-
Archaizmy typu k’woli, k’niej w dawnych tekstach.
27.07.202127.07.2021Szanowna Poradnio,
w starszych tekstach często pojawia się forma „k z apostrofem”, np.
„Tobie k’woli rozliczne kwiatki Wiosna rodzi, Tobie k’woli w kłosianym wieńcu Lato chodzi,” albo „Z majestatu Trójcy Świętej, Tak sprawował poselstwo k’niej:”. Jaką funkcję pełniła ta forma i dlaczego zniknęła? Wydaje mi się, że była ona dość wygodna, bo skracała nieco wypowiedzi i dziwi mnie nieco, że zniknęła.
Z poważaniem,
-
Aula Leopoldina5.01.20238.03.2002Jak powinno się odmieniać nazwę własną typu: Aula Leopoldina?
-
autysta, autystyk czy autyk?
24.03.20218.07.2008Witam,
poszukuję poprawnego określenia osoby cierpiącej na autyzm. Czy z dwóch form – autysta i autyk – podawanych przez nieliczne najnowsze słowniki, któraś jest uprzywilejowana? W publikacjach medycznych pojawia się słowo autystyk, ale nie występuje ono w żadnym ze słowników, do których dotarłam.
Dziękuję za pomoc i pozdrawiam –
D. Kulikiewicz
-
bowiem, natomiast, zaś3.06.20113.06.2011Spotkałem się z zasadą, że po przecinku nie należy używać takich słów, jak zaś czy bowiem. Czy zasada ta dotyczy również słowa natomiast?
-
by-pass18.02.200218.02.2002Proszę Państwa, w języku technicznym często używane jest słowo bypass (z języka angielskiego) i pisane jako bajpas. Czy poprawniej jest kanał obejściowy (obejście) – tak ja uważam, ale inżynierowie często stosują – nawet w oficjalnych tłumaczonych dokumentacjach – bajpas lub piszą bypass.
Co ciekawe, w tej chwili mam tekst niemiecki o kotle odzyskowym i jest w nim użyte słowo angielskie bypass, w pisowni niemieckiej bez spójnika, by-pass. Niemcy dawniej stosowali Umleitung, co jest polskim odpowiednikiem obejścia (przewód obejściowy), a w dużych kotłach kanał obejściowy.
Pytanie brzmi: czy wolno i jest elegancko używać słowa bypas i jak pisać? – Chyba przez jedno s?
Zbigniew Rataj
Politechnika Śląska – nauczyciel akademicki. -
Cajunowie, cajuński22.09.200622.09.2006Szanowna Poradnio,
istnieje w Ameryce grupa etniczna po angielsku zwana Cajun (zniekształcone Acadian) – potomkowie francuskich katolików wysiedlonych z Quebecu i osiadłych w Luizjanie. Popularna jest – także poza USA – muzyka oraz kuchnia: cajun? Cajun? cajuńska? kajuńska? (niektórzy piszą też kahuńska). Niezależnie od ich kuchni, jak po polsku należy określać tych ludzi?
Zbigniew Zawadzki
-
ciemiężyca, inaczej: ciemierzyca 24.10.200524.10.2005Czy inna nazwa ciemiężycy to ciemierzyca (tak podają słowniki Państwa wydawnictwa) czy ciemięrzyca (wersja notowana w encyklopediach)?
Jak w języku polskim brzmi wymowa słowa tomahawk (indiański topór wojenny) – [tomahawk] czy [tomahołk]?
Dziękuję i pozdrawiam. -
cudzysłów w peryfrazach28.04.201528.04.2015Czy w podanych niżej przykładach (nazwijmy je skrótami myślowymi) niezbędny jest cudzysłów, czy też można go pominąć bez obawy o niezrozumienie z czytelnikiem?
– francuska „Wisła” (=Sekwana)
– węgierski „Chopin” (=Liszt)
– czeska „złotówka” (=korona)
– „Waterloo” Żółkiewskiego (= miejsce klęski) -
Czy moje nazwisko się odmienia?5.04.20095.04.2009Witam.
Mam pytanie. Moje nazwisko brzmi Miosga i jest pochodzenia niemieckiego. Zawsze w szkołach uczyli mnie, że tego nazwiska się nie odmienia. Moje rodzeństwo też tak uczono. Na wszystkich oficjalnych dokumentach w miejscach, gdzie mogło być odmienione, nigdy tego nikt nie robił. A dzisiaj znajomy twierdził, że się mylę. Czy moje nazwisko się odmienia? Mam nadzieję, że nie….
Pozdrawiam
J. Miosga -
Frania a Apolonia12.09.201912.09.2019Dzień dobry,
chciałbym się zapytać o wymowę słów zakończonych na nia. Czasami ta końcówka jest wymawiana jako „ńja” (np. linia, ironia, komunia), kiedy indziej jako „ńa” (bania, dynia, jezdnia). Czy tym, jak należy ją wymówić, rządzą jakieś reguły? Zauważyłem, że np. w nazwach państw i krain geograficznych pojawia się „ńja” (np. Dania, Albania, Amazonia). W imionach, a zwłaszcza ich zdrobnieniach, występuje „ńa” (np. Ania, Hania, Frania, ale Apolonia już nie).
Pozdrawiam,
Zbigniew Młynarski