Poza
  • cytaty cyrylicą
    18.03.2003
    18.03.2003
    Bardzo proszę o wyjaśnienie sprawy, która budzi liczne kontrowersje i spory. Dawniej, gdy wydawaliśmy książkę związaną z literaturą czy językoznawstwem rosyjskim lub szerzej – wschodniosłowiańskim (książkę – zaznaczmy – pisaną po polsku), stosowaliśmy zapis rosyjskich nazwisk czy tytułów dzieł w transkrypcji lub transliteracji, w zależności od potrzeb. Wszelkie cytaty były przekładane na język polski, a w razie podawania również brzmienia oryginalnego – transkrybowane. Od pewnego czasu autorzy zaczęli się chyba wzorować na książkach wydawanych w Rosji, na Białorusi i Ukrainie – w polskich tekstach i w przypisach stosuje się zapis fragmentów grażdanką. Taki tekst (dotyczący np. motywu śmierci u Tołstoja) staje się niezrozumiały dla kogoś, kto nie zna języka rosyjskiego (choćby twórczość Tołstoja – w tłumaczeniach – znał na pamięć), bo wszelkie przykłady, cytaty ilustrujące jakąś tezę itd. są wydrukowane po rosyjsku. W polskich zdaniach są wtrącenia po rosyjsku, wydrukowane grażdanką, co sprawia okropne wrażenie. Dam przykłady, ale niestety, nie mam czcionki rosyjskiej, wszystko zatem, co autor tekstu pisał grażdanką, zostanie przeze mnie podane wersalikami.
    Autor relacjonuje dokładnie przebieg zdarzeń wiążących się z osobą „PIERIEKRASNOGO EKZIEKUTORA” (…) Jak konstatuje autor ARCHIJEREJA, czas nie zmienił rodziny Turkinów, czytamy bowiem, że „u TURKINYCH PO – PRIEŻNIEMU (…) KOTIK IGRAJET…”. W przypisach powstają też dziwaczne sytuacje, gdy jeden przypis drukowany jest grażdanką, drugi po polsku, a w przypadku powtórnego cytowania tego samego autora raz pisze się tamże po polsku, innym razem po rosyjsku. Dotyczy to całości zapisu bibliograficznego w przypisie: w przypadku przytaczania dzieła rosyjskiego również cały „aparat” – s. (strona), nr, t. (tom) itd. – jest drukowany grażdanką. Na domiar złego: w pracach zbiorowych, składających się z artykułów autorów zarówno polskich, jak i rosyjskich (białoruskich, ukraińskich), piszących niezależnie od swej narodowości czasem w języku ojczystym, czasem nie, stosuje się w nagłówkach artykułów zapis imienia i nazwiska autora w zależności od tego, po jakiemu jest napisana jego praca… Bardzo proszę o możliwie „dyrektywne” (jeśli to możliwe) rozstrzygnięcie, czy takie praktyki są dopuszczalne i jak dalece. Przepraszam za tak długie pytanie, ale żałuję, że nie mogę tu więcej okropnych przykładów przytoczyć…
  • dziekani i Jackowie
    24.05.2015
    24.05.2015
    Szanowni Państwo,
    niedawno usłyszałem, jak w sytuacji oficjalnej zwrócono się do prodziekanów panowie dziekanowie. Powinno być chyba panowie dziekani, prawda? Taka forma przypomina mi liczbę mnogą imion. Rzeczywiście, panowie Jackowie brzmi bardziej elegancko niż panowie Jacki i przypuszczam, że chodziło właśnie o dodanie splendoru. Zastanawiam się, czy można wyróżnić jeszcze jakąś grupę poza imionami, do której stosuje się taką liczbę mnogą.
    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • dzika karta
    11.07.2007
    11.07.2007
    Dzisiejsza Wyborcza donosi, że „Francuzi wylosowali dziką kartę”. Niewątpliwie mamy tu do czynienia z kalką angielskiego wyrażenia wild card, które oznacza dżokera. Czy wyrażenie dzika karta jest poprawne, czy też można je zastąpić czymś mniej „dzikim”?
  • Egzonomia 

    5.01.2021
    5.01.2021

    Szanowni Państwo, w tłumaczeniu tekstu spotkałam się ze słowem egzonomia jako przeciwieństwo słowa autonomia. Czy słowo to funkcjonuje (jest używane) w języku polskim jako dopuszczalne?


    Z wyrazami szacunku

    Marzena

  • firma Post Scriptum
    9.02.2010
    9.02.2010
    Szanowni Państwo,
    czy zapis Post Scriptum występujący w nazwie firmy może być traktowany jako błędny ortograficznie?
    Serdecznie pozdrawiam,
    Piotr Sanetra
  • Interpretacja zdania
    13.09.2019
    13.09.2019
    Dotychczasowe zachowanie odpowiadające ocenom moralnym i etycznym, gwarantujące właściwe wykonywanie zawodu.

    Jak zrozumieć to zdanie? Czy zwrot po przecinku (gwarantujące właściwe wykonywanie zawodu) nie dodaje nam praktycznie nieskończenie wielu cech wykraczających poza moralność i etykę, czy może jedynie konkretyzuje jakie ma być to zachowanie pod względem moralnym i etycznym? Czy zwrot ten rozszerza o coś poza etykę i moralność?
    Z góry dziękuje za odpowiedź.
  • Interpunkcja inicjalnych wyrażeń metatekstowych
    29.01.2018
    29.01.2018
    Czy frazy typu ponadto, poza tym, w dodatku, po pierwsze, po wtóre należy oddzielać przecinkiem od reszty zdania?
  • iść na harendę
    20.11.2006
    20.11.2006
    Dzień dobry!
    Interesuje mnie taki problem: w Wielkopolsce (nie wiem, czy to regionalizm) używa się zwrotu iść na harendę w sensie np. 'iść na pole sąsiada, aby ukraść mu cebulę'. Chciałbym się dowiedzieć, jaka jest etymologia tego zwrotu (słowa). Proszę o odpowiedź.
    Z poważaniem
    Rafał Kostka
  • Jak odpowiedzieć na niegrzeczny mail?
    14.01.2009
    14.01.2009
    Szanowna Redakcjo!
    Otrzymuję często elektroniczną pocztę handlową mniej więcej takiej treści: „Czy jest…?” i tu pada nazwa towaru i, ewentualnie, prośba o inne informacje. Ani miasta, ani daty, tytułu, imienia, nazwiska, firmy, po prostu nic poza zwykle niestosownym Witam! i zdawkowym Pozdrawiam (też bez inicjałów). Nie wiem z kim mam do czynienia!
    Odpowiadając na taki imejl, jak go rozpocząć, a jak zakończyć, skoro zależy mi na wizerunku także w dziedzinie korespondencji?
    Piotr, Gliwice
  • klasztor Norbertanek/norbertanek
    28.02.2014
    28.02.2014
    Dzień dobry,
    uprzejmie proszę o odpowiedź, czy:
    1) Klasztor Norbertanek pisze się dużą czy małą literą;
    2) Norbertanki pisze się dużą czy małą literą.
    Pozdrawiam
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego