Mam-co-czytać-
  • dzielić, nie dzielić?
    5.09.2013
    5.09.2013
    Powstała różnica zdań. Jedna strona twierdzi, że w ważnych pismach (podanie, list) dzielenie wyrazów jest nieeleganckie, druga zaś, że wielgachne odstępy między wyrazami w jednych wersach gryzące się z ciasnymi w innych dają wrażenie chaosu i niedopracowania, a więc są elegancji zaprzeczeniem zarówno w grafice, jak i w relacjach międzyludzkich. Czy można prosić o rozstrzygnięcie lub choćby skomentowanie tego sporu?
  • Ekspresja rynsztoka

    13.04.2021
    13.04.2021

    Dzień dobry.

    Słowo rynsztok jak czytam w słowniku nie jest w żaden sposób obraźliwe. Jak natomiast będzie wyglądała sytuacja przy stwierdzeniu towar wyciągnięty z rynsztoka? Czy będzie już obraźliwe lub pogardliwe?.

    Pozdrawiam Łukasz

  • Energa
    18.06.2009
    18.06.2009
    Jak i czy odmieniać przez przypadki nazwę firmy Energa SA (która została wymyślona przez agencję reklamową), a także wieloczłonowe nazwy spółek zależnych, takie jak: Energa Operator, Energa Operator Oddział w Gdańsku, Energa Obrót, Energa Obsługa i Sprzedaż, Energa Elektrownie Ostrołęka, Energa Nieruchomości, Energa Elektrociepłownia Elbląg / Piwonice, Energa Oświetlenie Sopot?
  • Eponimy

    12.01.2024
    12.01.2024

    Chciałbym spytać o istotę eponimów. Wiadomo mi, że nazwy własne po przeistoczeniu się w wyrazy pospolite, którymi są eponimy, zapisujemy z zasady małą literą. Dlaczego jednak W. Kopaliński w swoim „Słowniku eponimów”, oprócz klasycznych wyrazów odimiennych, takich jak judasz, adidasy czy lolitka zamieszcza także wyrażenia typu pójść do Canossy, przekroczyć Rubikon albo stary praojciec Adam, które przecież zawierają nazwy własne pisane dużą literą? Czy eponimem na pewno jest także kompleks Edypa?

  • euro
    25.10.2001
    25.10.2001
    W sierpniowym numerze Twojego Stylu przeczytałam, że euro w liczbie mnogiej to eura oraz że euro odmieniamy przez przypadki (podobnie jak funty, dolary itp.). Tymczasem w ulotkach pojawiających się coraz częściej w różnych bankach czytamy o wprowadzeniu euro (tu słowo to jest nieodmienne i bez liczby mnogiej). Bardzo proszę o wyjaśnienie, która forma jest poprawna.
  • fałszywe pozory
    30.11.2004
    30.11.2004
    Witam!
    Interesuje mnie poprawność zwrotu fałszywe pozory. Wydaje mi się on co najmniej podejrzany, jednak tutaj, w internecie, czytam w słowniku PWN-u definicję słowa mamić – „zwodzić kogoś fałszywymi pozorami”. Co ciekawe, przy synonimicznym manić jest już tylko „zwodzić kogoś pozorami”.
    Pozdrawiam.
  • formuły powitalne
    1.11.2013
    1.11.2013
    Szanowni Państwo,
    pozwolę sobie nie tyle na pytanie, ile na podzielenie się myślą, być może godną rozważenia (publikacji – już niekoniecznie, choć i to pozostawiam przecież Państwa uznaniu). Doświadczenie podpowiada, że dostrzeżony u siebie błąd lub językowa niezręczność, wcześniej notorycznie popełniane, zaczynają razić ze szczególną siłą, co wynika najpewniej z jednej z najwspanialszych człowieczych właściwości – wstydu. Zarazem jednak przykrości dostarcza zarówno bycie osobiście pouczanym, jak i karcenie. Stąd dobrze rozumiem, że przestali Państwo tępić zwrot Witam!, gdy otwiera mejle, mimo że czytanie go w listach na stronie Poradni skłania ku przedsiębraniu podobnych rozpoczęć. Być może jednak – oszczędnie, delikatnie i potencjalnie skutecznie – w zakładce zadaj pytanie, koniecznie przed formularzem, warto umieścić taką lub ową wiadomość, która by nieszczęsne witania zwalczała; albo – zbiór wypisków z korespondencyjnych prawideł? Niechby ktoś poczuł się urażony, niechby snobizm zarzucał – myślę, że korzyści i tak byłoby bez porównania więcej.
    Kreślę się z poważaniem
    — Mieszko Wandowicz

    PS Tutaj przyznam, że marzy mi się, iżby w polszczyźnie, nade wszystko polszczyźnie mejlowej, zaistniała forma, może odrobinę przewrotna, rozwiązująca wszelkie powitaniowe kłopoty – obecne, gdy trudno wybrać odpowiedni zwrot grzecznościowy: „Proszę witać, Szanowni Państwo, proszę serdecznie witać!”. Nadrzędność adresata, a przeto tego, który odgrywa rolę gospodarza, zaznaczona jest wyraźnie, uprzejmość nie powinna, jak sądzę, budzić poważniejszych zastrzeżeń, pytanie zaś, jakim mianem określić odbiorcę, w dodatku ostrożnie nakłanianego do życzliwości, jeżeli nie znika, to przynajmniej się oddala. Na mejle rozpoczęte słowami Proszę witać odpisywałbym z olbrzymią przyjemnością. (Rzecz jasna w odpowiednim kontekście; szczegółowe wytyczne są zresztą do przemyślenia, swoboda zaś – póki nie w nadmiarze – językowi przecież tylko służy).
  • formy potencjalne
    2.01.2003
    2.01.2003
    Szanowni Państwo!
    grając w scrabble, spotkałam sie z określeniem uważałom i uważałoś – ponoć jako odmiana czasownika uważać w czasie przeszłym rodzaju nijakiego. Powiedziano mi, iż jest to forma potencjalna i być może niedługo zostanie uznana za powszechną. Jakoś nie mogę sobie tego przyswoić. Czy to samo objęłoby np. czasowniki: pisać, mówić, czytać? Moim zdaniem wyrazy te określają czynności wykonywane jedynie przez osoby o określonej płci, stąd do tej pory występowała tylko ich odmiana żeńska i męska. Będę wdzięczna za rozwianie moich wątpliwości: czy formy uważałom, uważałoś itp. można uznać za poprawne?
    Bardzo dziekuję.
    Z poważaniem
    Małgorzata Żabówka
  • Google
    22.10.2005
    22.10.2005
    Wiele osób wymawia Google, nazwę znanej wyszukiwarki, tak, jak się po polsku odczytuje: [gogle], rzadziej, ale również, niektórzy mówią to z angielskim akcentem, tak jak to się w oryginale czytać powinno. Jak więc powinno się prawidłowo czytać Google?
  • Imiona władców polszczymy?
    23.09.2011
    23.09.2011
    „Imiona władców zawsze polszczymy, chyba że nie jest to możliwe (…)” (http://poradnia.pwn.pl/lista.php?id=12200). Dlaczego (co mogło sprawić, że) „przedarł się” do polszczyzny Juan Carlos?
    Grzesiek Korusiewicz
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego