-
mały czy niski?24.06.201424.06.2014Dzień dobry!
Mam wątpliwości co do przymiotnika określającego masę, prędkość etc. Czy masa i prędkość mogą być wysokie i niskie, czy duże i małe?
Pozdrawiam -
matematyka dla matematyka4.01.20134.01.2013Szanowni Państwo!
Piszę tylko, żeby się upewnić: w formach dopełniacza i biernika od nazw zawodów, takich jak matematyk, muzyk, plastyk, akcent pada normalnie, na drugą sylabę od końca – matemaTYka, muZYka, plasTYka? Wiele osób akcentuje powyższe formy tak, jakby był to mianownik abstrakcyjnego rzeczownika rodzaju żeńskiego – mateMAtyka, MUzyka, PLAStyka; mało tego, sama czasem tak mówię, ale wydaje mi się, że jest to niepoprawne.
Z poważaniem,
Olga Moskalewicz -
Nadawać
17.04.202117.04.2021Zastanawiam się nad odpowiednią formą rzeczownika poprzedzanego czasownikiem typu nadać. Wiadome jest, iż powie się On nadaje paczkę, czyli rzeczownik jest w bierniku. Problem pojawia się dla mnie wtedy, kiedy mowa o rzeczownikach abstrakcyjnych, np. Wielokropki nadają dramatyzm w utworze (biernik). Częściej spotykam się jednak z drugą wersją: Wielokropki nadają dramatyzmu w utworze (czyli dopełniacz). Pytanie, która wersja jest poprawna i dlaczego.
Z uszanowaniem
Kajetan
-
na obszarze czy w obszarze?12.06.200312.06.2003Czy można mówić w obszarze zamiast na obszarze? Od kilku lat słyszę, że „Sprawa leży w obszarze gospodarki”, „W tym obszarze rząd nie odnosi sukcesów”, a mnie się wydaje, że coś się dzieje na obszarze albo w przestrzeni. Ale może niepotrzebnie się tym przejmuję.
-
na przestrzeni wielu lat12.09.201412.09.2014Szanowni Państwo,
dawno temu, kiedy zdawałam egzamin wstępny na studia, zostałam zbesztana przez profesora przeprowadzającego ze mną rozmowę, ponieważ w podaniu napisałam: „na przestrzeni wielu lat…”. Profesor zadał mi pytanie, czy uważam, że przestrzeń ma czas. Przeżyłam to bardzo, na studia się dostałam i przez pięć lat słyszałam podczas wykładów to sformułowanie. Do dziś zadaję sobie pytanie, czy oburzenie profesora było uzasadnione. Bardzo proszę o odpowiedź. -
Narodowość i narodowościowy
28.03.202128.03.2021Mieszkam na Węgrzech, gdzie istnieje system instytucjonalnego wspierania mniejszości narodowych. Kalką oficjalnego wyrażenia węgierskiego używanego w odniesieniu do tych mniejszości (nemzetiség) jest po polsku słowo narodowość, które jest niestety powszechnie używane w tutejszych kręgach polonijnych, np.:
18 grudnia z okazji Dnia Narodowości przyznano nagrody za wybitne zasługi na rzecz osiadłych na Węgrzech narodowości. W tym roku wśród laureatów znaleźli się również przedstawiciele narodowości polskiej: Halina Csúcs [...] pierwsza rzeczniczka polskiej narodowości w ZN Węgier...,
Od chwili, kiedy wybrana zostałam rzecznikiem narodowości polskiej...
Do tej pory odbyły się trzy takie spotkania, na które przybyło wielu przedstawicieli naszej narodowości.
...imprezy organizowane w języku danej narodowości...
Oprócz tego pojawiają się nazwy: Komisja Narodowościowa, samorząd narodowościowy. Dla mnie brzmi to strasznie, bo narodowość rozumiem jako cechę a nie grupę społeczną. Czy mam rację, czy też jej nie mam?
Kłaniam się
Jerzy Celichowski
Budapeszt
-
nazwisko Browarska4.05.20144.05.2014Szanowni Państwo,
zwracam się prośbą wyjaśnienia etymologii nazwiska Browarska. Zależy mi również na tym, aby dowiedzieć się, do jakiej grupy nazwisk (odapelatywne czy odmiejscowe) zalicza się wyżej wymienione nazwisko.
Z poważaniem -
Nazwy samochodów31.10.201731.10.2017Szanowni Państwo,
po raz kolejny poruszę kwestię zapisu nazw marek samochodów. Chciałam spytać, jaki zapis powinniśmy zastosować w takiej sytuacji: prowadzący programu telewizyjnego prezentuje widzom samochód, mówiąc: „Oto ford mondeo z roku”… Czy zapis małymi literami jest poprawny, jako że mowa o konkretnym egzemplarzu danego modelu (samochodzie akurat widocznym na ekranie)? Dodam, że nie mogę dodać słowa „samochód”, bo został mi narzucony limit znaków.
-
Neosemantyzmy koncept, koncepcyjny
22.07.20238.07.2023Dlaczego niektóre restauracje są nazywane konceptami? Co to znaczy? Spotkałem się też z określeniem „koncept gastronomiczny”. Żadna z def. słowa koncept mi nie pasuje. Zrozumiałbym, gdyby mówić o koncepcie gastronomicznym, który jest w fazie planowania, ale nie rozumiem co znaczy nazywanie konceptem działającej od dawna restauracji, np.:
„Będziecie mieli szansę stołować się w ponad 60 konceptach gastronomicznych”
„Właściciele ogłosili, że to już koniec konceptu na Szewskiej ze względu na problemy z pracownikami, a dokładniej ich brakiem.”
„W listopadzie i grudniu naliczyłem kolejnych 15 otwartych konceptów”
Chodzi mi o to, że tu koncept jest rzeczownikiem konkretnym, a nie abstrakcyjnym.
-
nie X, a Y7.10.20087.10.2008Dzień dobry!
Proszę o odpowiedź, czy poprawne jest użycie spójnika a w funkcji lecz, tylko, np. w takim zdaniu: „Miał na myśli nie abstrakcyjny obiekt, a konkret”. Spotkałam się z zarzutem, że to rusycyzm, co nie wydaje mi się prawdą, sądzę również, że takie zastosowanie a jest poprawne lub co najmniej dopuszczalne, w każdym razie w języku potocznym nie razi mnie. Proszę o rozstrzygnięcie.