Ada
  • wspak i niepowaga

    22.12.2023
    22.12.2023

    Szanowni Państwo,

    mam dwa pytania, ale oba dotyczą neologizmów:

    1. czy wyraz „wspak” może być traktowany jako rzeczownik określający słowo lub liczbę zapisaną wspak, np. „zaryw jest wspakiem słowa wyraz”. Dodam, że wśród krzyżówkowiczów i skrablistów takie traktowanie wspaku jest przyjęte.

    2. czy poprawne jest użycie słowa „niepowaga”, którego brak w słownikach, ale które pojawia się w tekstach, nawet nie byle kogo, bo np. pisarza Adolfa Rudnickiego https://nfjp.pl/lemma/niepowaga

    Z poważaniem

    mp

  • W sprawie zapisu zestawień rzeczownikowych z początkowym członem pop
    11.05.2016
    11.05.2016
    1. Dlaczego mamy połączenie głucho-ciemny (głuchy i niewidomy), ale głuchoniemy (głuchy i niemy, bez łącznika)?
    2. Dlaczego mamy pop jazz, pop metal (bez łącznika), ale pop-music, pop-rock i pop-song? Czy te wersje pisowni (WSO 2016) są jedyne dozwolone, czy też są dopuszczone inne warianty (odpowiednio z łącznikiem i bez)?

    Z góry dziękuję za wyjaśnienie.
    Z poważaniem
    Agnieszka Buczkowska
  • wykład w katedrze w każdy pierwszy piątek miesiąca
    26.10.2005
    26.10.2005
    1. Wykładać w katedrze architektury czy na katedrze?
    2. Coś odbywa się w każdy pierwszy piątek miesiąca czy w pierwsze piątki każdego miesiąca (czy może obie formy)?
    Pozdrawiam
  • Zaginione słowa – ktokolwiek słyszał, ktokolwiek wie

    18.05.2023
    13.05.2023

    Czytelnicy naszej poradni poszukują „utraconych” wyrazów, które opisują w następujący sposób:

    1. „Dzień dobry, kiedyś usłyszałam określenie pracy, załatwionej po znajomości, niekoniecznie rodzinę (nie chodzi o nepotyzm), w której pracownik jest zatrudniony, ale nawet nie wykonuje swojej pracy, nie stawia się w ogóle i nawet jest o to proszony przez pracodawców. Jest to fikcyjny pracownik za realną, niemałą kasę. Czy ktoś wie, jak się to zjawisko nazywa? Użył go Rafał Ziemkiewicz w jednym ze swoich felietonów, ale ja niestety zapomniałam”.
    2. „Dzień dobry, od jakiegoś czasu staram się przypomnieć sobie słowo, które określa rzecz, która była znana wielu cywilizacjom mimo, że cywilizacje te nie miały ze sobą kontaktu (np. piramidy w Afryce, Azji i Ameryce Południowej lub koło). Niestety bezskutecznie, również przeprowadzona kwerenda nie przyniosła skutków”.
    3. „Jak nazywa się tekst podpisany obcym nazwiskiem? Kiedyś zetknąłem się z tym terminem zakończonym na -nim, ale nie mogę sobie przypomnieć”. Nie chodzi o aliofiktonim ani allonim [przyp. red.]
  • zakonnicy
    15.12.2006
    15.12.2006
    1) Dlaczego Krzyżak jest pisany od dużej litery, choć to ta sama kategoria – członek zakonu – co joannita czy templariusz?
    2) Jak nazywa się członek zakonu Santiago?
  • zapis jąkania
    16.12.2012
    16.12.2012
    Dzień dobry!
    1. Czy jest jakaś zasada dotycząca zapisu jąkania? Czy należy pisać po-po-po-podwieczorek z dywizami, czy po po po podwieczorek ze spacjami, czy raczej po…po…po…podwieczorek z wielokropkami?
    2. Czy w zdaniach typu „Fakt że była piękną kobietą”, „Oczywiście że tego nie zrobię” powinien być przecinek przed że?
    Dziękuję
  • zapis nazw z alfabetów niełacińskich

    27.03.2006
    27.03.2006

    1. Jak powinno się pisać imię i nazwisko rosyjskiego łyżwiarza startującego w barwach Polski: Dmitri/Dmitrij/Dimitrij/DymitrijKhromin/Chromin?

    2. Być może wiecie Państwo, jak wygląda od strony praktycznej nadawanie polskiego obywatelstwa osobie pochodzącej z kraju posługującego się innym alfabetem. Czy respektowane są zasady opisane tu https://sjp.pwn.pl/zasady/X-Transliteracja-i-transkrypcja-slowianskich-alfabetow-cyrylickich;629693.html, czy też wszystko zależy od urzędnika?

  • życzenia i wyrazy szacunku
    19.11.2001
    19.11.2001
    Uprzejmie proszę Pana Profesora o odpowiedź na dwa, ważne dla mnie, pytania:
    1. Czy można składać życzenia w imieniu własnym (oraz instytucji)? Jeśli nie, to proszę o podanie właściwej formy grzecznościowej, uwzględniającej oficjalną sytuację składania życzeń od siebie (szefa) i pozostałych pracowników.
    2. W jakich oficjalnych sytuacjach można przekazywać wyrazy szacunku? Czy z punktu widzenia językowego tylko w relacji: młodszy – starszemu (szczególnie zasłużonemu)?
  • A.D.
    29.12.2004
    29.12.2004
    Czy można powiedzieć: w Nowym Roku A.D. 2005? Jak poprawnie używać wyrażenia Anno Domini?
  • a.i.
    24.09.2011
    24.09.2011
    Szanowni Państwo!
    Co oznacza skrót a.i.?
    Dziękuję,
    Małgorzata
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego