Rzeczypospolitej
  • Cesarstwo Rzymskie i Rzeczpospolita szlachecka
    9.10.2014
    9.10.2014
    Szanowni Państwo,
    czy poprawny jest zapis cesarstwo zachodniorzymskie małą literą? Jest to zachodnia część cesarstwa rzymskiego, czyli jakiś obszar dawnego państwa. Mam jednak wątpliwości, ponieważ jest też zapis Cesarstwo Rzymskie.
    Podobnie, czy poprawny jest zapis Rzeczypospolita szlachecka: „Z chwilą powstania Rzeczypospolitej Szlacheckiej…”? Wydaje mi się, że słowo szlachecka jest tylko określeniem Rzeczypospolitej, a nie tworzy z nią nazwy własnej.
    Dziękuję za odpowiedź!
  • Zawsze takie Rzeczypospolite będą…
    26.09.2003
    26.09.2003
    Proszę o udzielenie mi odpowiedzi na pytanie, kto jest autorem powiedzenia (myśli) „Rzeczpospolite zawsze takie będą, jakie ich młodzieży chowanie”. Andrzej Frycz Modrzewski czy Jan Zamoyski? I jakie jest źródło tej sekwencji? Dziękuję za odpowiedź.
  • Nazwy urzędów jednoosobowych

    12.01.2024
    12.01.2024

    Prosiłbym o wyjaśnienie zasad używania wielkiej litery w nazwach typu „Rzecznik Praw Dziecka”. W jakich sytuacjach powinno się używać wielkiej, a w jakich małej? Czy w tekście typu artykuł w Wikipedii powinno się stosować wielkie, czy małe litery? Z góry dziękuję za odpowiedź!

  • Nazwy urzędów jednoosobowych

    19.10.2021
    19.10.2021

    Szanowni Państwo!

    W moim przedsiębiorstwie podległym marszałkowi województwa xxx przygotowujemy jubileuszową publikację, do której kurtuazyjne słowo wystosował właśnie marszałek. Marszałek kończy podpisem:

    Imię Nazwisko

    Marszałek

    Województwa Wszystkodużymiliterami

    Jak, Państwa zdaniem, powinien wyglądać podpis marszałka? Gdyby się zgodzić na „marszałka” małą literą, to czy nazwę województwa też trzeba by małą?

    Serdecznie pozdrawiam

    Zofia Łoś

  • Spójniki w wyliczeniu akapitowym
    29.06.2018
    29.06.2018
    Dzień dobry. Temat interpunkcji przy listach wypunktowanych był już niejednokrotnie podnoszony. Jednak zastanawia mnie w takim wypadku zapis spójnika przed ostatnim elementem. Konkretnie: czy powinien on znajdować na końcu przedostatniego podpunktu, czy na początku ostatniego, czy może w takim wypadku nie należy w ogóle stosować spójnika.

    Moje ulubione owoce:
    – jabłka,
    – gruszki oraz
    – śliwki.

    Moje ulubione owoce:
    – jabłka,
    – gruszki
    – oraz śliwki.

    Pozdrawiam.
  • inicjały

    2.05.2024
    2.05.2024

    Litery RP — Rzeczpospolita Polska — są skrótowcem, ale czy (będąc skrótowcem) są także inicjałami Rzeczypospolitej Polskiej. Pytam w związku z użyciem określenia „inicjały” RP (w przywołanym kontekście) w niektórych współczesnych przepisach prawnych. W międzywojniu litery RP w przepisach prawnych były nazywane zazwyczaj „literami R.P.” Pytanie nie dotyczy liter ozdobnie powiązanych, które — z powodu formy — tworzą monogram. Pozdrawiam.

  • Forma mian

    16.03.2024
    16.03.2024

    Pozdrawiam. W zdaniu z „O naprawie...” Modrzewskiego – Starosta, któryby temu dosyć nie czynił, niechajby starostwa zbył, a za występcę przeciwko rzeczypospolitej mian był – słowo „mian”, co to za część mowy? To czasownik? Dziękuję za odpowiedź.

    Jerzy ze Śląska

  • Iwano-Frankowsk

    17.03.2022
    25.01.2018

    Chciałbym się dowiedzieć, jak brzmi obecnie poprawna nazwa i jej odmiana dawnego miasta Stanisławów, które było siedzibą województwa stanisławowskiego w dobie II Rzeczypospolitej: czy z języka ukranskiego Iwano-Frankiwsk, czy może z rosyjskiego Iwano-Frankowsk.


    Serdecznie pozdrawiam

    Kacper T. Mazurek

  • jeszcze o pisowni nazw jednoosobowych urzędów
    19.04.2001
    19.04.2001
    Nie przekonuje mnie Państwa odpowiedź na pytanie o zasady pisowni wielką czy małą literą wyrazów: dyrektor, prezes, starosta, prezydent, premier itp.
    Cytuję: „Wyrazy te piszemy wielką literą, gdy oznaczają jednoosobowy urząd, np. Akty prawne Prezydenta dla swojej ważności wymagają kontrasygnaty Prezesa Rady Ministrów”.
    Zdanie to jest przekształconym przykładem, podanym w Nowym słowniku ortograficznym PWN, do którego zresztą autor odpowiedzi się odwołuje, a mianowicie: …akceptuje Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej; … zatwierdza Prezes Rady Ministrów.
    Jednak w przykładzie słownikowym występuje pełna nazwa urzędu: Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej, natomiast w Państwa odpowiedzi – tylko słowo Prezydent. Co wobec tego z zawartym w słowniku stwierdzeniem: „…pod warunkiem, że nazwa taka (…) występuje w pełnym brzmieniu”. Par. [85]
    Danka
  • korona czy Korona?
    27.04.2007
    27.04.2007
    Dzień dobry,
    jak pisać w tekście o tematyce mediewistycznej zwrot: Korona Czeska, Korona czeska czy korona czeska?
    Pozdrawiam serdecznie
    Waldemar Gajaszek
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego