej pisowni nazwiska rodowego, ale też jestem ciekaw czy tak było. Dlaczego „P i u ł”? Czy to świadome/nieświadome unikanie niestosownego skojarzenia, gdy mowa o Józefie Piłsudskim? I jeszcze jedno. Nie znalazłem na tym portalu wcześniejszego wyjaśnienia tej sprawy. Nikt się tym nie interesował wcześniej?