łono
  • cudzołóstwo
    9.11.2006
    9.11.2006
    Witam.
    Moje pytanie dotyczy etymologii słowa cudzołóstwo. Do tej pory wydawało mi się oczywiste, że słowo to pochodzi od słów cudze, łoże. Ostatnio jednak pewien ksiądz powiedział mi, że pochodzi ono od słów cudze, łono. Bardzo mnie to zdziwiło, bo czyż nie powinno być wtedy cudzołoństwo? Prosze o wyjaśnienie pochodzenia tego słowa.
    Pozdrawiam.
    Witold
  • przecinek a dopowiedzenie
    4.06.2014
    4.06.2014
    Wśród moich znajomych trwa dyskusja nt. przecinka w zdaniu „Odpoczywam dziś, na łonie natury”. Część osób uważa, że przecinek w tym zdaniu jest dopuszczalny (ja należę do tej grupy), jeśli mamy do czynienia z dopowiedzeniem (zdanie pojawiło się w formie pisemnej, bez kontekstu, więc nie możemy się powołać na różnicę w intonacji w wersji z przecinkiem i bez), natomiast nasi przeciwnicy twierdzą, że przecinek w tym zdaniu jest niedopuszczalny, bez względu na kontekst. Czy mogę prosić o komentarz?
  • strona a znaczenie
    15.03.2013
    15.03.2013
    Dzień dobry,
    interesuje mnie, jaki wpływ wywiera forma gramatyczna na znaczenie wyrazów. Np. czynność „rodzenia się”, mówimy: „Urodziłem się…”, czy po formie możemy określić, że mamy tu do czynienia ze znaczeniem biernym, czy może czynnym ? Zamiast „Urodziłem się” mówi się też np.
    zostać wydanym na świat (zn. bierne?)
    przyjść na świat (zn. czynne?)
    wyjść z łona matki (zn. czynne?)
    Do którego znaczenia jest bliżej temu czasownikowi?
  • Ach, ubogi żłobie…
    31.01.2003
    31.01.2003
    Szanowni Państwo,
    w okresie Świąt Bożego Narodzenia śpiewamy kolędę „Ach, ubogi żłobie…”. Nie mogę zrozumieć, dlaczego wszystkie zródła pisane, w jakich sprawdzałem, nawiązują do przedmiotu, jakim jest żłób, a nie do Tego, który w tym żłobie leży. Czy nie powinniśmy śpiewać: „Ach, Ubogi w żłobie…” i wtedy ubogi napisalibyśmy wielką literą?
    Z poważaniem
    Leszek Mazur
  • bliźnię
    30.05.2007
    30.05.2007
    Czy leksem bliźnięta występuje TYLKO jako odpowiednik dwojaczków? Gdy widzę np. troje PODOBNYCH do siebie dzieci i chcę o tym komuś zakomunikować, czy nie mogę powiedzieć, że to bliźnięta (czyli że są one podobne), nie wiem bowiem, czy nie mają one jeszcze rodzeństwa z tej samej ciąży? Nie znam etymologii tego wyrazu, ale jeśli pochodziłby on od leksemu blisko, to czy ta propozycja nazewnicza byłaby zasadna?
  • klin

    14.01.2024
    14.01.2024

    Dzień dobry, ciekawi mnie etymologia wyrażenia „klin”/"„walić klina”, tj. spożycia z rana alkoholu, żeby zredukować objawy kaca. Kiedy to określenie pojawiło się w mowie potocznej i skąd skojarzenie klina z rzeczoną czynnością? Serdecznie pozdrawiam

  • łaska/Łaska Boża/boża
    17.04.2013
    17.04.2013
    Szanowni Państwo,
    przyjmując, że przymiotniki piszemy małą literą, wydaje mi się, iż poprawny zapis to łaska boża. Jednakże wiele osób uważa, że ze względu na religijne uczucia należałoby zapisać łaska Boża lub Łaska Boża. Bardzo proszę o odpowiedź, który z zapisów jest najwłaściwszy.
  • Nienarodzony

    30.11.2021
    30.11.2021

    Szanowni Państwo.

    1. Czy  nie narodzone dziecko można rozumieć w znaczeniu czasownikowym jako to, które się nie narodziło (z różnych powodów), choć zostało poczęte? (z inskrypcji z 1994 r. cmentarnym na Pomniku PAMIĘCI DZIECI NIE NARODZONYCH).

    2. Czy znaczenie przymiotnikowe dotyczyłoby dzieci pozostających w łonie matki oraz tych, które nigdy się nie narodzą, gdyż nie zostały poczęte?

    3. Czy prawdą jest, iż przed 1997 ten imiesłów zawsze pisało się rozdzielnie?


    Pozostaję z wyrazami szacunku

  • niźli, odejma Norwid

    19.02.2024
    19.02.2024

    Szanowni Państwo, czy mogą Państwo wyjaśnić znaczenie słów „niźli” i „odejma” we fragmencie „Fortepianu Szopena”?

    „I byłeś, jako owa postać, którą

    Z marmurów łona,

    Niźli je kuto,

    Odejma dłóto

    Genjuszu, wiecznego Pigmaljona!”.

    Z góry uprzejmie dziękuję!

    Krzysztof

  • outdoor
    13.04.2005
    13.04.2005
    Witam serdecznie
    i bardzo proszę o odpowiedź na pytanie, czy poprawne jest użycie słowa outdoor. Jeżeli tak, to czy należy je odmieniać (i w jaki sposób)? Jeżeli nie, to czy znany jest polski odpowiednik krótszy i poręczniejszy niż wypoczynek na świeżym powietrzu?
    Z wyrazami szacunku i wielką nadzieją na uzyskanie odpowiedzi,
    Jolanta Kubiak
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego