że-by
  • by z partykułami
    21.06.2007
    21.06.2007
    Piszemy: aniby, (a)zaliby, bodajby, chybaby, czy(ż)by, gdzieżby, jakżeby, niech(aj)by, nużby, otóżby, przecieżby. Ale WSO notuje też partykuły: dopiero by, jeszcze by, już by, może by, nawet by, pewnie by, poniekąd by, prawie by, raczej by, też by, tylko by, wręcz by, zapewne by… Te odsyłają do zasady [164], o pisowni rozłącznej – ale NIE PARTYKUŁ! A jak z: akurat, bynajmniej, istotnie, naprawdę, niemal, przynajmniej, tam („A tam+byś zgadł!”), to („Zbić to+by umiał”), zarazem, zawsze, zresztą?
  • -by z partykułami
    27.12.2014
    27.12.2014
    Szanowni Państwo,
    rozumiem, że chcąc trzymać się słownika ortograficznego, nie sposób oddać w pisowni różnic w użyciu partykuł z cząstką -by. Inaczej odczuwam takie połączenie w zdaniu „Samochodem chybabyś nie przyjechał” niż „[…] i wnuczkę moją […] do posłuszeństwa […] obowiązuję, chybaby pan chorąży orszański […] sławę swą splamił […]” (Potop). W drugim zdaniu chyba by znaczy chyba żeby i tu pisownia łączna pasuje mi bardziej niż w pierwszym.
    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • -by ze spójnikami
    5.09.2007
    5.09.2007
    WSO podaje, że -by piszemy łącznie z „niektórymi” spójnikami – par. [161]. Listę dopełniają:
    – hasła słownika: ależby, aniżeliby, bądźby, bowiemby, coby, jakożby, jakżeby, jednakowożby, natomiastby, niźliby, przetoby, toćby, wszakby, wszelakoby, chyba żeby,
    – nieodnotowane, lecz analogiczne: aczby, boćby, inoby, jenoby, lubby (=bądźby), niemniejby (=jednakby), wszakżeby.
    Zatem byłoby chyba trafniej „ze spójnikami, z wyjątkiem spójników łącznych, np. i, oraz, tudzież, jak też, a także – czy tak?
  • Ktokolwiek by przyszedł…
    30.11.2016
    30.11.2016
    Szanowni Państwo,
    mam wątpliwość w związku ze zdaniem Ktokolwiek by tam nie przyszedł, był witany z radością. Czy jest ono poprawne i czy takiej samej treści nie niesie zdanie Ktokolwiek by tam przyszedł, był witany z radością?

    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • Przecinek przed że
    20.01.2016
    20.01.2016
    Szanowni Państwo,
    mam sporo niepewności co do obecności przecinka przed że:
    Nie, żeby coś, ale… ,
    Nie, że nie chce, tylko że nie może,
    Mówimy, że coś jest jakieś, a nie, że jakieś inne,
    Coś mu powiem. Na przykład, że to i owo,
    Pewnie, że…,
    Oczywiście, że…,
    Jasne, że… .
    Wydaje mi się, że wszędzie powinno być właśnie tak, jak napisałem, ale chciałbym się upewnić. W trzech ostatnich przykładach chodzi o sytuację, gdy tak się rozpoczyna zdanie.
    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • Zasada konwencjonalna w pisowni spójników z cząstką -by

    10.01.2024
    10.01.2024

    Szanowni Państwo, mam kolejne pytanie. Za poprzednie odpowiedzi bardzo dziękuję. Proszę mi powiedzieć, czy nie można byłoby zamienić pisowni łącznej boby, toby itd. na zapis rozłączny? To boby, toby wygląda dziwacznie, wręcz śmiesznie. Rozumiem, że nie dałoby się zmienić zapisu słowa rzeka na żeka, bo jest to umotywowane historycznie, ale boby, toby nie da się chyba obronić tradycją i historią języka. Z uszanowaniem Mirek

  • aby czy że?
    15.09.2008
    15.09.2008
    Szanowni Państwo!
    Zastanawia mnie łączliwość czasownika uwierzyć z partykułą aby. Czy zdanie „Nie mogę uwierzyć, aby to było możliwe” nie oznacza 'Muszę nie wierzyć, aby to było możliwe'? Być może do określenia przedmiotu niewiary, zamiast pożądanych skutków niewiary, należałoby stosować partykułę że, czyli „Nie mogę uwierzyć, że to jest możliwe”?
    Pozdrawiam serdecznie.
  • jak by nie było
    9.02.2012
    9.02.2012
    Szanowni Państwo,
    takie konstrukcje jak jak by nie było, gdzie by nie poszedł itd. są błędne. Jak jednak wygląda kwestia poprawności poniższych zdań?
    1. Zapytał, czy nie podwieźć go do domu.
    2. Czy to nie jest przypadkiem Basia?
    3. Zastanawiał się, czy nie przerwać tego projektu.

    Łączę pozdrowienia i dziękuję za odpowiedź.
  • Kliknij, by zapisać
    4.10.2016
    4.10.2016
    Chciałbym zapytać o jedną rzecz, która od jakiegoś czasu nie daje mi spokoju.
    Otóż często w grach i aplikacjach komputerowych widzę takie dwie wersje zdań:
    Kliknij by zapisać.
    Kliknij, by zapisać.

    Z przecinkiem i bez.

    Która z nich jest poprawna i dlaczego?
    Pierwsza – bo to krótki komunikat? (czasownik, spójnik, bezokolicznik)
    Czy druga – bo to zdanie podrzędnie złożone, a przed spójnikami dajemy przecinek? A może jest jeszcze inny powód?
    Będę wdzięczny za odpowiedź.
  • można by (było)
    18.06.2002
    18.06.2002
    Jaka jest różnica znaczeniowa między można by a można by było?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego