Alb.
  • ze smakiem
    11.05.2011
    11.05.2011
    Szanowni Państwo!
    Zastanawiam się nad poprawnym zapisem faktu, jaki ma miejsce na koniec słodkiego posiłku mojego dziecka:
    Oblizywała ze smakiem palce z czekolady.
    Oblizywała ze smakiem czekoladę z palców.

    Serdecznie proszę o odpowiedź, która wersja jest poprawna/poprawniejsza.
    Z poważaniem
    Iza Kętrzyńska
  • zewnątrz
    2.12.2004
    2.12.2004
    Dzień dobry! Tłumacze obecnie translator komputerowy angielsko-polski i natrafiłam na słowo without, które w angielskim jest rzeczownikiem i oznacza zewnątrz. Według Waszego słownika polski odpowiednik jest formą przestarzałą i rzeczywiście funkcjonuje tylko w złożeniach, np. na zewnątrz. Jednak muszę określić część mowy dla tego odpowiednika: czy jest to przysłówek?
    Z góry dziękuję za pomoc.
    Z poważaniem
    Jagna Zarzeczna
  • Zgoda realnoznaczeniowa przy rzeczownikach dwurodzajowych

    5.11.2023
    5.11.2023

    Czy gramatyczna zasada dopasowania rodzaju podmiotu i orzeczenia w języku polskim nie obowiązuje w niektórych sytuacjach? Np. w zdaniu „premier powiedziała...” podmiot jest rodzaju męskiego, a orzeczenie żeńskiego. Podobnie jest z towarzyszącym rzeczownikowi przymiotnikiem. W sformułowaniu „polska dyrygent” gramatyczny rodzaj przymiotnika i rzeczownika są różne. Jeżeli powyższe przykłady są poprawne językowo, to w jakich sytuacjach możemy złamać zasadę dopasowania rodzaju do rzeczownika? Czy np. poprawne będzie zdanie „Znany osoba powiedział...”?

  • Zia
    1.06.2005
    1.06.2005
    Szanowni Państwo,
    jak odmieniać biblijne imię osobowe Zia?
    Serdecznie pozdrawiam,
    Krzysztof
  • z i bez
    25.04.2002
    25.04.2002
    Czy skróty składniowe typu: transformatory z jednym lub kilkoma uzwojeniami albo elementy z lub bez tulei należy traktować jak błąd wymagający korekty redakcyjnej, czy też można je dopuścić w tekstach technicznych, w których takich skrótów jest dużo i są czytelne dla fachowców?
    Z wyrazami szacunku,
    Andrzej Górecki
  • Z ilu członów może się składać nazwisko?
    17.07.2019
    17.07.2019
    Proszę o wyjaśnienie zapisu nazwisk kobiecych, dwuczłonowych. Moja matka nosi rodowe nazwisko Oppeln-Bronikowska z uwagi na fakt, że nie przyjęła nazwiska po mężu. Co zdarzyłoby się, gdyby zechciała przyjąć nazwisko odmężowskie, nie pozbywając się swego dotychczasowego, a ów mąż także nosiłby nazwisko dwuczłonowe ? Załóżmy Oppeln-Bronikowska-Grot-Rowecka. Jaki byłby wówczas zapis, abstrahując od faktu, że nazbyt długi?
  • Ziobro
    26.09.2007
    26.09.2007
    Czy powinno się odmieniać nazwisko Ziobro? Skończyć z tym Ziobrą?
  • Zironizować
    31.10.2016
    31.10.2016
    Mam pytanie związane z wyrazem ironizować, a konkretnie o jego formę dokonaną zironizować – czy forma ta jest poprawna i w jakim zakresie? Czy użycie jednej i drugiej ma swoje ograniczenia?
  • Z językowych archaizmów: dan (gdzie, kiedy)

    6.02.2021
    6.02.2021

    Co oznacza zwrot „dan w”? Czy to czasownik, imiesłów? Czy to forma współcześnie odnoszona do „dan(y)”, „(po)dan(y)”? Dlaczego tyczy się to też dokumentów rodzaju żeńskiego? Czy „umowa” może być „dan”? Nie znalazłem tego zwrotu w słownikach :(

    Zwroty te widoczne są:

    * na dokumentach całkiem niedawnych np. „UMOWA między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Czeskosłowacką w sprawie ochrony prawnej i pomocy prawnej w sprawach podatkowych. Dan w Warszawie, dnia 23 kwietnia 1925 r.”

    * na nieco mniej starych dokumentach np. „Prawo wyborów dla zgromadzenia zwołać się mającego do ułożenia konstytucyi pruskiej. Dan w Poczdamie, dnia 8. Kwietnia 1848”

    * a także na bardzo starych dokumentach np. w dokumencie Trojdena „Dan w Warszawie, roku Pańskiego tysiąc trzysta trzydziestego ósmego, dnia dwunastego grudnia”

    Zwroty te sporadycznie pojawiają się też współcześnie na dyplomach lub tekstach stylizowanych na stare lub podkreślających patetyczność wydarzenia (np. akt Intronizacyjny Warszawskiego Króla Kurkowego. Dan w Warszawie Roku Pańskiego 2015 w niedzielę – 26. lipca”

  • zleksykalizowane użycia imiesłowu przysłówkowego
    3.12.2012
    3.12.2012
    Moje pytanie dotyczy imiesłowu podsumowując. Zastanawiam się, czy błędem jest użycie go w zdaniach typu: „Podsumowując, ten debiut był wyjątkowo udany”, „Podsumowując, X stworzył dzieło wyjątkowe”. Spotkałam się z zarzutem, że jest to niepoprawne, gdyż łamie zasadę jednego podmiotu. Według mnie podsumowując w tym wypadku ma inną funkcję – jak np. zwrot krótko mówiąc – zatracił pierwotne znaczenie. Jeśli mam rację i jest to poprawne, jakich znaków przestankowych mogę użyć po imiesłowie?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego