b-e
  • Interpunkcja formuł powitalnych we współczesnej korespondencji

    26.11.2023
    26.11.2023

    Dzień dobry, mam pytanie o interpunkcję w zwrotach powitalnych e-maili. Która z poniższych wersji jest poprawna?

    A. Dzień dobry, panie Adamie,

    B. Dzień dobry panie Adamie,

    C. Dzień dobry panie Adamie

    Jeśli A lub B — to czy kolejne zdanie musi być zapisane małą literą, skoro poprzedza je przecinek?

  • Kalka, replika, półkalka, kalka częściowa, hybryda itp.

    21.02.2024
    21.02.2024

    Dzień dobry,

    zastanawia mnie ostatnio, czym właściwie w polskiej terminologii etymologicznej są „półkalki” czy też „kalki częściowe”. Spotykałam ten termin przede wszystkim jako określenie słowa lub zwrotu zbudowanego na wzór wyrażenia obcojęzycznego, częściowo z elementów rodzimych, a częściowo z elementów obcych (np. u Borysia 'wieloryb' jako półkalka średnio-wysoko-niemieckiego 'walvisch'). Jednak sporadycznie zdają się one być używane w zgoła innym znaczeniu, którego pewna już jestem mniej (np. w elektronicznym WSJP 'gadzinówka' jako częściowa kalka z niemieckiego 'Reptilienfond'.) Jak zatem powinno się stosować te terminy?

    Pozdrawiam serdecznie i z góry dziękuję.

  • Luke

    2.05.2021
    2.05.2021

    Bardzo proszę o poradę w odmianie imienia Luke.

  • Modernizacja tekstu cytatu
    11.01.2018
    11.01.2018
    Szanowni Państwo,
    czy robiąc korektę współczesnego tekstu, w którym przytoczony jest fragment sformułowanej przed wieloma laty reguły zakonnej, ingerować w ortografię tego cytatu i uwspółcześnić w nim pisownię nie z imiesłowami przymiotnikowymi? Jak postępować w innych podobnych sytuacjach, na przykład gdy cytuje się fragment brewiarza albo Pisma Świętego? Zachować czy zmienić pisownię oryginału?

    Proszę o poradę
    Halina Mastalska
  • „Najtrudniejsza sprawa ortograficzna”
    11.03.2020
    11.03.2020
    W ramach reformy pisowni w 1936 r. postanowiono, że wyrazy w rodzaju Maria należy pisać przez i, a nie przez j, jak wcześniej (Marja). Zamiana litery i na j nie objęła wyrazów, w których j występowało po literach po c, s, z – zapewne dlatego, aby ludzie nie czytali zbitek zi, ci oraz si jako [ż], [ć] i [ś]. W wyniku tej decyzji pisownia mniej odzwierciedla język mówiony. Dlaczego w takim razie ją wprowadzono i czy planuje się jej wycofanie?
  • Nazwiska zakończone na -er

    28.04.2022
    28.04.2022

    Mam wątpliwość czy przy odmianie rzymskich imion zakończonych na -er, takich jak Pulcher lub Glaber należy:

    * pozostawić -e- (Pulchera, Glabera), adaptując zasadę 67.1 i zgodnie z poradą https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/pana-Habra-czy-pana-Habera;169.html

    * pominąć -e- (Pulchra, Glabra), zgodnie z argumentem, żeby postępować zgodnie z językiem oryginału (https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Wikipedia:Zg%C5%82o%C5%9B_b%C5%82%C4%85d_w_artykule&diff=67000482&oldid=66999823)?


    MS

  • nie + jeszcze czy nie + imiesłów przymiotnikowy

    29.12.2023
    29.12.2023

    Dzień dobry, chciałbym zapytać o pisownię nie w zestawieniu z wyrazem jeszcze. Zgodnie z regułą 46.13. WSO (punkt e) nie należy pisać wówczas oddzielnie z przymiotnikiem i imiesłowem przymiotnikowym, a zgodnie z regułą 46.11. (punkt d) — również z rzeczownikiem. Tymczasem w tym samym słowniku pojawiają się przykłady typu: „niepoświęcony (np. kaplica jeszcze niepoświęcona) [168]”. Prosiłbym o wyjaśnienie tego zagadnienia. Z góry dziękuję.

  • Odmiana nazwiska męskiego Szybkie

    4.03.2023
    4.03.2023

    Szanowni Państwo,

    w mojej szkole uczy się młody człowiek, obdarzony urokliwym imieniem i nazwiskiem, a mianowicie: Franciszek Szybkie. Prosiłabym o informację w zakresie wzorca odmiany. Czy prawidłowo nasz Franciszek winien być zwany Szybkim, Szybkiem? A jego rodzice byliby państwem Szybkiemi? Szybkimi?

    Bylibyśmy bardzo wdzięczni za wskazówkę w tej kwestii.

  • Poradnik poprawnej wymowy w języku polskim

    16.02.2024
    16.02.2024

    Korzystam na co dzień z zielonego słownika poprawnej polszczyzny. Obecnie szukam jakiegoś dodatkowego produktu, gdzie mógłbym sprawdzić precyzyjnie zasady wymowy w języku polskim. W pracy spotykam się z problemem hiperdykcji wśród mówców i potrzebuję źródła rzetelnej wiedzy na ten temat, aby rozwiewać wszelkie wątpliwości.


    W zielonym słowniku są oczywiście wyjaśnienia dla takich przykładów jak „sześćset” (wymawiać: „sześset”) i tym podobne. Natomiast zagadnienia, które mnie interesują, dotyczą np. wymowy zbitek jak w poniższym zdaniu:

    „Jak oni z zaangażowaniem śpiewają!”

    Jeden mówca powie płynnie „jakoni”, a drugi mocno oddzieli „k” od „o”, atakując „o” w ostry sposób, a nie w miękki i łagodny, jak pierwszy mówca.

    Jeden mówca powie „zzangażowaniem”, przedłużając po prostu pojedyncze „z”, a drugi odbije jedno „z” od drugiego z pewną cezurą.

    Chciałbym znaleźć porady dotyczące tego typu problemów, być może podparte opiniami językoznawców sugerującymi korzystniejszą wymowę.

    Czy w Państwa księgarni jest pozycja, która byłaby odpowiednim dla mnie rozwiązaniem?

    Z poważaniem

  • Spacja w skrótach graficznych
    20.06.2017
    20.06.2017
    Dlaczego w WSO zaleca się pisownię skrótu: dz. cyt., ale op.cit.? – chodzi o obecność spacji.

    Ukłony dla Poradni

    Andrzej Dembowski Toruń

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego