-
odpłacić pięknym za nadobne5.06.20065.06.2006Jakie jest etymologiczne pochodzenie zwrotu odpłacić pięknym za nadobne? Z góry dziękuję za odpowiedź.
-
oksymoron?1.05.20151.05.2015
„Przyjemnie o tym [o śmierci] myśleć. A jednocześnie bezgranicznie smutno” (Dziewczyna z Pomarańczami).
Szanowni Państwo,
czy w tym fragmencie można mówić o oksymoronie, który służyłby oddaniu uczuć i przeżyć bohatera powieści Josteina Gaardera? Bardzo proszę o wyjaśnienie.
Z poważaniem
Renata -
o niebie i ziemianach2.01.20122.01.2012Szanowni Państwo!
„Co poeta miał na myśli” w słowach kolędy Bóg się rodzi: „Cóż masz niebo nad ziemiany”. Co konkretnie oznacza ten werset w kontekście dalszego ciągu tej strofy. Czy ziemiany to narzędnik, czy biernik?
Z poważaniem,
Łukasz
-
ortografia a historia języka13.05.201513.05.2015Dzień dobry,
dlaczego w językach słowiańskich podobne słowa mają różną ortografię? Np. skoro po rosyjsku pułkownik to połkownik, to dlaczego w tym słowie piszemy u zwykłe? Dlaczego mamy puchar przez u zwykłe i ch, a Czesi maja pohár przez samo h? Albo dlaczego polski chuligan jest przez ch, a inni huligani są przez samo h?
Pozdrawiam
Zdzisław K. -
Ortografia: góra Nart, góra Kamień, góra Szczob7.02.20177.02.2017Szanowni Państwo,
zasada pisowni dwuczłonowych nazw geograficznych mówi, że jeśli drugi człon jest rzeczownikiem w mianowniku nieodmieniającym się, pierwszy człon piszemy małą literą, np. góra Giewont. Słowo góra występuje jednak również w nazwach niewielkich wzniesień i pisownia małą literą mogłaby błędnie sugerować, że są to góry. Na mapach można spotkać pisownię wielką literą, np. Góra Nart, Góra Kamienica, Góra Szczob (są to wzgórza na Roztoczu). Czy jest ona poprawna? -
Podły31.01.201631.01.2016Interesuje mnie pochodzenie i prawidłowe, pierwotne znaczenie słowa podły. Dziś wydaje się być w użyciu jako synonim zły, wredny, bez współczucia. Często jednak mówi się o podłym (zepsutym) jedzeniu czy upodleniu jako ‘pozbawieniu godności’.
Znaczenia synonimów są więc generalnie negatywne, jednak różnią się w dokładniejszym znaczeniu.
Proszę o odpowiedź i pozdrawiam.
-
Polszczenie imion postaci historycznych
26.03.202326.03.2023Szanowni Państwo.
Kwestia spalszczania imion monarchów (zwłaszcza europejskich) była poruszana wielokrotnie. Kierunek jest jasny: spalszczamy!
Pytanie: co z tymi, którzy monarchami nie byli? Bo tutaj, mam wrażenie że panuje ogromny chaos. Kilka przykładów:
Stalin, bez dwóch zdań, miał na imię Józef. A jego poplecznik i imiennik (!) to już Josif Tito.
Cesarz Austro- Węgier, Franciszek Józef miał syna, o którym mówimy Frantz Ferdinand. (a książę Karol za życia królowej?)
Każdy powie Ryszard Wagner, Jan Bach czy Amadeusz Mozart a Vivaldi czy Verdi to już tylko (odpowiednio) Antonio i Giuseppe.
Wreszcie wisienka na torcie: Iwan (po rosyjsku) Groźny (po polsku)!
Czy istnieje tu jakaś reguła?
-
Skąd gumno?10.05.201410.05.2014Jakie jest pochodzenie dawnego wyrazu gumno?
Pozdrawiam
Jerzy Kowalski -
Skrótowce oznaczające jednostki organizacyjne sił zbrojnych22.11.201522.11.2015Bardzo proszę o poradę w sprawie skrótów nazw oddziałów wojskowych.
Czy dla nazwy 2. Dywizja Piechoty Legionów Armii Krajowej prawidłowy będzie zapis 2. DPLeg. AK?
Czy dla nazwy 3. Pułk Piechoty Legionów Armii Krajowej prawidłowy będzie zapis 3. ppleg. AK?
Czy dla nazwy 72. Pułk Piechoty Armii Krajowej prawidłowy będzie zapis 72. pp AK?
Bardzo proszę o rozstrzygnięcie moich wątpliwości i wskazanie prawidłowych form skrótów.
-
skutecznie uniemożliwić
29.09.202329.09.2023Czy wyrażenie „skutecznie uniemożliwić” jest poprawne?