Rzecząpospolitą
  • monastyr Rilski czy Rilski monastyr?
    1.03.2024
    23.12.2002
    Czy istnieje jakaś zasada, za pomocą której można by wyjaśnić, dlaczego piszemy Rilski monastyr, Baczkowski monastyr, a jednocześnie monastyr Awraamijewski czy monastyr Borysoglebski? Są to przykłady zaczerpnięte z Nowej encyklopedii powszechnej PWN. Gdyby nazwa klasztoru brzmiała monastyr Rilski, to w haśle po Rilski byłby przecinek (jak np. „Bałkański, Półwysep”), zresztą Rilski monastyr pojawia się nie tylko w nagłówkach (np. hasło „Bułgaria. Sztuka”).
    Bardzo proszę o wyjaśnienie tej kwestii.
  • Nazwy geograficzne świata

    31.12.2022
    31.12.2022

    Szanowni Państwo,

    jak zapisywać obce nazwy geograficzne, których nie ma w Encyklopedii PWN ani w żadnym polskim słowniku, nie są wymieniane przez Komisję Standaryzacji Nazw Geograficznych, ale w internecie są używane ich polskie wersje. Przykładem może być wyspa Mozia, która jest też nazywana Motją. A co w wypadku nazw, w których są akcenty i inne znaki diakrytyczne, ale np. w polskich przewodnikach dla turystów używa się nazw spolszczonych? Jaki zapis wybrać?

    Serdecznie pozdrawiam

  • nazwy instytucji
    6.12.2015
    6.12.2015
    Szanowni Państwo,
    jak powinnam zapisać: komendant główny policji Adam Kowalski
    czy
    komendant główny Policji Adam Kowalski?
    A może wszystko od dużej litery?
    Dodatkowo:
    warszawski Sąd Okręgowy czy warszawski sąd okręgowy,
    Komenda Główna Milicji Obywatelskiej czy komenda główna Milicji Obywatelskiej (również ze skróconym MO),
    Komenda Główna Policji czy komenda główna Policji?
    Z góry dziękuję za pomoc.
    A.C.
  • Nazwy ustaw w języku polskim
    11.05.2020
    11.05.2020
    Szanowni Państwo,
    czy tłumacząc z języka obcego na język polski nazwy ustaw, należy stosować pisownię pierwszego słowa danej ustawy od wielkiej litery, czy może zasada to obowiązuje jedynie nazw ustaw polskich?
    Bardzo proszę o odpowiedź w imieniu koleżanek i kolegów tłumaczy w Niemczech.
    Z wyrazami szacunku
    Leszek Woszczak
  • pisownia nazw stanowisk – norma ortograficzna i zwyczaj
    12.10.2010
    12.10.2010
    Problemy z dużą literą na stronę www. Jestem za formą dyrektor instytutu, natomiast moi współpracownicy uważają, że zawsze, jak mam na myśli konkretną placówkę, mam pisać wielką literą. Przeglądałam Państwa odpowiedzi i dostrzegam w pewną sprzeczność odpowiedzi. Więc jak: „W Szkole Podstawowej nr 1 w Stegnach na zebraniu dyrektor szkoły Jan Kowalski powiedział…” czy „dyrektor Szkoły Jan Kowalski powiedział…”? Czy „Dyrektor Szkoły Jan Kowalski powiedział…”?
  • polityczka
    23.10.2010
    23.10.2010
    Szanowni Państwo,
    ostatnio w dzienniku Rzeczpospolita w artykule o kobietach pełniących funkcje publiczne znalazłam określenie polityczka. Serdecznie proszę o opinię dotyczącą tego słowa. Czy jest poprawne, podobnie jak politolożka? Wydaje mi się bardzo niezgrabne.
  • realizacja
    21.12.2009
    21.12.2009
    Witam,
    jestem historykiem sztuki, więc mam pytanie z mojej dziedziny:) Czy uprawnione jest użycie słowa realizacja w kontekście samego projektu dzieła? Tak jak to jest przyjęte w języku angielskim czy francuskim, gdzie ów termin oznacza nie tylko urzeczywistnienie, ale i sam proces powstawania dzieła? Przecież każda realizacja może być kiedyś przerwana.
    Pozdrawiam i z góry dziękuję za rozwianie moich wątpliwości.
    Kamila Podniesińska
  • repatriacja?
    13.12.2006
    13.12.2006
    W stosunku do wypędzenia po II wojnie ludności niemieckiej z Pomorza i Śląska oraz wypędzenia polskiej ludności z Kresów używa się nietrafnego określenia repatriacja. Czy zabranie komuś ojczyzny i wysiedlenie na inne tereny bez zmiany przynależności państwowej nie powinno nazywać się raczej depatriacją?
  • Sowiety i Jedna Rosja
    5.12.2011
    5.12.2011
    1. Dlaczego partię Jedinaja Rossija tłumaczy się jako Jedna Rosja, a nie Jedyna Rosja; tłumacząc w odwrotnym kierunku, byłoby Odna Rossija.
    2. Dlaczego mówi się Związek Sowiecki, a nie Związek Radziecki, przecież Sowiety to są Rady, np. Sielsowiet, Gorsowiet.
    Z wyrazami szacunku
    Jan Garbowski
  • Szyłokarczma, Jurmała,Narwa

    19.02.2020
    19.02.2020

    Szanowni Państwo,

    byłbym wdzięczny za poradę dotyczącą tłumaczeń nazw geograficznych. Wiele miast krajów leżących niegdyś w Rzeczypospolitej lub od niej zależnych, ma utrwalone nazwy polskie, jak Szyłokarczma, Jurmała czy Narwa. Czy poprawne jest stosowanie tych polskich nazw w tłumaczeniach tekstów z języka angielskiego na polski, kiedy w źródłowej wersji nazwy miejscowości podane są w oryginalnej pisowni (Šilutė, Jūrmala, Narva)?

    Z góry dziękuję za pomoc.

    Z poważaniem

    Stanisław Tabor

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego