Drodzy
  • lewoskręt i prawoskręt
    22.05.2006
    22.05.2006
    „GDDK zleci przebudowę skrzyżowania i wykonanie lewoskrętu’’. To chyba nowe znaczenie słowa, dotychczas lewoskręt był manewrem, i to głównie zakazywanym. W Internecie piszą też o prawoskrętach, wprowadzanych i przebudowywanych. Co jednak oznacza „brak prawoskrętu’’:
    – że nie ma drogi w prawo?
    – że jest droga, lecz jest zakaz skrętu?
    – że jest droga, wolno skręcić, ale nie ma wybudowanego prawoskrętu – pasa?
    I czy prawoskręt jako manewr jest wystarczająco obecny w użyciu, by znaleźć się w słownikach?
  • Nazwy statków w tytułach dzieł

    1.12.2023
    1.12.2023

    Szanowna Redakcjo,

    ponawiam pytanie sprzed tygodnia odnośnie do tego, czy nazwy statków ujmowane w danej publikacji w cudzysłów, należy/można ujmować w obrębie tej publikacji w cudzysłów także wtedy, gdy występują w tytule dzieła, np. książki lub obrazu: „Pogoria. Legenda żaglowca", „Fryderyk Chopin. Etiuda brygowa" lub „Ostatnia droga Temeraire’a". W oryginalnych tytułach nie występują cudzysłowy. Musiałabym użyć cudzysłowu drugiego stopnia, wtedy zapis wyglądałby następująco: „Ostatnia droga »Temeraire’a«”. Czy jest to dozwolone?

    Łączę wyrazy szacunku

    Z.

  • Nietypowy (nie)cytat w cytacie

    28.01.2022

    Dzień dobry,

    czy didaskalia przerywają cytat ujęty w cudzysłów? Podam taki przykład wypowiedzi dialogowej:

    – Powiem im tak: "Drodzy przyjaciele chrześcijanie - z naciskiem na "chrześcijanie" – coś wam wytłumaczę..."

    Czy chrześcijanie w didaskaliach wymagają użycia cudzysłowu ostrokątnego jako oznaczenia cytatu zagnieżdżonego, czy też może być użyty ponownie cudzysłów apostrofowy?


    Z góry dziękuję za odpowiedź

    stała czytelniczka Poradni

  • pytania dwa
    19.11.2014
    19.11.2014
    1. Mam problem z odmianą nazw ulic, np. oficjalna nazwa ulicy brzmi Wielka Skotnica. Czy powinienem odmieniać przy ul. Wielka Skotnica, czy przy ul. Wielkiej Skotnicy? Kiedy nazwa ulicy odpowiada na pytanie kogo?, czego?, takiego problemu nie ma.
    2. Jak odmieniać nazwisko Madeja? Madei, Madeji czy Madeii?
  • różności
    7.09.2001
    7.09.2001
    Droga Redakcji,
    Zachęcona dotychczasową współpracą pozwolę sobie wysłać kolejne pytania:
    1. Często słysze w kościele w czasie mszy św. zwrot: wysłuchaj nasze prośby. Coś mi wtedy „zgrzyta”, bo wydaje mi się, że poprawna wersja powinna być w bierniku, tzn. wysłuchaj naszych próśb. Która wersja jest właściwa?

    2. „Ktoś z branży” (bibliotekarskiej) powiedział mi, ze forma starodruki jest niewłaściwa (potoczna), i poprawnie powinno być: stare druki. Czy to prawda?

    3. Czy jest różnica znaczeniowa pomiędzy stiukiem a sztukaterią. W dostępnych mi słownikach nie udało mi się znaleźć jednoznacznej odpowiedzi (chodzi mi konkretnie o określenie „takiego coś” z gipsu na suficie lub ozdobnej listwy biegnacej pod sufitem dookoła ścian). Czy należy to nazwać stiukiem, czy sztukaterią? Jeżeli pytanie wykracza poza zakres porad świadczonych przez Państwa, prosze zignorować.

    4. Wprawdzie pytanie dotyczy łaciny, ale „zadomowionej” w naszym języku. Czy poprawnie jest de gustibus non disputandum est (z orzeczeniem na końcu), czy de gustibus non est disputandum (zmieniony szyk).

    Serdecznie pozdrawiam
    Barbara Rościszewska
  • Rząd przekazać

    1.02.2021
    1.02.2021

    Witam,

    Mam pytanie odnośnie zwrotu komuś/do kogoś. Czy prawidłowy będzie zwrot Dyrektor X przekazał drogą elektroniczną przedmiotową korespondencję do Pana Dyrektora Y,  czy jednak Dyrektor X przekazał drogą elektroniczną przedmiotową korespondencję Panu Dyrektorowi Y?

  • Wielka litera w wyrażeniach adresatywnych
    15.02.2019
    15.02.2019
    Moje pytanie dotyczy zwrotów do adresatów listu. Czy należy je pisać wielkimi literami, jeśli pojawiają się w środku zdania? Czy wszystkie wyrazy powinny zaczynać się wielką literą, czy może tylko Panowie, Bracia, Kochani? Na przykład:
    - To wszystko, Drodzy Panowie, dotyczy założeń
    - Stało się tak, Moi Drodzy Bracia, już nie pierwszy raz.
    - Chciałbym teraz, Moi Kochani, zaprezentować coś
  • Cybersport czy e-sport?
    6.04.2016
    6.04.2016
    Szanowni Państwo,
    rośnie popularność sportów elektronicznych, jak określa się profesjonalne rozgrywki w gry komputerowe, a czasem: gry będące przestrzenią zawodów. Nazwa ta bywa kontestowana – wciąż można napotkać konkurencyjne: cybersporty/cyberatletykę (wraz z cybersportowcami/cyberatletami jako synonimem gracza zawodowego), a także skrótowe, przejęte z angielskiego: esporty, e-sporty (oraz e[-]sportowców). Które z tych określeń stosować, których zaś lepiej unikać?
    Z poważaniem
  • Jak wołać księcia?
    17.11.2009
    17.11.2009
    Witam serdecznie.
    Jak brzmi wołacz słowa książę? Wątpliwości pojawiły się przy liście skierowanym do Małego Księcia. Zastanawiam się, czy można napisać Drogi Mały Księciu, czy też Drogi Mały Książę? Będę wdzięczna za odpowiedź.
  • medyk

    4.03.2023
    4.03.2023

    Szanowni Państwo,

    czy słowo „medycy" (liczba mnoga od „medyk") jest stosowna by zwrócić się do grupy lekarzy i lekarek? Czy wobec coraz powszechniejszego używania feminatywów, lepiej zaadresować słuchaczy obu płci jako „medycy i medyczki"? Będę wdzięczny za poradę.

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego