świeży
  • ślepia ślepego
    30.09.2014
    30.09.2014
    Dzień dobry,
    interesuje mnie kwestia wzajemnego związku słów ślepy i ślepia. Znaczenia mają poniekąd przeciwne, natomiast wywodzą się (chyba) ze wspólnego źródła. Ciekawiłoby mnie, kiedy i w jaki sposób doszło do takiego rozejścia się znaczeń. Czy byłaby tu jakaś analogia do znaczeń słowa czerstwy w polszczyźnie i czeszczyźnie?
    Pozdrawiam serdecznie
  • tomat czy tomata?
    26.09.2006
    26.09.2006
    To, w czym były skumbrie (Gałczyński), to tomat czy tomata? Dotąd trafiłem na dwa sprzeczne tropy: po rosyjsku томат to przecier pomidorowy (w Internecie można też znaleźć wyrażenie „Скумбрия в томате’’), ale… w Skrzydlatych słowach Markiewicza i Romanowskiego cytat został w indeksie umieszczony pod słowem tomata, co mogłoby sugerować jakieś dawne zapożyczenie ze zmianą rodzaju (coś jak фисташка / fistaszek). Może dobre są oba warianty? Proszę o pomoc w ustaleniu mianownika.
  • Bruschetta [wym. brusketta]
    3.07.2018
    3.07.2018
    Szanowni Państwo,
    czy słowo bruschetta wymawia się [bruszetta], czy [brusketta]?
    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • być może
    27.02.2012
    27.02.2012
    Chciałbym poruszyć kwestię interpunkcji wyrażenia być może w związku z regułą [388]. Sam nie oddzielam go od pozostałych składników zdania, chyba że wymagają tego inne czynniki, i z taką praktyką spotykam się w różnego rodzaju tekstach. W archiwum Poradni ani pytającym, ani ekspertom bodaj nigdy nie zdarzyło się wydzielić być może przecinkami. Jak pogodzić ten powszechny, wydawałoby się, zwyczaj ze wspomnianą regułą, konsekwentnie powtarzaną przez rozmaite poradniki interpunkcyjne?
  • dżedżochron, pokładnik, tugo
    11.04.2014
    11.04.2014
    Witam.
    Ostatnio wśród młodzieży (do której jeszcze poniekąd należę) słyszę „dziwne słowa”, jak np. dżedżochron (zamiast parasola) i pokładnik (zamiast kasjera). Źródła tych słów są dość jasne, jednak z jednym słowem nie jest tak łatwo: z tugo, które (jak wywnioskowałem z kontekstu) oznacza mniej więcej smutek. Skąd to mogło się wziąć i co Szanowana Poradnia o takich działaniach myśli?
    Z góry dziękuję za odpowiedź.
  • Jogging, shopping, pub
    11.10.2017
    11.10.2017
    Szanowni Państwo,
    znalazłem w słowniku PWN dwa warianty wymowy angielskiego sufiksu -ing: |ing| i |ink|.
    Która wymowa jest normą?
    Jogging [wym. dżogink] «rytmiczny, niezbyt szybki bieg na świeżym powietrzu»
    Cracking zob. kraking. kraking, cracking [wym. kraking],
    Shopping [wym. szoping] «robienie zakupów w dużych centrach handlowych, będące formą spędzania wolnego czasu»

    Pub [wym. pab]??? «bar, w którym podaje się głównie piwo i drobne przekąski»

    Z góry dziękuję
    Z poważaniem
    Georg Fiedler
  • kompromitacją serwerów
    18.11.2014
    18.11.2014
    Natrafiłem ostatnio na broszurę z konferencji poświęconej bezpieczeństwu systemów IT. Ze zdumieniem przeczytałem o sposobach walki z kompromitacją serwerów. W języku angielskim czasownik compromise ma dodatkowe znaczenie, którego odpowiednika nie widzę w języku polskim – ulec atakowi, jednak bezpośredni przekład wydaje mi się niewłaściwy. Czy można prosić o komentarz? Mam wrażenie, że obecnie zbyt wygodnie dokonuje się tłumaczeń, z dość przykrym efektem końcowym (lokowanie produktu, łamiąca wiadomość…).
  • Koszt

    30.03.2022
    30.03.2022

    Na początku chciałbym serdecznie podziękować za działanie pracowni SJP! Bardzo dużo nauczyłem się, czytając Państwa odpowiedzi na pytania osób zainteresowanych polszczyzną!

    A to moje pytanie: czy koszt może być używany wymiennie z ceną w przytoczonych przeze mnie przykładach? Ostatnio cały czas słyszę koszt w użyciu takim jak: „Koszt zjedzenia świeżej ryby nad morzem zwali nas z nóg.” (to nie „CENA ryby nad morzem” nas zwali?). Albo „koszt piwa w tym pubie to 10 zł”.

  • Nieśwież
    12.02.2020
    12.02.2020
    Skąd pochodzi nazwa miejscowości Nieśwież?
  • nie z imiesłowami
    18.05.2010
    18.05.2010
    Witam Szanownych Językoznawców.
    Czy we fragmencie zdania: „Dynamiczna, ale nie zaskakująca niczym świeżym rozgrywka” zaprzeczony imiesłów jest na tyle przeciwstawiony drugiemu epitetowi, że uzasadnia to jego rozdzielną pisownię z nie? Czy to przeciwstawienie powinno być bardziej wyraźnie? Jak to jest, wystarczy sama obecność ale, lecz czy tylko, by miało miejsce przeciwstawienie?
    Dziękuję i pozdrawiam.
    Anna
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego