D.O.M.
  • Męskie imię Iwo i żeńskie imię Iwa

    14.12.2023
    14.12.2023

    Istnieje imię Iwo nadawane osobom płci męskiej. Która wersja pytania jest poprawna: ,,Gdzie jest Iwo?" czy ,,Gdzie jest Iwa?"? Drugie moje pytanie dotyczy płci żeńskiej. Czy osobie płci żeńskiej można nadać imię Iwa (Iwa jako mianownik)? W końcu większość imion żeńskich kończy się na ,,a". A może osobie płci żeńskiej można nadać imię Iwo? Jakby wyglądały liczby mnogie tych imion? Dwóch chłopców o imieniu Iwo i dwie dziewczynki o imieniu Iwa. Dla płci męskiej dwaj Iwowie, a dla płci żeńskiej dwie Iwy? Pozdrawiam!

  • Miękczący wpływ dawnych samogłosek

    16.01.2021
    16.01.2021

    W podręcznikach do gramatyki historycznej można znaleźć informację, że w języku polskim wskutek wokalizacji jerów przednich powstała samogłoska ‘e (zmiękczająca poprzedzającą spółgłoskę). Dlaczego więc z prasłowiańskich słów z jerem przednim w pozycji mocnej: *lьnъ, *lьvъ, *ocьtъ, *tьstь mamy współcześnie w polszczyźnie formy: len (zamiast lien), lew (zamiast liew), ocet (zamiast ociet), teść (zamiast cieść)? Pozdrawiam.

  • „Najtrudniejsza sprawa ortograficzna”
    11.03.2020
    11.03.2020
    W ramach reformy pisowni w 1936 r. postanowiono, że wyrazy w rodzaju Maria należy pisać przez i, a nie przez j, jak wcześniej (Marja). Zamiana litery i na j nie objęła wyrazów, w których j występowało po literach po c, s, z – zapewne dlatego, aby ludzie nie czytali zbitek zi, ci oraz si jako [ż], [ć] i [ś]. W wyniku tej decyzji pisownia mniej odzwierciedla język mówiony. Dlaczego w takim razie ją wprowadzono i czy planuje się jej wycofanie?
  • Nazwa Haná
    11.02.2016
    11.02.2016
    Szanowni Państwo,
    jak odmieniamy nazwę Haná (region w Czechach)? Jaki rodzaj ma Haná?
    Z poważaniem
    Czytelnik
  • Nazwisko Kolendo

    10.05.2023
    10.05.2023

    Jak powinno odmieniać się nazwisko "Kolendo"? Dla mnie nienaturalna jest odmiana nazwiska w liczbie pojedynczej, np. Rafałowi Kolendowi. Dotychczas byłem święcie przekonany, że mojego nazwiska się nie odmienia, a jednak np. Facebook używa odmiany nazwiska, a wiele różnych dyplomów mam z nazwiskiem nieodmienionym. Forma nieodmieniona jest bardziej naturalna, np. narzędnik (razem z): "Rafałem Kolendem" brzmi bardzo dziwnie i naturalniej brzmiałoby "Rafałem Kolendo". Czy zatem nazwiska zakończone na "endo" nie powinny mieć formy nieodmiennej?

  • Nazwisko Mernek
    15.10.2019
    15.10.2019
    Szanowni Państwo,
    chciałabym się dowiedzieć, czy nazwisko Mernek jest odmienne. Zgodnie z zasadą mówiącą o tym, iż nazwiska w języku polskim odmieniamy, poprawiłam uczniowi pracę, gdy ten zapisał swoje nazwisko w D. tak samo jak w M. (Mernek). Według mnie, jedyna poprawna forma D. tego wyrazu, to Merneka. Czy mam rację? Będę bardzo wdzięczna za odpowiedź.

    Z wyrazami szacunku
    Elżbieta Kobylarczyk
  • Nazwisko męskie Senko

    4.02.2023
    4.02.2023

    Dobry wieczór,

    jak należy odmieniać nazwisko Senko? Zgodnie z zasadami po głosce twardej należy stosować deklinację żeńską, jednak głoska „ń” nadaje wymowie pewną miękkość, w związku z czym deklinacja męska wydaje mi się bardziej naturalna. Bardzo proszę o rozwianie moich wątpliwości.

    Za odpowiedź z góry dziękuję

  • Nazwisko Świergiel
    4.07.2018
    4.07.2018
    Bardzo prosiłabym o odpowiedź, jak odmienić nazwisko Świergiel w liczbie mnogiej: Świergielowie czy Świerglowie? Powstał „konflikt” rodzinny ;-)
    Z góry serdecznie dziękuję
    A. Mytkowska
  • Pietro Bembo i Walahfrid Strabo

    6.10.2021
    6.10.2021

    Jak należy odmieniać nazwiska postaci historycznych Pietro Bembo i Walahfrid Strabo?

  • Przestarzałe formy odmiany niektórych rzeczowników męskich na -a

    12.03.2024
    12.03.2024

    Dzień dobry!

    Mam pytanie dotyczące poprawnej i dopuszczalnej odmiany słowa „sędzia” w rodzaju męskim. Słownik poprawnej polszczyzny uznaje formy D. sędzi; C. sędzi; B. sędzię za przestarzałe. Na tych stronach: https://pl.wiktionary.org/wiki/s%C4%99dzia https://dobryslownik.pl/slowo/s%C4%99dzia/76338/ uznano obie formy, czyli: D. sędzi/sędziego; C. sędzi/ sędziemu B. sędzię/sędziego za poprawne. Jestem nauczycielką i zastanawiam się, czy mam uznać taką (sędzi/sędzię) odmianę za błędną, czy nadal jest ona dopuszczalna.

    Będę wdzięczna za ostateczne rozstrzygnięcie tej kwestii.

    Z wyrazami szacunku

    Aneta Szulc

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego