śpiewać
  • tok szoł
    22.04.2013
    22.04.2013
    Szanowni Państwo,
    czytając książkę, natknąłem się na wyraz talk-show zapisany w formie tok szoł. W pierwszej chwili zupełnie nie mogłem zrozumieć, o co chodzi. Czy nie wydaje się Państwu, że tego typu polonizacja jest zbyt odważna, wręcz nieczytelna? Jestem zwolennikiem polszczenia obcych wyrazów, ale raczej przy zachowaniu pewnej przejrzystości i umiarkowania. Jakie jest Państwa zdanie? Może moje zarzuty są nieuzasadnione i przesadzone?
    Z wyrazami szacunku
    Dominik
  • transakcentacja i akanie
    5.06.2006
    5.06.2006
    Co dzieje się, kiedy zderzają się dwa zjawiska: akcent meliczny i akanie? Na przykład w słowie rozchodzi normalnie akcentujemy drugą sylabę, ale w kolędzie („głos się rozchoDZI’’) – trzecią. Gdyby w języku polskim było akanie, miałbym gotową odpowiedź ;-)
    Możliwe więc, że ze względów rytmicznych Rosjanin zaakcentuje mołoko nie na trzecią, lecz na inną sylabę. Co wtedy jest ważniejsze – rzeczywiste akcentowanie, czy „pamiętanie’’, które o wymawia się jak a?
  • „Trzeba łysych pokryć papą”
    26.01.2013
    26.01.2013
    Chciałabym zapytać, co oznacza sformułowanie kryć łysych papą. Nie spotkałam się z tym zwrotem w swoim otoczeniu, natomiast natrafiłam na niego w tekście piosenki, a później w opowiadaniu Marka Hłaski. Nie będąc pewna, jakie jest jego znaczenie, a przede wszystkim pochodzenie, próbowałam poszukać jakichś informacji na ten temat, jednak nie znalazłam nic, co by mnie satysfakcjonowało. Z tego też powodu postanowiłam zwrócić się o pomoc do Państwa.
  • Wątpliwości co do pisowni niekoniecznie
    2.01.2016
    2.01.2016
    Jeśli do Ciebie nie przyjdę, to niekoniecznie dlatego, że wyjadę poza miasto. Może akurat będę chory
    czy
    Jeśli do Ciebie nie przyjdę, to nie koniecznie dlatego, że wyjadę poza miasto. Może akurat będę chory?
    Który z powyższych przykładów jest poprawny? Niekoniecznie na ogół piszemy razem, ale w tym wypadku jest to zaprzeczenie i występuje nacisk na sylabę nie. Chcę się tylko upewnić.
  • wziąć
    25.02.2003
    25.02.2003
    Dzień dobry. Chciałabym prosić o pomoc w rozwiązaniu małego problemu. W jednej z pieśni I. J. Paderewskiego do słów Asnyka („Gdy ostatnia róża zwiędła”) występuje słowo wziąść rymujące się z prząść. Wiem, że obecnie jedyną formą poprawną jest wziąć, ale skoro w wierszu i tekście pieśni jest wziąść, czy nie powinno tak właśnie się śpiewać? Pozwoliłam sobie zapytać o to, ponieważ w wielu wykonaniach wyraźnie słychać wziąć i tłumaczone to jest przez niektórych w ten sposób, że pomimo pisowni -ąść wymawiać zawsze należy -ąć. Co na to Szanowna Poradnia?
    Z poważaniem, Anna Niemiec
  • zapominać
    23.02.2012
    23.02.2012
    Pewien mój znajomy napisał następujące zdanie: „Ludzie w pociągach często zapominają bagaż, ubrania”. Nie ukrywam, że powyższe zdanie jakoś dziwnie mi brzmiało i w pierwszym odruchu zaproponowałam swoje wersje: „Ludzie w pociągach często zapominają bagażu, ubrań”, „Ludzie w pociągach często zapominają o bagażu, o ubraniach”, „Ludzie często zapominają wziąć z pociągu bagaż, ubrania”. Które z tych zdań jest poprawne?
    Anna Ilczuk
  • ziuziać

    16.10.2023
    16.10.2023

    Dzień dobry,

    jaka jest etymologia słowa ziuziać? W mojej rodzinie od pokoleń mówi się tak do dzieci, aby spały ("Ziuziaj!"). Jeśli chodzi o uzus, Internet wskazuje jedynie kołysankę z ciechanowskiego przytoczoną przez Jadwigę Milewską w miesięczniku Wisła (1901 r.), jednak kontekst jest mniej pieszczotliwy:

    "Oj ziuziaj mi, ziuziaj, ty podły bachorze/ Com ja cie nalazła, osiwając zboze /Oj ziuziaj-ze, ziuziaj, choć na goły ziemi, Marne mas przy sobie (lub: mama cie kołyse".

  • zmartwychpowstać
    8.04.2010
    8.04.2010
    Szanowni Eksperci!
    W pieśni wielkanocnej śpiewa się: „Chrystus zmartwychwstan jest, nam na przykład dan jest, iż mamy zmartwychpowstać, z Panem Bogiem królować, alleluja!”. Taką pisownię spotkałam: „zmartwychpowstać”. Czy rzeczywiście w dawnej polszczyźnie było takie słowo, czy należałoby raczej napisać: „z martwych powstać”?
    Z poważaniem
    Aleksandra Kowal
  • żłobek czy żłóbek?
    29.12.2004
    29.12.2004
    Przyszły kolejne święta, kolejny raz śpiewam kolędy i kolejny raz mam wątpliwości: żłobek czy żłóbek? Prof. Bralczyk mówił w TV, że słowa żłóbek się już nie używa i dzisiaj mówi się żłobek, natomiast wszystkie słowniki, które mam, informują, że żłobek to miejsce dla małych dzieci, a zdrobnieniem od żłobu jest żłóbek. Jeżeli można, prosiłbym o jednoznaczne wyjaśnienie, jak to jest. Dziękuję.
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego