-
Pani Mikołajowa
6.02.20246.01.2024Która wersja jest poprawna i dlaczego?
Dzieci udały się na wycieczkę do skrzatów i Pani Mikołajowej.
Dzieci udały się na wycieczkę do skrzatów i pani Mikołajowej.
-
jeszcze o pisowni świętych23.12.201223.12.2012Szanowna Poradnio
nie można nigdzie znaleźć komentarza, dlaczego w WSO zaleca się pisownię Święty Mikołaj wielką literą, zaś święty Piotr z kolei małą. Zasady pisowni słownictwa religijnego nakazują pisownię przymiotnika święty w nazwach własnych osób świętych wielką literą z przykładami: Święty Mikołaj, Święty Józef. W powszechnym użyciu widać jednak ogromną przewagę świętych przez małe ś, także tych tu wymienionych.
Z prośbą o poradę i z tużprzedświątecznymi życzeniami
Aleksander Durkiewicz -
Staropolszczyzna w wersji audio?
12.03.201312.03.2013Gdzie można znaleźć nagranie audio brzmienia starodawnej polszczyzny, tj. rekonstrukcji aktorskiej sposobu, w jakim dawniej potocznie mówiono?
-
Czy polszczymy imiona odojcowskie?3.10.20123.10.2012Szanowna Poradnio!
Zgodnie z tradycją spolszczamy imiona władców (carów, królów itp.), czy dotyczy to jednak również imion odojcowskich [tzw. otczestw – J.G.], np. Mikołajewicz/Mikołajewna, Michałowicz/Michałowna, Włodzimierzowicz/Włodzimierzowna? Jeśli tak, to jak będzie brzmiało takie imię, gdy ojcem księżnej był Jerzy?
Pozdrawiam serdecznie! -
Dziś Andrzeja i andrzejki30.12.201030.12.2010Szanowni Państwo!
Tradycyjnie dzień imienin danej osoby określa się imieniem w dopełniaczu: Barbary, (zimnej) Zośki, Jana… Dlaczego zatem mówimy Andrzejki oraz Sylwester? Pierwsza forma nie budzi moich wątpliwości, ciekaw jestem jej pochodzenia. Druga zaś — być może niesłusznie — mnie razi.
Z serdecznymi podziękowaniami za odpowiedź i najlepszymi życzeniami radosnych świąt i hucznej nocy sylwestrowej
– Mateusz -
niejasne słowa kolędy i Ewangelii27.02.201127.02.2011Proszę o wyjaśnienie, dlaczego w jednej z kolęd są słowa „Oddajmy za złoto wiarę”. Na lekcjach religii uczą, że jeśli już coś za coś oddawać, to najlepiej życie za wiarę, a przehandlowanie wiary, do tego jeszcze za dobra materialne, to coś nie do pomyślenia.
Podobną konsternację wywołują słowa Ewangelii: „Błogosławieni ubodzy w duchu, albowiem do nich należy królestwo niebieskie”. Zawsze była mowa raczej o ubóstwie materialnym, a bogactwie duchowym.
-
accusativus cum infinitivo31.05.201131.05.2011Czy zwroty w rodzaju „Zrób mi coś jeść/pić’’ można uznać za polski odpowiednik łacińskiej składni a. c. i.?
-
aleksandryjczyk i Aleksandryjczyk13.09.200513.09.2005Szanowny Panie Ekspercie od Zawiłych Sprawach Językowych! Często spotykam się w literaturze katolickiej z nazywaniem znanych osób przydomkiem pochodzącym od miejsca urodzenia, np. o Tomaszu z Akwinu mówi się Akwinata, o Mikołaju z Kuzy – Kuzańczyk. Czy poprawne będzie więc nazywanie Orygenesa urodzonego w Aleksandrii Aleksandryjczykiem, mimo że zgodnie z regułą nazwy mieszkańców miast piszemy małą literą?
Proszę o wyjaśnienie.
Z poważaniem Aleksandra Kowal -
Andrzejki i jasełka2.12.20052.12.2005Andrzejki i jasełka. Bez liczby poj. W dop. andrzejek i jasełek. Tak mówi słownik. Więc bez rodzaju? Skąd się wzięła nazwa jasełka? Andrzejki od dnia św. Andrzeja – ale dlaczego w obu przypadkach nazwa jest liczbą mnogą? Przepraszam, że kilka pytań, ale wokół jednego tematu…
-
aphelium5.03.20105.03.2010Witam,
interesuje mnie pochodzenie i przede wszystkim poprawna wymowa i pisownia słowa aphelium (najdalej od Słońca położny punkt na orbicie okołosłonecznej). Czasami pojawia się pisownia afelium, co mnie bardzo razi. Jeżeli to słowo pochodzi z języka greckiego, to niezależnie od jego dalszych losów nie ma chyba powodu wymawiać go jak łacińskie i pisać po polsku zgodnie z tą wymową. Poza tym to brzmi dziwnie w zestawieniu ze słowami: apogeum, apocentrum itp.
Pozdrawiam,
Zbyszek Kozak