Słownik-ortograficzny
  • igrek i ipsylon
    1.02.2015
    1.02.2015
    Szanowni Państwo,
    mam pytanie związane z grecką literą ipsylon. Słownik podaje formy ipsylon i ypsylon, podczas gdy w różnych tablicach matematycznych spotykam formy ypsilon, ipsilon i chyba gdzieś słyszałem też o upsilonie. Skąd taka chwiejność w wypadku nazwy tej jednej litery greckiej? Z epsilonem takich kłopotów nie ma.
    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • iminy
    7.03.2005
    7.03.2005
    Witam!
    Jak to jest z liczbą pojedynczą od iminy (jakiego jest rodzaju)? Niektóre słowniki, również tutejszy Państwa słownik ortograficzny, podają końcówki: -in lub -inów. Zaś w informacji o OSPS-ie [Oficjalnym słowniku polskiego scrabblisty – Red.] czytam: „odrzucono, jako oczywiście błędne, następujące formy wyrazowe, podane w różnych słownikach źródłowych: (…) IMINÓW od iminy (tylko IMIN).
    Pozdrawiam.
  • Internet
    5.05.2006
    5.05.2006
    W Wielkim słowniku ortograficznym PWN pod hasłem internet jest takie oto wyjaśnienie: ‘samodzielna sieć lub fragment Internetu’. Co w takim razie należy rozumieć przez ‘fragment Internetu’? Proszę podać przykładowe zdanie z użyciem wyrazu internet. Z góry dziękuję.
  • klaster
    5.03.2002
    5.03.2002
    Szanowni Państwo,
    Zastanawia mnie od jakiegoś czasu, czy poprawna jest odmiana słowa klaster, podawana przez słowniki PWN. W słowniku ortograficznym oraz w słowniku języka polskiego znalazłam klaster, klastera, klastery. Jednocześnie słownik języka polskiego podaje wyłącznie muzyczne znaczenie tego słowa. Tymczasem klaster oznacza jeszcze coś innego: w informatyce klaster to zespół serwerów (komputerów), połączonych w celu podniesienia niezawodności lub wydajności (ang. cluster).
    Nie wiem, jaki jest uzus w muzykologii; w informatyce odmienia się klaster, klastra, klastry, tak jak plaster, plastra, plastry czy wichajster, wichajstra, wichajstry. Czy odmiana klaster, klastra, klastry jest dopuszczalna?

    Pozdrawiam,
    Marta Bartnicka (IBM Polska, Translation Services Center)
  • m.b.
    2.04.2007
    2.04.2007
    Szanowni Państwo,
    według zasad tworzenia skrótów w języku polskim skrót od sformułowania metr bieżący powinien chyba brzmieć mb. (analogicznie np. skrót od bieżącego roku to br.), internetowy Wielki słownik ortograficzny PWN podaje jednak formę m.b. Która forma jest prawidłowa i według jakiej zasady się ją tworzy? Czy są inne, podobne przykłady?
    Z góry dziękuję za odpowiedź.
    Pozdrawiam serdecznie
    Joanna
  • Michaił czy Michał Bułhakow
    12.03.2002
    12.03.2002
    "Słownik nazw własnych” J. Grzeni oraz „Nowy słownik ortograficzny PWN” pod red. E. Polańskiego podają, kiedy polszczymy imię osoby narodowości innej niż polska. Zgodnie z tymi zasadami w obydwu wymienionych źródłach w części słownikowej można znaleźć Michaiła Bułhakowa. Tymczasem Bułhakow pojawił się jako Michał (spolszczony) w książkach wydanych przez: Czytelnika, Ossolineum, PIW, Znak, Wydawnictwo Dolnośląskie, Luk, MUZĘ SA i jeszcze kilka innych, mniej znanych. Nie są to oczywiście wszystkie przypadki, a i wydawnictwa nie muszą być jakoś szczególnie przywiązane do danej formy. To samo Wydawnictwo Dolnośląskie, które wydało „Mistrza i Małgorzatę” Michała, dziś wydaje książkę o Michaile. Niemniej na mój osąd forma Michał jest częstsza, co dodatkowo mogę podeprzeć wyliczeniami z mojej półki: 14 książek Michała (albo o Michale), i tylko jedna Michaiła.
    Wspomniałem na początku o zasadach polszczenia imienia – pisownia Michał mogłaby nie być z nimi sprzeczna, jeśliby zaliczyć Bułhakowa do grona wybranych przypadków, jedną z zasad jest bowiem szczególne traktowanie wybranych osób. Może źródła poprawnościowe również powinny Bułhakowa do nich zaliczyć?
    J.B.
  • mieszkańcy Ałma Aty
    8.07.2003
    8.07.2003
    Zauważyłem pewną rozbieżność pomiędzy tym, co podaje Nowy słownik ortograficzny PWN pod red. Edwarda Polańskiego, a wersją ze Słownika nazw własnych Jana Grzeni. Chodzi o nazwy mieszkańców i mieszkanki Ałma Aty: Polański podaje: ałmaatczyk, ałmaatka, ałmaacki, Grzenia podaje: ałmatczyk, ałmatka, ałmacki. Który z nich ma rację? W którym słowniku jest błąd?
  • Nazwy motywów w sztuce
    1.02.2018
    1.02.2018
    Szanowni Państwo,
    do niedawna słowniki ortograficzne (m.in. Nowy słownik ortograficzny PWN) notowały małą literą wyrazy odnoszące się do motywów w sztuce przedstawiających osoby święte (assunta, deisis, maestà, pieta). W najnowszym wydaniu Wielkiego słownika ortograficznego PWN wyrazy tego typu są notowane wielką literą z wyjątkiem wyrazu pieta (notowany w encyklopedii PWN dostępnej w Internecie jako Pietà). Czy nie powinno się stosować jednakowej pisowni dla tych wyrazów?

    Z poważaniem,
    Jakub
  • noc Walpurgi czy noc Walpurgii?
    13.02.2013
    13.02.2013
    Szanowni Państwo,
    która forma zapisu staroniemieckiego obrzędu jest poprawna: noc Walpurgi czy noc Walpurgii? Czy wyraz noc należy tu zapisać od wielkiej litery?
    Dziękuję Państwu za tę i wszystkie inne odpowiedzi, jakie od Państwa otrzymałem. Cenię Państwa profesjonalizm i zaangażowanie.
    Z wyrazami uznania
    Dominik
  • nota bene czy notabene?
    21.09.2004
    21.09.2004
    W słownikach ortograficznych starszej daty znajdujemy dwojaki zapis: nota bene i notabene. W słownikach nowszych jest wyłącznie notabene. Kiedy i dlaczego dokonano takiego rozstrzygnięcia ortograficznego? Dlaczego zdecydowano się na pisownię tego zaczerpniętego z łaciny zwrotu niezgodnie z zapisem w języku łacińskim?
    Halina Mastalska
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego