-
Jak to w rodzinie…9.07.20039.07.2003Panie Profesorze,
jest Pan moją ostatnią deską ratunku, ponieważ w dostępnych mi źródłach nie znalazłam odpowiedzi na nurtujące mnie pytanie. Chodzi o to, że moja teściowa wymaga od swoich dzieci (i mnie) oraz od wnuczek zwracania się do siebie w formie 3. os. l.p.: „Niech mamusia (mama, babcia) powie (da, pokaże itp.)…” lub „Proszę powiedzieć (dać, pokazać itp.)…” zamiast „Mamusiu (mamo, babciu), powiedz (daj, pokaż itp.), proszę”. Teściowa pochodzi z Wilna, ukończyła filologię rosyjską i twierdzi, że takich form zwracania się do osób starszych od siebie nauczona została w rodzinnym domu, w związku z tym wymaga tego od nas. Ja, co prawda, nie jestem filologiem, ale ekonomistką, jednak zwracam uwagę na to, JAK mówię, i chcę, aby moje dziecko również wypowiadało się poprawnie. Formy podane wyżej drażnią mnie, wydają mi się nieco archaiczne i dlatego pytam: czy moja teściowa MA PRAWO (z punktu widzenia poprawności językowej) wymagać od nas używania wspomnianych form?
Z niecierpliwością będę oczekiwać odpowiedzi od Pana.
Załączam wyrazy szacunku,
Marta Piaskowska z Łodzi -
Jak wymawiamy wyraz dżdżownica
11.07.202125.06.2021Ciekawi mnie, jak wymówić wyraz dżdżownica. Ostatnio usłyszałem, jak ktoś (lektor filmu) wymówił ten wyraz, jako [drzdżownica], gdzie "drz" brzmiało, jak w wyrazie "drzwi". Ponieważ nie znalazłem bezpośredniej odpowiedzi w internecie, poszukałem wskazówek w pokrewnych językach.
-w rosyjskim deszcz to dożd
-w bułgarskim - dyżd
-w c-s - dożg
W tych przykładach d i ż to osobne dźwięki rozdzielone smgł., która u nas wypadła. Tak więc czy rozdzielenie między d i ż nie powinno być i u nas zachowane?
-
jeszcze o przypisach27.10.200927.10.2009W książkach autorstwa pana Wolańskiego pojawił się taki sposób zapisu przypisów: „W. Doroszewski, Kryteria poprawności…, dz. cyt., s. 32”. Bardzo proszę o odpowiedź, czy rzeczywiście należy po wielokropku dodawać jeszcze dz. cyt., przecież wielokropek informuje nas o tym, że dana pozycja była już cytowana. Przypisy powinny charakteryzować się dużą zwięzłością, a w ten sposób niepotrzebnie się je rozbudowuje o taką formułkę.
-
Koszt
30.03.202230.03.2022Na początku chciałbym serdecznie podziękować za działanie pracowni SJP! Bardzo dużo nauczyłem się, czytając Państwa odpowiedzi na pytania osób zainteresowanych polszczyzną!
A to moje pytanie: czy koszt może być używany wymiennie z ceną w przytoczonych przeze mnie przykładach? Ostatnio cały czas słyszę koszt w użyciu takim jak: „Koszt zjedzenia świeżej ryby nad morzem zwali nas z nóg.” (to nie „CENA ryby nad morzem” nas zwali?). Albo „koszt piwa w tym pubie to 10 zł”.
-
lewant28.04.200628.04.2006Lewant, levant czy lewanter? Która z tych form jest poprawna w odniesieniu do ‘silnego, chłodnego i wilgotnego wiatru wschodniego wiejącego m.in. na Morzu Adriatyckim’ (za: V. Anić, Veliki rječnk hrvatskoga jezika, Zagrzeb 2003)? W dostępnych mi słownikach języka polskiego nie mogę znaleźć ani jednej formy w zacytowanym znaczeniu. Czy istnieje jakaś ogólnie przyjęta zasada w tłumaczeniu nazw wiatrów lokalnych?
Serdecznie pozdrawiam i z góry dziękuję za odpowiedź, V. Sz.-R. -
majdan czy Majdan?21.12.201321.12.2013Szanowni Państwo,
w kontekście bieżących wydarzeń jaka jest poprawna pisownia następujących wyrazów:
a) majdan czy Majdan?
b) majdan niepodległości czy Majdan Niepodległości?
c) euromajdan czy Euromajdan?
Z wyrazami szacunku
-
Maria Skłodowska-Curie4.09.20024.09.2002Laureatka Nagrody Nobla to Maria Skłodowska-Curie. Wszystkie słowniki podają taka pisownię nazwiska polskiej noblistki. Dlaczego mamy wiec UMCS (Uniwersytet im. Marii Curie-Skłodowskiej)? Czyżby do nazwy uniwersytetu wkradł się błąd? Trudno w to uwierzyć.
Daniel Bożynski -
mistrz ortografii czy Mistrz Ortografii?11.04.201511.04.2015Proszę o wyjaśnienie wątpliwości, czy w zdaniu Co roku powtarza się ta sama historia w przypadku zmagań o miano mistrza ortografii człon mistrz ortografii powinien być zapisany małą czy wielką literą? Wyraz miano oznacza tytuł, więc chyba powinna być duża litera.
Dziękuję -
nazwy folderów komputerowych20.04.200920.04.2009Czy nazwy katalogów w systemach operacyjnych powinny być pisane wielką literą? Jeśli tak, to czy w zdaniu: „Zapisz ten plik na Pulpicie/Moich dokumentach lub przenieś do Kosza”, słowa: pulpit, moje dokumenty i kosz powinniśmy napisać wielką, czy małą literą?
— lumay, internauta -
Nazwy liter głagolicy i cyrylicy
12.04.202312.04.2023Chciałem zapytać o to czy mamy "oficjalne" polskie nazwy na litery głagolicy i wczesnej cyrylicy? Jeżeli tak, to prosiłbym o ich wymienienie lub wskazanie źródła z taką listą. Zapytać też chciałem o to jak wygląda sprawa nazw liter współczesnych alfabetów cyrylickich (słowiańskich). Pozdrawiam.