Opowiadania
  • zamierzyć się z rozmachem
    20.10.2012
    20.10.2012
    Szanowni Państwo
    Czy można napisać zamierzył się z rozmachem, czy też rozmach wynika już z samego czasownika (za SPJ: zamierzyć się „wykonać ruch poprzedzający uderzenie lub rzucenie czymś”) i dookreślenie jest tu niepotrzebne?
    Z góry dziękuję za odpowiedź
    Ewelina
  • anglojęzyczne tytuły utworów
    4.12.2015
    4.12.2015
    Szanowni Państwo,
    w tytule angielskiego utworu artystycznego wszystkie wyrazy pisze się wielką literą. Zastanawia mnie, jak traktować np. polskie piosenki polskich wykonawców, które mają angielskie tytuły. Tak samo? A co z polskimi utworami tłumaczonymi na język angielski?
    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • Birmingham
    3.01.2010
    3.01.2010
    Dzień dobry!
    Mam pytanie dotyczące odmiany miasta Birmingham. Otóż piszę opowiadanie z akcją rozgrywającą się w tej miejscowości. Oto cytaty wprost z mojego wypracowania: „Osiadł na stałe w Birmingham (Birminghamie)”, „Udał się do Zarządu Rodzinnego Ogrodu Działkowego w Birmingham (Birminghamie)”. Jeśli to możliwe, prosiłbym o odpowiedź jeszcze w dniu dzisiejszym (choć jest niedziela i nie wiem czy ktoś ma jakikolwiek dyżur).
    Z góry bardzo dziękuję i pozdrawiam.
  • Byliśmy z Jasiem…
    27.10.2008
    27.10.2008
    Opowiadałam, jak to byliśmy z Jasiem w przychodni (tj. mój syn Jaś i ja), kiedy ktoś zwrócił mi uwagę, że wprowadzam słuchacza w błąd, używając formy byliśmy w odniesieniu do dwóch osób, ponieważ sugeruje ona, że w przychodni był z nami jeszcze ktoś trzeci. Jeśli zatem opowiadam o nas dwojgu, tzn. moim synu i mnie samej, powinnam użyć zdania „Byłam z Jasiem w przychodni”. Nie zgadzam się z tą opinią, ponieważ uważam, że dwoje to już my, więc miałam prawo powiedzieć „Byliśmy z Jasiem”.
  • Byłem wczoraj u Pana, ale go nie było
    6.10.2011
    6.10.2011
    Witam,
    jestem właśnie na etapie przypominania sobie opowiadań o Sherlocku Holmesie i spotykam się tam często ze zdaniami w stylu: „Byłem wczoraj u Pana, ale go nie było” albo „Wychodząc od Pana, widziałem jego córkę”. Czy takie zdania są poprawne? Czy może po prostu kiedyś się tak mówiło, a z czasem to ewoluowało? Dzisiaj powiedzielibyśmy pewnie: „Byłem wczoraj u Pana, ale Pana nie było” i „Wychodząc od Pana, widziałem Pana córkę”.
    Pozdrawiam,
    Bartosz Piec
  • ciebie czy Ciebie?
    28.08.2002
    28.08.2002
    Z powodów grzecznościowych piszemy Pan, Pani, Ty, Ciebie dużą literą, kiedy zwracamy się do kogoś w liście czy formularzu ankiety. Czy taka duża litera obowiązuje również np. w opowiadaniu, gdzie słowa są cytowane – jeden bohater kieruje je w dialogu do innego?
    I druga sytuacja: czasem używa się drugiej osoby, nie mając na myśli bezpośrednio tego, do kogo się zwracamy, lecz „kogoś, kogokolwiek”. Na przykład o atmosferze panującej w jakiejś restauracji możemy pisać tak: „Wchodzisz, a tam nikt się do Ciebie nie odezwie, nikt na Ciebie nie zwróci uwagi, nawet menu Ci nie podadzą”. Mimo użycia drugiej osoby piszę w takim wypadku bardziej o sobie samym niż o adresacie słów (bo to ja tego doświadczyłem i o swoich, a nie jego doświadczeniach piszę). Jeśli więc zdecyduję się (w liście) na taki styl, to czy stosować wielką literę do każdego wystąpienia słowa ty niezależnie od tego, czy w danym wypadku oznacza ono adresata słów czy „mnie, kogoś, kogokolwiek”?
  • Civitas Schinesghe
    29.05.2015
    29.05.2015
    Szanowni Państwo,
    Civitas Schinesghe to nazwa zawarta w dokumencie Dagome iudex, określająca zasięg granic państwa Mieszka I, a zatem odnosząca się do Państwa Gnieźnieńskiego. Jaka jest etymologia wyrazu Schinesghe? Jak należy go wymawiać i jak go przetranskrybować, używając wyłącznie polskich znaków? [Szinesge], [Szinezge], a może [Szineske]?
    Wreszcie – jak słowo to ma się do łacińskiego wyrazu Gnesna? Dlaczego w tekście pisanym łaciną ( w Dagome iudex) nie użyto własnie określenia łac.?
  • Czarnogrzywy człowiek

    7.01.2021
    7.01.2021

    Szanowni Państwo,

    zastanawiam się, czy przymiotnika czarnogrzywy można użyć w odniesieniu do człowieka. W opowiadaniu Andrzeja Sapkowskiego pt. „Kraniec świata” wyraz ów został zastosowany w odniesieniu do wierzchowca głównego bohatera.


    Proszę o wyjaśnienie.


    Pozdrawiam i łączę wyrazy szacunku,

    Maksymilian Rymarczyk

  • Dziewczyna czy dziewczynka?

    23.05.2021
    23.05.2021

    Czy 12-letnie dziecko płci żeńskiej można nazwać dziewczyną, czy jednak lepiej byłoby pozostać przy określeniu dziewczynka? Tłumaczę opowiadanie z języka angielskiego i zastanawiam się, na którą formę się zdecydować.

  • hłaszcze
    24.01.2013
    24.01.2013
    Jakie jest znaczenie słowa hłaszcze użytego w tekście piosenki Wojciecha Młynarskiego Po prostu wyjedź w Bieszczady:
    I z gitarą, jak Michotek, w polski Teksas rusz,
    z pojedynki wilkom strzelać w paszczę,
    po przygodę, po urodę życia pośród leśnych głusz,
    tam, gdzie życie nikogo nie hłaszcze

    Cyt. za: W. Młynarski, Moje ulubione drzewo, czyli Młynarski obowiązkowo, Wydawnictwo Znak, Kraków 2007.
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego