biedny
  • ludek

    15.02.2023
    15.02.2023

    Szanowni Państwo,

    mam pytanie dotyczące słowa ludek. Jeżeli dobrze rozumiem, jest to zdrobnienie od słowa lud, ale jeśli tak, to czegoś tu nie rozumiem. Lud, jak wiadomo, oznacza zbiorowość, na przykład mieszkańców danego kraju. Więc idąc drogą logiki zdrobnienie ludek powinno znaczyć „mały lud”, czyli jakąś niewielką zbiorowość. Skoro tak, to czemu słowa ludek używa się w znaczeniu pojedynczego człowieka, na przykład gdy mówimy o kimś „mały ludek”, albo jak mamy słowo krasnoludek.

    Pozdrawiam

  • luka w odpoczynku sennym

    12.05.2023
    12.05.2023

    Czy od słowa sen można utworzyć przymiotnik „snowy”. Piszę o nierównościach we śnie (biedni nie dosypiają, bo np. pracują zmianowo) i, analogicznie do „luki płacowej”, chciałabym utworzyć lukę... No bo przecież nie „senną”?

    Będę wdzięczna za rozstrzygnięcie. Pozdrawiam serdecznie

    D.

  • Natenczas
    24.06.2016
    24.06.2016
    Szanowni Państwo,
    czy wyrażenie natenczas, zapisywane jako jedno słowo, odnosi się jedynie do czasu przeszłego (taki przykład znalazłem w słowniku), czy też można go użyć w czasie przyszłym, np. mówiąc: natenczas przyjdę?

    Z poważaniem
    Miłośnik Polszczyzny
  • nie + jeszcze czy nie + imiesłów przymiotnikowy

    29.12.2023
    29.12.2023

    Dzień dobry, chciałbym zapytać o pisownię nie w zestawieniu z wyrazem jeszcze. Zgodnie z regułą 46.13. WSO (punkt e) nie należy pisać wówczas oddzielnie z przymiotnikiem i imiesłowem przymiotnikowym, a zgodnie z regułą 46.11. (punkt d) — również z rzeczownikiem. Tymczasem w tym samym słowniku pojawiają się przykłady typu: „niepoświęcony (np. kaplica jeszcze niepoświęcona) [168]”. Prosiłbym o wyjaśnienie tego zagadnienia. Z góry dziękuję.

  • Niger, nigerski

    28.09.2021
    28.09.2021

    Szanowna Redakcjo,

    intryguje mnie państwo Niger, a ściślej przymiotnik, który mógłby być od niego utworzony. Na nieszczęście Nigru, na mapie świata istnieje Nigeria, więc coś jest nigeryjskie. Co dzieje się z biednym Nigrem? Nie spotyka się raczej formy: "nigryjski". Przecież zdanie: rząd nigryjski został stworzony, zdaje się być dorzeczne i poprawne. Czy zatem pozostaje nam posługiwać się obejściami typu: rząd Nigru się ukonstytuował? Jak rzecz z tym Nigrem się przedstawia?

    Jarek z Lublina

  • pauperyzacja
    8.03.2006
    8.03.2006
    Jak jest etymologia słowa pauperyzacja?
  • perfuma
    4.11.2008
    4.11.2008
    Witam serdecznie,
    męczy mnie problem związany z odmianą polskich nominałów np. pięć złotych. Moi znajomi uparcie twierdzą, że dopuszczalną forma jest pięć złote.
    Kolejny problem dotyczy słowa perfuma, które jest tak często używane, a którego nie znalazłem w SJP na stronie wydawnictwa.
    Forma pięć złote, jak i nazwanie flakonu perfum perfumą są dla mnie co najmniej „nieładne”. Proszę o rozwianie moich wątpliwości.
    Dziekuję i pozdrawiam
    Marcin Mazurek
  • pierwsze koty… i pogoda pod psem
    8.10.2002
    8.10.2002
    Skąd wzięło się powiedzenie pierwsze koty za płoty i pogoda pod psem?
    Z poważaniem
    Ryszard
  • południe południu nierówne
    9.11.2013
    9.11.2013
    Szanowna Poradnio,
    wiem, że było już o globalnym Południu i pisowni wielką literą. A co z południem w obrębie jednego kraju, np. w zdaniu „We Włoszech bogata P/północ utrzymuje biedne P/południe”?.
    Łączę wyrazy szacunku
    Dorota
    PS Pytanie pomocnicze: czy przecinek w następującym zdaniu jest konieczny: „Tu, na południu, ludzie są życzliwsi”?
  • Święty Mikołaj i święty mikołaj
    17.03.2017
    17.03.2017
    Szanowni Państwo,
    po lekturze porad nt. Świętego Mikołaja można uznać, że kwestia pisowni wielką/małą literą jest żywa i w fazie kształtowania się. Czy coś się zmieniło od najnowszej porady, z 2013 r.? Pytam, bo np. Słownik języka polskiego podaje pisownię wielkimi literami niezależnie od znaczenia. Wiem, że WSO ma na tym polu prym w stosunku do SJP, ale hasła tego w internetowym WSO brak.

    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego