Szanowni Eksperci,

Julian Tuwim w wierszu z 1936 r. „Gwiżdżąc sobie a muzom na ulicy poeta rozmyśla o kompetencjach władzy” użył kilkakrotnie wyrazu cywił zamiast spodziewanego cywil (np. „Cywił ci ja, cywił, / Piękna to pozycja, / Dla mnie nie jest żandarm, / Dla mnie jest policja!”). Czy taki zapis to inwencja poety, czy też faktycznie istniała kiedyś taka oboczność? Nie znalazłem wyrazu cywił w żadnym ze znanych mi słowników.

Z wyrazami szacunku

Piotr Albin Michałowski

Witam,
wyczytałem, że w korespondencji zaimki Ty, Twoja, Ciebie powinniśmy pisać dużą literą. W opowiadaniach stosuje się małe litery, ponieważ stosowanie dużych liter byłoby męczące dla czytelnika. Chciałbym dowiedzieć się, jaka zasada występuje w wierszach.

Czy słówka za i zbyt są całkowicie równoważne? Zajrzałem do haseł w słownikach języka polskiego i poprawnej polszczyzny, lecz nie jest tam wyjaśnione, w jakich sytuacjach należy tych słów używać. Są wyrazy, do których pasuje jedno i drugie, np. za mały i zbyt mały, za jasno i zbyt jasno, ale chyba nie mówi się za zaawansowany, za niesprawiedliwy, za cofnięty itp., bo tam bardziej pasuje zbyt. Czy taki wybór jest jakoś uregulowany językowo, czy jednak trzeba rzecz brać na wyczucie?

Szanowni Państwo!
Zwracam się z takim pytaniem: jaka jest różnica między słowami zakończyć, ukończyć i skończyć?
Z góry dziękuję za odpowiedź!

Witam serdecznie,
bardzo proszę o odpowiedź na pytanie dotyczące zasad pisania liczb w języku polskim, dokładnie mówiąc – pisać razem czy osobno? Np. 5 000 czy 5000?
Dziękuję

Szanowni Państwo,

uprzejmie proszę o opinię, jaki zapis imion papieża w tekście naukowym będzie najlepszy – z ukośnikiem, półpauzą, ze spacjami, bez nich, a może jeszcze inny?

„Joseph Ratzinger/Benedykt XVI”

„Joseph Ratzinger / Benedykt XVI”

„Joseph Ratzinger–Benedykt XVI”

czy też "Joseph Ratzinger – Benedykt XVI”

Czy w tym przypadku zapis to jedynie kwestia przyjętej konwencji?

Z serdecznością

Czytelnik Poradni

Szanowni Państwo!
Proszę o rozstrzygnięcie mojej wątpliwości. Czy konstrukcja typu zarówno pieprz, jak i wanilia jest jedyną poprawną? A może dopuszczalna jest także wersja przestawna: pieprz, zarówno jak i wanilia? Nie znalazłem rozstrzygającej odpowiedzi w Wielkim słowniku poprawnej polszczyzny ani materiałach zamieszczonych na stronie Poradni.
Z poważaniem
Marek Kornacki

Dzisiaj miałem kłopot bankowy i skontaktowałem się z bankiem. Powitano mnie słowami (cytuję z pamięci):

– Dzień dobry, nazywam się Marek i jestem botem mBank, w czym mógłbym pomóc?

Takich przypadków jest oczywiście więcej, choćby infolinia medyczna PZU. Coraz częściej rozmawiamy z automatami lub tzw. sztuczną inteligencją.

Moje pytanie dotyczy formy rozmowy z takim rozmówcą. Czy powinienem mówić doń Marku, czy może grzeczniej Panie Marku, może szanowny automacie? Jaką formę należy zachować w korespondencji, czyli czymś, co mBank nazywa „czatem”?

Rozumiem, że trudno jest mi urazić uczucia automatu, mamy dopiero 2023, ale też interesuje mnie, jak w najlepszy sposób się zwracać.

Dziękuję

Zaciekawiło mnie, co oznacza pantałyk w zwrocie zbić z pantałyku. Skąd pochodzi to słowo?

Szanowni Państwo,
Uprzejmie proszę o wyjaśnienie zasady interpunkcyjnej, która obowiązuje przy zbiegu znaków interpunkcyjnych na końcu zdania. Wykrzyknik lub pytajnik i cudzysłów zamykający wypowiedzenie. W latach 80. w książeczce Przyłubskich były przykłady bez kropki. W Słowniku interpunkcji Podrackiego jest kropka na końcu. W „Nowym słowniku poprawnej polszczyzny PWN” jest przykład bez kropki. Jak powinno być? Przykładowe zdanie: On powiedział: „Nie lubie twojego kota!” (i tu kropka czy nie?).
Pozdrawiam serdecznie
Dorota Reczyńska