Dzień dobry,
zwracam się do Państwa z gorącą prośbą o pomoc. Powstaje nowy rodzaj placówek oświatowych, tj. branżowa szkoła I stopnia specjalna. Czy w nazwie własnej stopnia powinniśmy pisać od dużej, czy małej litery?

Pozdrawiam
Agata Opala

Szanowni Państwo,
kto ma rację: wydawcy czy autor poradnika? Wg Edycji tekstów Wolańskiego „obecnie nie ma zwyczaju polszczenia imion […] niedopuszczalne jest współwystępowanie imion oryginalnych i spolszczonych”. Tymczasem jest to bardzo częste (Tomasz Howard, Thomas Grey, zob. Wieczna księżniczka P. Gregory). Poradnik: „niedopuszczalne są konstrukcje hybrydyczne typu: hrabia d'Artois”, tymczasem często występują (admirał d'Annehaut, zob. Katarzyna Medycejska J. Héritiera).
Pozdrawiam
JTP

Szanowni Państwo.

Kwestia spalszczania imion monarchów (zwłaszcza europejskich) była poruszana wielokrotnie. Kierunek jest jasny: spalszczamy!

Pytanie: co z tymi, którzy monarchami nie byli? Bo tutaj, mam wrażenie że panuje ogromny chaos. Kilka przykładów:

Stalin, bez dwóch zdań, miał na imię Józef. A jego poplecznik i imiennik (!) to już Josif Tito.

Cesarz Austro- Węgier, Franciszek Józef miał syna, o którym mówimy Frantz Ferdinand. (a książę Karol za życia królowej?)

Każdy powie Ryszard Wagner, Jan Bach czy Amadeusz Mozart a Vivaldi czy Verdi to już tylko (odpowiednio) Antonio i Giuseppe.

Wreszcie wisienka na torcie: Iwan (po rosyjsku) Groźny (po polsku)!

Czy istnieje tu jakaś reguła?

Szanowni Państwo,
czy istnieją jakieś reguły dotyczące spolszczania imion monarszych? Jeżeli tak – jakie? W szczególności interesuje mnie kwestia obecnego władcy Liechtensteinu, Jana Adama II (czy może raczej Hansa Adama II). Czy w uproszczeniu przyjąć można, że należy spolszczać imiona tych monarchów, którzy są powszechnie Polakom znani (więc Elżbieta II, ale Hans Adam II), czy jednak istnieją pewne imiona, które z założenia spolszczać należy (np. właśnie Hans)?
Z wyrazami szacunku
N.S.

Chciałbym zapytać, w jaki sposób pisze się przydomki władców, które pochodzą od nazw geograficznych – wielką czy może małą literą? Przykład: Kazimierz I Kujawski czy Kazimierz I kujawski? Niektórzy sądzą (w Wikipedii), że w literaturze historycznej określenia tego typu pisze się z małej litery, ponieważ nie są to przydomki, tylko przymiotniki określające ziemie nad których panowali władcy. Chciałbym rozwiązać ten problem, aby poziom poprawności językowej Wikipedii był jak najwyższy.

Hasło z Wikipedii Konrad I mazowiecki ma adnotację: „Określenie mazowiecki jest określeniem odprzymiotnikowym, a nie przydomkiem, więc jako takie powinno być pisane z małej litery; zob. K. Jasiński, Rodowód pierwszych Piastów […]”. Tymczasem encyklopedie i podręczniki stosują tu pisownię dużą literą. Czy istnieją więc wyjątki od podanej reguły (Konrad Mazowiecki, Jadwiga Śląska), dla których poprawna (jedyna?) forma to pisownia dużą literą?
Michał Sobkowski

1. Dlaczego porubstwo pisze sie przez u, a nie ó? Jak to wytłumaczyć?
2. Dlaczego rzężenie pisze się przez rz, a nie ż? Jak to wytłumaczyć, opierając się na znajomości gramatyki historycznej naszego języka?
3. Dlaczego pożępolić pisze sie przez ż, a nie rz? Jak przeprowadzić analizę historyczną w tym wypadku?

Mam pytanie czysto hipotetyczne. Czy jest możliwe w przyszłości (a może już teraz?) spolszczanie nazwisk z języków pisanych łacinką. Do pytania natchnęło mnie znalezione na azerskiej stronie Wikipedii nazwisko francuskiego pisarza Michela Houellbecqua, które to w wersji azerskiej brzmi po prostu: Mişel Uelbek (cóż za „oszczędność” liter).

W Latarniku Henryka Sienkiewicza jest zdanie Zepchnięty sto razy, rozpoczynał spokojnie swoją podróż po raz setny pierwszy. Na winietach przedwojennych gazet znajdują się informacje w rodzaju rok setny dwudziesty trzeci. Czy to znaczy, że taka forma liczebnika porządkowego była kiedyś poprawna?

Jak poprawnie napisać Szkoła im. Króla Kazimierza Jagiellończyka? Czy lepiej króla małą litera i czy w ogóle potrzebne jest słowo król?