bogu
  • niż
    3.11.2011
    3.11.2011
    Szanowni Państwo,
    kwestią spędzającą mi sen z powiek jest użycie spójnika niż, a informacje zawarte w Zasadach pisowni i interpunkcji nie zdołały pomóc w moich problemach z bezsennością. Czytamy, że „jeśli człony porównawcze wchodzą w skład wypowiedzenia złożonego, powinniśmy je oddzielać przecinkiem, np. «Jest lepszy, niż myślałem»”. Jak wygląda to w przypadku, gdy w zdaniu występują dwa bezokoliczniki, np. „Lepiej narodzić się jako człowiek niż być bogiem”?
    Z poważaniem
    Felicyta
  • Odkrywacz

    5.10.2018
    5.10.2018

    Szanowni Państwo,

    coraz częściej w internecie napotykam wyraz odkrywacz. Ów wyraz znaleźć można w słowniku języka polskiego z roku 1809 pod redakcją Samuela Bogumiła Lindego.

    Proszę powiedzieć mi, czy to słowo mieści się w normie współczesnej polszczyzny.

    Z góry dziękuję za odpowiedź i łączę wyrazy szacunku

    Mario Jakub Kiliński

  • odmiana imion, nazwisk i przydomków żydowskich
    18.09.2014
    18.09.2014
    Szanowni Państwo,
    w jaki sposób należy odmieniać występujące w żydowskich imionach człony Cwi i ha-Lewi (np. Sabbataj Cwi, Chacham Cwi Aszkenazi, Jeszaja ha-Lewi Horowic, Icchak ben Mordechaj ha-Lewi) oraz przydomek Baal Szem Tow?
    Z wyrazami szacunku
    Barbara Linsztet
  • Odmieniamy Intiego i Huitzilopochtliego
    13.12.2019
    13.12.2019
    Szanowni Państwo,
    czytałem ostatnio u cywilizacjach Nowego Świata, ale po angielsku, więc nasunęło się mi pytanie odnośnie polskiej fleksji imion bóstw takich jak Inti czy Huitzilopochtli.
    Czy powinno się to dalej odmieniać D. Intiego, Huitzilopochtliego C. Intiemu, Huitzilopochtliemu B. Intiego, Huitzilopochtliego N. z Intim, z Huitzilopochtlim Msc. (o) Intim, (o) Huitzilopochtlim?
    Z poważaniem,
    Andrzej
  • od Wenusa do Caritasu
    8.07.2003
    8.07.2003
    Dzień dobry.
    Mamy taki problem: w Zielonej Górze jest kino o nazwie Venus. Od wielu lat większość mieszkańców traktuje tę nazwę, jakby była rodzaju męskiego i odmienia: w Wenusie, do Wenusa, za Wenusem itp. Czy wobec tego, że jest tak od ponad trzydziestu lat, można taką odmianę uznać za całkiem dobrą? Podobnie jest z nazwą Caritas. Spotykam często w różnych publikacjach odmianę, jakby to był rodzaj męski, choć często również ta nazwa jest traktowana jako żeńska i nieodmieniana.
    Bardzo proszę o pomoc.
  • o kichaniu
    22.04.2013
    22.04.2013
    Szanowni Państwo!
    Czy zwrot na zdrowie, sto lat podczas gdy pewna osoba kichnie jest kulturalny? Słyszałem też, iż w VI wieku takie powiedzenie było przymusowe, co więcej, w tamtych czasach wierzono, że kichanie oznacza wyrzucanie z ciała diabła.
    Z wyrazami szacunku
    Mateusz D.
  • oksymoron czy antyteza?
    2.01.2003
    2.01.2003
    Czy w kolędzie „Bóg się rodzi, noc truchleje…” występuje oksymoron czy antyteza?
  • O wielką literę w słowie szabat
    8.02.2019
    8.02.2019
    Czy nazwę święta Szabat piszemy dużą czy też małą literą? W publikacji powołującej się na Komisję Języka Religijnego czytam, że nazwy świąt należy pisać dużą literą: Wielkanoc, Boże Narodzenie, Środa Popielcowa…, a „Nazwy typu: pierwszy piątek miesiąca, szabat (szabas) małą literą, podobnie jak niedziela…”. Otóż Szabat jest najważniejszym świętem żydowskim, a nie zwyczajem. Literatura judaistyczna wymienia to święto z ogromnym szacunkiem, i wyłącznie dużą literą.
  • pałażnik, połaźnik, podłaźnik
    29.11.2006
    29.11.2006
    W płd.-wsch. Polsce używany jest wyraz bałażnik (albo pałażnik – próbuję to ustalić), związany ze zwyczajami świątecznymi. Nie udało mi się tego wyrazu znaleźć w żadnym słowniku (nawet w Doroszewskim i Brücknerze) ani w Google, więc albo nie taka forma, albo wyraz mało znany. Prawdopodobnie jest to albo każdy kolędnik, albo pierwsza osoba, która po Nowym Roku przekroczy próg mieszkania. Czy mogę liczyć na Państwa pomoc?
  • pan

    2.03.2023
    2.03.2023

    Szanowni Państwo

    Chciałem się zapytać o sens używania we współczesnej polszczyźnie słowa Pan. Pan o ile dobrze rozumiem oznaczał władcę. Na przykład niewolnik ma Pana, do króla można było powiedzieć „mój Panie”, Bóg jest władcą, czyli Panem, albo chłopi mieli Panów, czyli władców szlachciców. Teraz poza religią nie widzę logicznego sensu używania tego słowa. Zwłaszcza w państwie demokratycznym, w ustroju antyPanów, czyli antywładców, gzie lud a nie Pan ( władca ) ma rządzić.

    Pozdrawiam

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego