-
konwojer22.03.201222.03.2012Dzień dobry,
zastanawia mnie proces tworzenia słowników drukowanych. Czy mają one jakąś wspólną bazę, z której korzystają? Jak to jest możliwe, że prawie wszystkie słowniki (np. WSO, Nowy SO Zielonej Sowy, Praktyczny słownik współczesnej polszczyzny itd.), które zawierają słowo konwojer, podają mianownik liczby mnogiej konwojerzy, skoro jest to okręt? Jedynie Mały SJP PWN nie odnotowuje błędu. Jest to wielce nieprawdopodobne, żeby tyle wydawnictw popełniło ten sam błąd. Pozdrawiam. -
ktoś inny, ale coś innego8.09.20048.09.2004Chciałbym dowiedzieć się, skąd wzięły się pewne kuriozalne zwroty, jak: coś ciekawego, nic trudnego? Odmiana przymiotnika w mianowniku i bierniku jest inna, niż można by się tego spodziewać (w pozostałych przypadkach nie ma nieregularności). Jak powstały takie zwroty?
-
Kuryle – Kuryli czy Kurylów 16.12.201516.12.2015Słownik ortograficzny PWN w haśle Kuryle podaje odmianę Kurylów, jednak zwyczaj językowy wskazuje na przewagę formy Kuryli (w Google 38:15). Proszę o skomentowanie tej rozbieżności i odpowiedź, czy można stosować obie formy, czy tylko słownikową, czy może to w słowniku jest błąd.
-
leczby
20.04.202220.04.2022Szanowni Państwo,
w SO PWN znajduję przykład łącznej pisowni leksemu leczby: Idź, leczbym chciał wiedzieć, kiedy wrócisz. Moim zdaniem cząstka by należy tu do czasownika, nie spójnika. Chyba nie tylko ja się buntuję – w NKJP łączna pisownia leczby występuje tylko 2 razy (Gazeta Wyborcza) obok 223 przykładów pisowni rozdzielnej (wiele z książek czołowych wydawnictw i autorów). W innych przypadkach jest jeszcze większa dysproporcja. To jak jest z tym uzusem? Ma znaczenie, czy nie?
-
Mądre osoby akcentują…14.05.200414.05.2004Czy istnieje obowiązująca kogoś, kto chciałby mówić poprawną polszczyzną, reguła nakazująca akcentowanie niektórych wyrazów inaczej niż na sylabę przedostatnią? Jak wiedzieć, które to są wyrazy? Co powoduje, że mądre osoby w wystąpieniach publicznych akcentują na trzecią sylabę od końca wyrazy takie, jak nauka, Rzeczpospolita, szczegóły, matematyka, fizyka, a nie robią tego wobec wyrazów: filozofia, kosmonautyka, algebra, łacina?
Z poważaniem – Peter Wiśniewski -
Miejsce znaku zmiękczenia w transkrypcji alfabetu ukraińskiego
25.09.202325.09.2023Szanowni Państwo,
chciałbym się upewnić, czy dobrze rozumiem zasady transkrypcji alfabetu ukraińskiego zawarte w SO PWN. Według par. 78.B. znak miękki należy oddawać znakiem zmiękczenia, a nie apostrofem. W przykładowych wyrazach znak zmiękczenia (´, prim) jest dostawiony do litery reprezentującej zmiękczoną spółgłoskę, ale w transkrypcji wyrazu князь użyto litery „ź” (kniaź). Czy można stąd wywieść zasadę, że jeśli dana litera alfabetu polskiego ma swój odpowiednik z akutem (ć, ń, ś, ź), znakiem zmiękczenia jest ten właśnie znak diakrytyczny, natomiast znak ´stosujemy do pozostałych liter? Innymi słowy: czy український = ukrajinśkyj czy raczej ukrajins´kyj?
Z pozdrowieniami,
LK
-
mieszkańcy miast (i państw) starożytnych13.04.200713.04.2007Nazwy mieszkańców miast piszemy małą literą, a państw dużą. Tymczasem so.pwn.pl podaje: Bantamczyk (mieszkaniec Bantamu), Samarytanka (mieszkanka starożytnej Samarii), Trojanin, Trojańczyk (mieszkaniec Troi).
W encyklopedia.pwn.pl miasta Samaria i Bantam są „ważniejsze” (bo mają odrębne hasła) od krainy Samaria i sułtanatu Bantam. Czy pominięcie w słowniku ortograficznym samarytanki (mieszkanki Samarii miasta) i bantamczyka to przeoczenie?
Co do Troi, znajduję wyłącznie, że to miasto. Skąd więc duża litera? -
na raz i naraz30.09.201230.09.2012Wprawdzie SO w haśle naraz nie wspomina o kontekście 'za jednym zamachem' (jedyny taki przykład to lekarstwo na raz), lecz szersza interpretacja jest konieczna (tak abym w tym formularzu zadał tylko jedno pytanie). Ale czy można różnicować pisownię zależnie od intencji (przesuwając akcent), np. przeskoczyć dwa stopnie na raz 'w jednym kroku'? Zresztą czy można wbiegać co jeden stopień naraz lub czytać tylko jedną książkę naraz? Aby coś było jednocześnie, musi chyba być coś drugiego?
-
nazwiska Kameruńczyków24.10.201224.10.2012Moje uszanowanie.
Mam kłopot z właściwą pisownią nazwisk kameruńskich. Oryginalne wersje nazwisk niektórych piłkarzy to M'Boma, M’Bami czy N’Do, ale widzę, że czasami występują takie zapisy, jak Mboma czy Nkoulou. Wiem, że np. SO spolszczył stolicę Czadu N’Djamena na Ndżamena. Czy przykład nazw geograficznych może odnosić się tak samo do nazwisk (czyli Mboma, Mbami et cetera)? -
niesieni, ale spleceni8.09.20118.09.2011Witam,
Ostatnio natrafiłam na problem dotyczący tworzenia imiesłowów przymiotnikowych biernych. Chodzi o czasowniki typu nieść, spleść i formę mianownika liczby mnogiej imiesłowu przymiotnikowego. Mamy z jednej strony formy miękkotematowe: niesieni, a z drugiej – spleceni – bez zmiękczenia. Jaka jest zasada tworzenia tych form? SO nie zawsze podaje przy danym czasowniku formę imiesłowu w l. mn.
Z poważaniem
AP, Lublin