żyjący
  • Konstrukcje z dopełniaczem

    15.11.2021
    15.11.2021

    Dzień dobry,


    w poniższych zdaniach nie wiem, jaki jest poprawny przypadek - biernik, czy dopełniacz:


    Życie nabiera SENS / czy / Życie nabiera SENSU


    oraz


    Nie będę tracić CZAS / czy / Nie będę tracić CZASU


    Będę wdzięczny za pomoc,

    pozdrawiam

  • kropka po liczebnikach porządkowych
    2.10.2002
    2.10.2002
    Który zapis liczebników porządkowych w poniższych zdaniach jest poprawny (z dwoma kropkami czy z jedną):
    „Dziecko zaczyna chodzić samodzielnie w 12.-13. miesiącu życia”
    czy
    „Dziecko zaczyna chodzić samodzielnie w 12-13. miesiącu życia”?
    Pozdrawiam
    Aleksandra Sobieraj
  • ku / dla pokrzepienia serc

    13.04.2024
    13.04.2024

    Dzień dobry.

    Skąd wzięło się sformułowanie „ku pokrzepieniu serc”? Czy poprawne jest jego użycie, czy jednak powinno się cytować oryginał „dla pokrzepienia serc”?

    Dziękuję

    Grażyna

  • Ładne kwiatki!
    29.01.2016
    29.01.2016
    Szanowni Państwo,
    czy wyraz kwiatki w znaczeniu ‘błędy, niefortunne sformułowania’ powinno się ująć w cudzysłów?
    Ponadto chciałem spytać o zdania:
    1. Na niektóre sprawy nie możemy nic poradzić, np. na to, że żyjemy w kotlinie(,) i na to, że wiatry z zachodu przynoszą nam najgorsze opary.
      Czy po wyrazie kotlinie przecinek powinien się pojawić?.
    2. Figurę ma fantastyczną (,) jak nastolatka.
      Czy tutaj po jak występuje dopowiedzenie, które wymaga postawienia przecinka?

  • Monologi niewypowiedziane w prozie
    14.09.2018
    14.09.2018
    Czy wypowiedź wewnętrzną bohatera można poprzedzić kreską dialogową?

    Moim zdaniem nie, ale Autor przez całą powieść zapisał w ten sposób:

    Czuł wewnątrz niepokój i niezaspokojoną ciekawość, które wywoływała świadomość wkraczania na nową drogę:

    – Jak wyglądać teraz będzie moje życie? Jak będę funkcjonować, wiedząc, że religia to opium, którym się karmią ci, którym brak odwagi ją odrzucić? Przeraża ich wizja kary po śmierci…

    Pogardą mędrca skwitował ich postawę.



    W mojej opinii ten fragment powinien wyglądać następująco.

    Czuł wewnątrz niepokój i niezaspokojoną ciekawość, które wywoływała świadomość wkraczania na nową drogę:

    Jak wyglądać teraz będzie moje życie? Jak będę funkcjonować, wiedząc, że religia to opium, którym się karmią ci, którym brak odwagi ją odrzucić? Przeraża ich wizja kary po śmierci…

    Pogardą mędrca skwitował ich postawę.



    Opcjonalnie można też zapisać tak:

    Czuł wewnątrz niepokój i niezaspokojoną ciekawość, które wywoływała świadomość wkraczania na nową drogę:

    Jak wyglądać teraz będzie moje życie? – zastanawiał się. – Jak będę funkcjonować, wiedząc, że religia to opium, którym się karmią ci, którym brak odwagi ją odrzucić? Przeraża ich wizja kary po śmierci…

    Pogardą mędrca skwitował ich postawę.



    Przed zmianą zapisu w całej powieści wolałbym się poradzić specjalisty. Dodam, że autor zarzucił mi niekonsekwencję, ponieważ w niektórych fragmentach tego typu zostawiłem kreskę dialogową. Na przykład tutaj:

    Wypadało ze zwyczajnej grzeczności spytać, o co chodzi, ale palił się, by skończyć dzieło.

    – Czy zawsze muszę być uprzejmy? Niech się szybciej wyniesie! – zawyrokował po cichu z zimną premedytacją, która w tym momencie po raz pierwszy stała się jego udziałem.

    Wreszcie został sam.



    Zostawiłem tutaj kreskę dialogową, ponieważ bohater werbalizował swoją myśl. Po chichu, kierując ją tylko do siebie, ale jednak wypowiedział te słowa.
    Przed zadaniem pytania skorzystałem z porady https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/monolog-wewnetrzny;10328.html, ale nie ma tam jednoznacznej odpowiedzi na moje pytanie, czy można zostawić kreskę dialogową.
  • Padawan
    15.05.2017
    15.05.2017
    Szanowni Państwo,
    w sadze Gwiezdne wojny istotną rolę odgrywają padawani – młodzi adepci sztuki Jedi. Chciałbym dowiedzieć się czegoś więcej o tym słowie. Nie spotkałem go nigdzie poza tym kontekstem, czyżby zostało wymyślone na jego potrzebę? Obiło mi się o uszy, że – nazwijmy to szumnie – sfera duchowa świata Star Wars była inspirowana tradycjami Dalekiego Wschodu. Słowo padawan rzeczywiście pobrzmiewa gdzieś jakby z hinduska? Czy to dobry trop?

    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • pełen i pełny
    21.10.2014
    21.10.2014
    Jak wiadomo, formy pełen można użyć jako przydawki, pod warunkiem że jest rozwinięta (obraz pełen życia i radości). Czy poprawne byłoby postawienie takiej przydawki w prepozycji, np. w wyrażeniu pełen życia i radości obraz pt. XXX z roku 1986? A może lepiej posłużyć się tutaj formą pełny?
  • Polszczenie imion postaci historycznych

    26.03.2023
    26.03.2023

    Szanowni Państwo.

    Kwestia spalszczania imion monarchów (zwłaszcza europejskich) była poruszana wielokrotnie. Kierunek jest jasny: spalszczamy!

    Pytanie: co z tymi, którzy monarchami nie byli? Bo tutaj, mam wrażenie że panuje ogromny chaos. Kilka przykładów:

    Stalin, bez dwóch zdań, miał na imię Józef. A jego poplecznik i imiennik (!) to już Josif Tito.

    Cesarz Austro- Węgier, Franciszek Józef miał syna, o którym mówimy Frantz Ferdinand. (a książę Karol za życia królowej?)

    Każdy powie Ryszard Wagner, Jan Bach czy Amadeusz Mozart a Vivaldi czy Verdi to już tylko (odpowiednio) Antonio i Giuseppe.

    Wreszcie wisienka na torcie: Iwan (po rosyjsku) Groźny (po polsku)!

    Czy istnieje tu jakaś reguła?

  • Redagujemy wyznanie miłosne

    26.07.2021
    26.07.2021

    Dzień dobry. Bardzo proszę o podpowiedź jak powinno brzmieć zdanie

    "Ty jesteś dla mnie najważniejszą rzeczą, jaka przytrafiła mi się w życiu." ale bez użycia określenia "rzecz" w stosunku do osoby. Także zdanie "Ty jesteś czymś najwspanialszym, co przytrafiło mi się w życiu." wydaje mi się nieodpowiednie bo znów osoba jest określana jako coś (wyraz "czymś"). Z góry dziękuję za odpowiedź.

    Pozdrawiam serdecznie,

    Piotr Gach

  • Szaroszeregowiec
    13.12.2015
    13.12.2015
    Czy poprawne jest użycie wyrazu szaroszeregowiec (członek Stowarzyszenia Szarych Szeregów)?
    Pozdrawiam
    A.P.
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego