Proszę o rozstrzygnięcie wątpliwości odnośnie do formy wołacza liczby pojedynczej nazwisk żeńskich z formantem -ówna, np. Mroczkówna. Czy obowiązuje tu zasada, że wołacz jest równy mianownikowi? Takie jest moje zdanie. Będę wdzięczna za odpowiedź.
Pozdrawiam
I. Perużyńska

Szanowni Państwo,
zastanawia mnie łączliwość przysłówka stosunkowo z przymiotnikami i przysłówkami. Czy można go łączyć ze stopniem wyższym i najwyższym, np. stosunkowo najmniej, stosunkowo rzadziej, czy lepiej zestawiać ze stopniem równym (stosunkowo mało, stosunkowo rzadko)?
Z wyrazami szacunku
Paulina

Szanowni Państwo,
zastanawialiśmy się ostatnio, czy jeśli długość pewnego odcinka jest równa k razy długość innego, gdzie k jest pewną ustaloną liczbą dodatnią, to można powiedzieć, że ten pierwszy jest k-krotnie dłuższy od drugiego. Sęk w tym, że k może być równe np. 1/2. Czy sensownym byłoby zatem stwierdzić, że jeden odcinek jest pół raza dłuższy od drugiego? W matematyce często prowadzi się dość ogólne rozważania, które czasem trudno objąć językiem.
Z wyrazami szacunku
Czytelnik

Mam problem z dobraniem właściwego przypadku:

1.  Ekstremiści zamierzali zniszczyć bożki / bożków. 

2.  Przeszkodzono im i nie zniszczyli bożki / bożków. 

Jak sprawa będzie się miała z  posągami? Tutaj raczej podejrzewam, że poprawnie będzie:  Ekstremiści zamierzali zniszczyć posągi. A jak będzie w tym przypadku:

3.  Przeszkodzono im i nie zniszczyli posągi / posągów. 

Zwracam się do Państwa z uprzejmą prośbą o wyjaśnienie różnicy między kalorią, będącą jednostką ciepła w fizyce, i kilokalorią, podawaną na produktach spożywczych, gdyż powstała u nas dyskusja na temat reklamowanych 2 kalorii (cukierki Tic-Tac). To znaczy, czy rzekoma kilokaloria to 1000 x kaloria? Czy jest to błąd rzeczowy na opakowaniu, bo ze względów matematycznych to niemożliwe, by 1 cukierek miał 2000 kalorii.
Dziękuję. Pozdrawiam.
J. Baumgart

Moje pytanie dotyczy mianownika i biernika l. mn. rzeczownika elf. We wszelkich słownikach jako poprawna sugerowana jest końcówka -y (a więc elfy). Tymczasem Marek Gumkowski w jednym z wydań Władcy Pierścieni J. R. R. Tolkiena wprowadził formę elfowie, tak to motywując:

Wspomnieć także należy o modyfikacji innego rodzaju: rzeczownikowi elf w mianowniku i bierniku liczby mnogiej nadawana jest tu męskoosobowa forma elfowie, nie figurująca w słownikach języka polskiego. Odważono się na takie odstępstwo od językowych prawideł zarówno dlatego, że w odniesieniu do postaci określanych tym mianem są tu zawsze stosowane formy gramatyczne przynależne istotom ludzkim (a więc oni, nie one; zrobili, nie zrobiły), jak i z chęci naśladowania w tej mierze decyzji autora, używającego nieprawidłowej w angielszczyźnie formy liczby mnogiej elves (zamiast elfs) i toczącego o to zażarte boje ze skrupulatną korektą. Tolkien chciał w ten sposób odświeżyć sens słowa, które – jak pisał – „z biegiem czasu skarlało i dziś kojarzy się raczej z fantastycznymi duszkami”. W polskim przekładzie forma elfy została pozostawiona wyłącznie w kilku miejscach jako zbiorowe określenie ludu czy też szczepu (np. Elfy Szare, Elfy Leśne – ale już: Elfowie Wysokiego Rodu). Podobnie, choć w sposób nie tak konsekwentny, wprowadzone zostały, jako oboczne, formy krasnoludy i krasnoludowie.

Swego czasu temat ten wzbudził żywą wymianę zdań na „Forum dyskusyjnym miłośników twórczości J.R.R. Tolkiena”. Tu chciałbym spytać, co Państwo sądzą na temat takiej innowacji językowej, jej zasadności i poprawności. Czy da się tu w ogóle jednoznacznie rozstrzygnąć problem, czy też wybór jednej z form jest li tylko kwestią gustu użytkowników języka?

Z tolkienowskim pozdrowieniem,
Ruginwaldus

Szanowni Państwo,
zastanawiam się, z jakim orzeczeniem należy łączyć w zdaniu nazwy zespołów. Zespół Pink Floyd wystąpił… – to wiadomo, ale już Pink Floyd wystąpili…, prawda? Pasuje mi orzeczenie w r. męskoosobowym, kiedy myślę o kilku członkach grupy, ale co z takimi przykładami jak Mazowsze albo Pod Egidą? Tutaj grupy są tak liczne, że chyba raczej Mazowsze wystąpiło niż wystąpili i Pod Egidą wystąpił. Jak to właściwie powinno być?
Z wyrazami szacunku
Czytelnik

Szanowna Poradnio!
Mój syn na lekcji matematyki dowiedział się, że kwintal to 100 kilogramów. Spytał, dlaczego sto, skoro ze szkoły muzycznej wie, że kwinta to odległość pięciu stopni. Przyznałam mu rację i zaczęłam szukać odpowiedzi – a tu nowa niespodzianka: cetnar/centnar to 50 kg. A przecież łacińskie centum oznacza 'sto'. Czy naszym przodkom coś się nie pomyliło?
Będę wdzięczna za odpowiedź.
Z pozdrowieniami,
stała czytelniczka z Gdańska

Proszę o wyjaśnienie, gdzie stawiamy przecinek w wyrażeniu „przy założeniu że” w poniższych przykładach:

1. Przy założeniu(,) że ceny otrzymywane przez producentów równe są cenom płaconym przez konsumentów, jak również że popyt na żywność jest równy wielkości produkcji, wówczas zmniejszenie się cen wynikających z formuły popytu warunkowego prowadzi do wzrostu popytu na żywność i umożliwia zwiększenie produkcji rolnej.

2. Istotą jest asymetria reakcji uczestników rynku, przy założeniu(,) że decyzje produkcyjne podejmowane są z opóźnieniem pod wpływem cen skupu produktów z poprzedniego roku.

Czy zasada jest taka sama, jak w przypadku „pod warunkiem że”?

Dziękuję.

Co oznacza powiedzenie: „Wart Pac pałaca, a pałac Paca”? W jakim kontekście można się nim posłużyć?