Szanowna Pani Profesor,

dziękuję za odpowiedź: https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/Statut-Miasta-i-Gminy-X;18678.html, ale muszę przyznać, że trochę mnie zdziwiła. Z pewnością urzędy miast i gmin są instytucjami, ale co to za instytucja miasto stołeczne Warszawa albo gminaBartoszyce? Zgodnie z taką logiką i tu wyrażenia miasto stołeczne i gmina pisalibyśmy wielkimi literami, a przecież tego nie robimy.

Z wyrazami szacunku

Czytelnik

Szanowni Państwo,
w kilku miejscach spotkałem się z informacją, że zwroty w odpowiedzi czy w nawiązaniu to kalki z języka niemieckiego i poprawnie powinno się pisać odpowiadając, nawiązując. Czy faktycznie tak jest i czy Państwa zdaniem te rzekome germanizmy są dopuszczalne w poprawnej korespondencji urzędowej?
Z wyrazami szacunku
Piotr Michałowski

W książce Wiesława Myśliwskiego Traktat o łuskaniu fasoli na str. 34 można znaleźć zdania:

Wymigiwaliśmy się, jak umieliśmy. (…) A kiedyśmy już zaczęli do szkoły chodzić, według starszeństwa, Jagoda, Leonka, ja, zwykle nauką, że musimy lekcje na jutro odrobić, a gmach mamy zadane.

Słowo gmach użyte w tym nieoczekiwanym znaczeniu – jako mnogość – pojawia się w książce jeszcze raz (gmach włosów). Czy to regionalizm, archaizm, czy licentia poetica autora?

Jak powinno się wymawiać nazwę stronnictwa Hôtel Lambert?

„Echo, odbite od ścian budynków, dobiegło do uszu Iwo”. Czy tutaj dobrze postawiłam przecinki?

Moja córka (6. klasa podstawówki) napisała w prezentacji: W basenie Morza Śródziemnego powstały jedne z najstarszych cywilizacji świata. Nauczyciel informatyki (sprawdzający prezentację od strony „komputerowej") orzekł, że taka forma jest (cytuję) „błędem językowym, bo nie może być jedna z najstarszych, bo najstarsza z definicji może być tylko jedna”. Czy miał rację? Przecież form typu jeden z największych używa się na co dzień.

Witam. Czy poprawny jest zapis z łącznikiem: jedno- i dwupiętrowe, staro- i nowotestamentalne? Czy można stosować taką formę zapisu w pracach naukowych? Dziękuję za wyjaśnienie.

Uprzejmie proszę o udzielenie informacji, dlaczego nazwy między innymi takich formacji jak Straż Graniczna lub Służba Więzienna piszemy dużymi literami, a zasady te nie są stosowane do Policji. W przypadku tej ostatniej formacji spotykam się raz z pisownią Policja, a najczęściej policja.

Z poważaniem Anna

Zapytuję, czy sformułowanie „sekundy później" użyte w poniższym zdaniu jest poprawne gramatycznie?

„Sekundy później budynek wpadł prosto do wielkiego dołu, a tornado ucichło."

Wydaje się, że jest to kalka z angielskiego „moments later" – czy poprawniejszy byłby zwrot „kilka sekund później"?

Chciałabym wrócić do sprawy pisowni nazw zakonów, poruszonej przy omawianiu połączenia kościół Dominikanów. Nie do końca jest dla mnie jasne rozróżnienie pomiędzy – jak to Państwo określili – zakonem jako wspólnotą a zakonem jako instytucją i wynikającą z tego różnicą w pisowni. Rozumiem, że małą literą należy zapisać – jak określono w słowniku ortograficznym – nazwy członków bractw, zgromadzeń zakonnych, np. jezuita. Wtedy liczba mnoga – jezuici, byłby to właśnie zakon jako grupa ludzi, wspólnota. Ale w jakim wypadku użyć słowa: Jezuici (jako instytucja), pisanego dużą literą? Jak rozróżnić, kiedy jest mowa o wspólnocie, a kiedy o instytucji? Czy na przykład na tablicy zawieszonej w przedsionku kościoła, informujacej w uproszczony sposób o tym, że kościół należy należy do określonego zgromadzenia, należy napisać:

kościół św. Andrzeja Boboli
jezuici (czy Jezuici?)

I czy klasztor dominikanów w każdym wypadku będzie oznaczał wspólnotę mieszkających tam ludzi, czy może też oznaczać budynek należący do zakonu (jako instytucji) i wtedy należy zapisać go jako klasztor Dominikanów?