NASA
  • ZBZZ
    16.06.2012
    16.06.2012
    W WSO PWN znajduje się skrótowiec ZBZZ, oznaczający Związek Byłych Żołnierzy Zawodowych. Zastanawiam się, dlaczego człon Żołnierzy zamiast do Ż skrócono do Z. Przecież gdyby postąpić analogicznie, należałoby nazwy Banku Gospodarki Żywnościowej, Żydowskiego Instytutu Historycznego i Żandarmerii Wojskowej zapisać jako BGZ, ZIH, ZW… Czy aby nie doszło tu do pomyłki?
  • zderzak w zderzak
    27.04.2009
    27.04.2009
    Witam,
    ostatnio wśród moich znajomych rozgorzała dyskusja o znaczeniu wyrażenia zderzak w zderzak. Część optuje za 'obok siebie', analogicznie do łeb w łeb, inni natomiast uważają, że to 'jeden za drugim'. Ma to według mnie większy sens, m.in. przez fakt, że na drodze dużo cenniejsza jest informacja, iż ktoś jedzie tuż za nami i łatwo o kolizję, niż to, że ktoś jedzie innym pasem z podobną prędkością.
    Bardzo proszę o rozstrzygnięcie nurtującego mnie problemu.
    Pozdrawiam serdecznie.
  • Ziemia Lubuska
    17.09.2002
    17.09.2002
    W Nowym słowniku ortograficznym PWN (1997) pod hasłem ziemia wśród przykładów umieszczono: ziemia lubuska (małymi literami). Słownik poprawnej polszczyzny PWN (1997) pod tymże hasłem podaje przykłady: ziemia krakowska itp., ale: Ziemia Lubuska. Na naszym terenie jest to sprawa dość ważna, bo brak zgody co do pisowni prowadzi do tego, że piszemy raz tak, raz tak. Nie jest pewne, czy chodzi tu o nazwę historyczną (historyczny gród Lubusz leży w Niemczech i tamże ewentualna Ziemia Lubuska), czy administracyjną, oznaczającą teren województwa zielonogórskiego, a obecnie lubuskiego (od początku swego istnienia granice tego województwa zmieniały się wielokrotnie). Niektórzy próbują uniknąć tego problemu, używając nazwy „środkowe / Środkowe Nadodrze”, ale i ta nazwa jest nieostra, a przy tym natychmiast znowu jest problem z pisownią.
    Bardzo proszę o pomoc.
    Przepraszam, ostatnio co chwila zwracam się o pomoc i być może strasznie zabieram czas; to dlatego, że dopiero niedawno „odkryłam” istnienie takiej poradni i pozbywam się wszystkich nagromadzonych wątpliwości, których dotychczas nie było sposobu rozwiać.
    Pozdrowienia.
  • Z językowych archaizmów: dan (gdzie, kiedy)

    6.02.2021
    6.02.2021

    Co oznacza zwrot „dan w”? Czy to czasownik, imiesłów? Czy to forma współcześnie odnoszona do „dan(y)”, „(po)dan(y)”? Dlaczego tyczy się to też dokumentów rodzaju żeńskiego? Czy „umowa” może być „dan”? Nie znalazłem tego zwrotu w słownikach :(

    Zwroty te widoczne są:

    * na dokumentach całkiem niedawnych np. „UMOWA między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Czeskosłowacką w sprawie ochrony prawnej i pomocy prawnej w sprawach podatkowych. Dan w Warszawie, dnia 23 kwietnia 1925 r.”

    * na nieco mniej starych dokumentach np. „Prawo wyborów dla zgromadzenia zwołać się mającego do ułożenia konstytucyi pruskiej. Dan w Poczdamie, dnia 8. Kwietnia 1848”

    * a także na bardzo starych dokumentach np. w dokumencie Trojdena „Dan w Warszawie, roku Pańskiego tysiąc trzysta trzydziestego ósmego, dnia dwunastego grudnia”

    Zwroty te sporadycznie pojawiają się też współcześnie na dyplomach lub tekstach stylizowanych na stare lub podkreślających patetyczność wydarzenia (np. akt Intronizacyjny Warszawskiego Króla Kurkowego. Dan w Warszawie Roku Pańskiego 2015 w niedzielę – 26. lipca”

  • Zmieniło się?
    31.01.2009
    31.01.2009
    Szanowni Państwo!
    Chodzi mi o słowo dealer. W szkole handlowej uczono mnie, że to element pewnej struktury: producent – dealer – hurtownik – detalista (sklep) – klient. Według Państwa definicji słownikowej jest to w zasadzie każdy handlowiec. W potocznej i powszechnej polszczyźnie to każdy sprzedawca samochodów oraz uliczny (detaliczny) sprzedawca narkotyków. Dealer nie prowadzi sprzedaży detalicznej! To jak to w końcu jest? Źle mnie uczono? Zmieniło się?
  • Z miłą chęcią
    17.12.2006
    17.12.2006
    Dzień dobry.
    Interesuje mnie kwestia, czy poprawnym jest sformułowanie z miłą chęcią. Czy rzeczywiście chęć może być miła? Z góry dziękuję za odpowiedź.
    Z poważaniem,
    Jakub Mrozowski
  • znaki diakrytyczne
    30.01.2007
    30.01.2007
    Według jakiej zasady zachowywać lub pomijać kreseczkę nad samogłoskami w węgierskich i hiszpańskich nazwach własnych? W WSO PWN bardzo niejednolicie: Janos Kadar lub Janos Kádár (ale nie oryg. János Kádár), Bela Bartók (nie Bela Bartok i nie oryg. Béla Bartók); Papp ma tu na imię Laszlo, ale GyurkóLászló; są: Velázquez, Ramón Gómez de la Serna, Miró – ale i Malaga, Calderon, Placido Domingo (nie oryg. Málaga, Calderón, Plácido).
    Michał Gniazdowski – Warszawa
  • Znak towarowy – zastrzeżony czy zarejestrowany?
    30.04.2020
    30.04.2020
    Która forma jest poprawna lub bardziej poprawna: zastrzeżony znak towarowy czy zarejestrowany znak towarowy? To drugie pochodzi zapewne z angielskiego registered trademark, gdzie registered to zarejestrowany. Z drugiej strony mówimy i piszemy wszystkie prawa zastrzeżone” (po angielsku all rights reserved), a nie zarejestrowane. A jak będzie ze znakiem towarowym?
  • Znów o nowych dzielnicach
    6.03.2018
    6.03.2018
    Szanowni Państwo,
    redaguję tekst do książki o dzielnicy Poznania, która w granice miasta została włączona w 1900 r., a wcześniej była samodzielną wsią. Czy pisząc o dziejach takiej wsi sprzed inkorporacji, nie powinno się stosować przyimków: do (Jeżyc, Wildy, Górczyna) i w (Jeżycach…), a przy podawaniu faktów z XX w. traktować je „normalnie”, stosując przyimek dzielnicowy: na (Jeżyce, Jeżycach, Wildę, Wildzie…)? Tak właśnie tekst poprawiam, ale czy to nie nadgorliwe?

    Ukłony, Anna O.P.
  • Znów o rachubie czasu
    17.04.2018
    17.04.2018
    Witam

    Jeśli mówię, że nie ma mnie do końca tygodnia, to nie ma mnie do piątku czy do niedzieli?

    Pozdrawiam
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego