analizować
  • analizować, ale syntetyzować
    19.09.2013
    19.09.2013
    Dzień dobry,
    dlaczego standardowym czasownikiem od rzeczownika synteza jest syntetyzować? Na logikę (której wszak nie oczekuję od języka) powinno być chyba syntezować, które to słowo istnieje, lecz jest oznaczone jako „dawne”. Moja logika podparta jest takimi schematami, jak redukcjaredukować, analizaanalizować lub miłośćmiłować. Skąd więc -ty- w syntetyzowaniu?
    Pozdrawiam,
    Jarek Hirny
  • W analizowanym okresie

    5.05.2022
    5.05.2022

    Czy sformułowanie w analizowanym okresie... jest poprawne językowo? Moim zdaniem nie analizuje się okresu, tylko przeprowadza analizę danych z jakiegoś wybranego okresu, okresu, wybranych lat według jakiegoś klucza.

    Moje pytanie jest inspirowane bardzo częstym używaniem tego zwrotu w tekstach naukowych lub mających takie ambicje. Z pewnymi błędami dzieje się tak jak z kłamstwem, powtarzane wielokrotnie staje się prawdą, a w przypadku wielu zwrotów pewnego rodzaju mądrostką.

  • Dokonany zawrzeć
    14.11.2018
    14.11.2018
    Czym gramatycznie i co oznaczają sformułowania: (1) umowach zawieranych, (2) umowach zawartych?

    umowy zawierane

    Kontekst:
    Zarówno w interesie konsumentów, jak i konkurentów Państwa Członkowskie zapewnią stosowne i skuteczne środki mające na celu zapobieganie stałemu stosowaniu nieuczciwych warunków w umowach zawieranych przez sprzedawców i dostawców z konsumentami.

    Czym jest słowo zawieranych? Czy jest to strona bierna czasownika, czy imiesłów przymiotnikowy bierny (niedokonany żeński w liczbie mnogiej). Jak określa czynność? Czy jest to czynność dokonana czy niedokonana? A może jest to cecha umowy? Czy ta umowa jest już zawarta, czy jeszcze nie? Czy zdanie dotyczy umów już zawartych czy tylko zawieranych?

    umowy zawarte

    Zarówno w interesie konsumentów, jak i konkurentów Państwa Członkowskie zapewnią stosowne i skuteczne środki mające na celu zapobieganie używaniu nieuczciwych warunków w umowach zawartych przez sprzedawców i dostawców z konsumentami.

    Tu rozumiem, że jest to przymiotnik – pewna cechy umowy, która jest zawarta i wywołuje skutki prawne.

    Z wyrazami szacunku,
    Ryszard Styczyński
  • Mój autorski pomysł
    25.02.2019
    25.02.2019
    Sytuacja wyglądała następująco – wraz ze współpracownikiem analizowaliśmy kod źródłowy programu komputerowego, którego jestem autorem. Mimo iż jestem jedynym twórcą tego oprogramowania, wiele części składowych powstawało na podstawie dostępnych publicznie materiałów, dokumentacji, inspirowałem się również innymi otwartymi dla nas projektami. W pewnym momencie nadszedł czas na analizę fragmentu kodu źródłowego, którego logikę i algorytm, który realizuje, wymyśliłem sam, bez inspiracji ze stron trzecich. Aby podkreślić ten fakt, użyłem sformułowania „jest to mój autorski pomysł”. Inny współpracownik wyłapał ten fragment i zdecydowanie się jemu przeciwstawił, sugerując, iż jest to tautologia, i wystarczyłoby powiedzieć mój pomysł. Kolegi nie przekonały moje tłumaczenia, iż mój pomysł mógłby być poparty zewnętrznymi inspiracjami, a konstrukcja mój autorski pomysł podkreśla to, że idea analizowanego fragmentu programu jest całkowicie wymyślona przeze mnie, bez wpływów zewnętrznych.

    Zatem pytanie wygląda następująco – biorąc pod uwagę powyższe – czy użycie w takim kontekście sformułowania mój autorski pomysł jest błędem językowym, czy też nie?
  • uchetany czy uhetany?
    11.12.2013
    11.12.2013
    Szanowni Państwo,
    który zapis jest poprawny: uchetany czy uhetany, uchetać czy uhetać? Słowniki jeszcze nie notują tych wyrazów, a uzus jest zróżnicowany. Dziękuję za rozwianie wątpliwości!
    Z pozdrowieniami
    a.
  • Aby…
    3.04.2020
    3.04.2020
    Zastanawiam się, czy jeśli zdanie zaczyna się od spójnika aby (np. Aby wygrać rozgrywkę / musiał uciec się do podstępu), to czy w miejscu „/” powinien znaleźć się przecinek. Tak byłoby na pewno w przypadku, w którym człony byłyby odwrócone, tzn. Musiał uciec się do podstępu, aby wygrać rozgrywkę – tu obowiązuje zasada przecinka przed spójnikiem. Co jednak w przytoczonym przeze mnie przykładzie? Teoretycznie przecież orzeczenie jest jedno…
    Pozdrawiam
  • Ampułka i ampuła

    5.06.2022
    5.06.2022

    Dzień dobry. Analizując wiersz Wacława Potockiego pod kątem środków stylistycznych zaczęłam się zastanawiać czy słowo "ampułka" jest zdrobnieniem? Znalazłam w słowniku Doroszewskiego definicję ampuły i teraz już nie wiem co jest wyrazem podstawowym, co zdrobnieniem, a co zgrubieniem... Dziękuję:)

  • Anya
    9.11.2010
    9.11.2010
    Zastanawia mnie poprawna odmiana imienia Anya. Anyi czy Ani? Anyę? Anyą?
  • busola
    25.05.2010
    25.05.2010
    Witam.
    Analizuję różnice pomiędzy dwoma urządzeniami nawigacyjnymi nazywanymi kompasem i busolą. To, co zazwyczaj podkreślane jest jako decydujące o ich podziale, to przyrządy celownicze występujące w busoli. Zastanawiam się nad pochodzeniem słów kompas i busola oraz zasadnością takiego podziału. Podobno kompas pochodzi od włoskiego compasso, które kiedyś oznaczało podziałkę, a obecnie tłumaczone jest właśnie jako kompas. Nie doszukałem się jednak pochodzenia słowa busola.
  • by, aby, żeby
    27.02.2013
    27.02.2013
    Witam,
    czy słowa by, żeby, aby mają takie same znaczenie i można ich używać zamiennie?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego