but
  • Kotlet, banan, papieros, marsz, mazurek
    31.10.2018
    31.10.2018
    Szanowni Państwo,
    wobec natarczywej mody zastępowania biernika dopełniaczem, albo inaczej, odmiany rzeczowników nieżywotnych jak żywotnych, co popełnił już Stefan Żeromski piszą zapalił papierosa, mam pytanie dotyczące współczesnej poprawności: skomponował, wykonał, zagrał mazurek czy mazurka, marsz czy marsza, polonez czy poloneza? Podobnie jest z bananem: zjadłam (co?) banan czy (kogo? – o, zgrozo!) banana. Poproszę kotlet czy kotleta?

    Z poważaniem
    Janina Stadnicka
  • Kupujemy jedną sztukę warzywa o nazwie por
    16.11.2018
    16.11.2018
    Dzień dobry,
    jak brzmi prawidłowe pytanie: Gdzie kupię por? czy Gdzie kupię pora? Jedni twierdzą, że pora należy odmienić przez biernik, drudzy, że przez dopełniacz. Jestem przekonany, że pytamy czego nie ma, czego szukamy. Proszę o uzasadnienie.
  • na + po
    28.11.2019
    28.11.2019
    Czy wzorując się na sformułowaniach na po domu, na po obiedzie, na po świętach i na po wakacjach, możemy tworzyć dowolne konstrukcje tego typu, np. na po mistrzostwach, na po pracy, na po szkole, na po wyborach?
  • po ile czy na ile?
    28.11.2002
    28.11.2002
    Czy dopuszczalne jest stosowanie oboczności składniowych dla pytania o cenę towaru? Często słyszymy na ile to pan ma?, po ile to pan ma? czy za ile to pan ma? Czy pomimo bazarowego obycia zwrotów można wszystkie z nich uznać za zgodne z normą? A które z nich są zgodne z zasadą kultury językowej (perfekcjonizmu lub puryzmu)?
  • To ludzie powinni kształtować język…
    16.04.2011
    16.04.2011
    Byłam świadkiem, jak dziewczyna zwróciła uwagę innej dziewczynie na to, że nie mówi się ubrać bluzkę, bo ubrania się wkłada. Ta powołała się na odpowiedź z poradni, stwierdziła, że to regionalizm i można go używać. Czy ludzie, którzy mówią: ubrać buty, pracować na kasie, pojechać na myjnię, włanczać itp. nie popełniają błędów, tylko używają regionalizmów lub mowy potocznej? Oni sami twierdzą, że to ludzie powinni kształtować język i że skoro tyle osób tak mówi, to znaczy, że tak powinno być. Czy mają rację?
  • wygodne ubrania

    29.11.2023
    29.11.2023

    Dzień dobry,

    zauważyłam, że wiele marek używa tłumaczenia słowa cosy/cozy z ang. «przytulny», jako określenia części garderoby. Z definicji wynika, że jest to określenie zarezerwowane do przestrzeni lub atmosfery. Czy można powiedzieć przytulny sweter lub przytulne buty?

    Pozdrawiam

    Patrycja

  • Zjadł omlet czy zjadł omleta?
    2.11.2016
    2.11.2016
    Mam wątpliwość ze zdaniem z zeszytu do klasy pierwszej:
    Mama ma (w domyśle jednego) omleta
    czy
    Mama ma (jeden) omlet.

    Dzieci znają niewiele liter, mają uproszczone czytanki, ale czy powinno być omlet czy omleta, a może obydwie formy są poprawne?

    Bardzo dziękuję za odpowiedź, gdyż nurtuje mnie to od kilku dni.

    J. Marcinkiewicz
  • Liczymy wyrazy
    19.09.2013
    19.09.2013
    Witam!
    Ile wyrazów jest w zdaniu: „Adam gra w nogę”? Uważam, że 4. W jest wyrazem niepodzielnym i niesamodzielnym. Ale jak ma się to do metodyki nauczania wczesnoszkolnego?
  • Akademia pana Kleksa

    25.03.2021
    21.10.2019

    Dzień dobry,

    proszę o pomoc w rozstrzygnięciu wątpliwości dotyczącej pisowni rzeczownika pan w tytule popularnej lektury „Akademia pana Kleksa”. Sądziłam, że nie ma potrzeby pisania wielką literą rzeczownika pospolitego pan. Zarzucono mi, że trzeba napisać wielką literą wszystkie wyrazy, ponieważ jest to nazwa instytucji. Moje wydanie książki nie pomaga mi w pokazaniu czarno na białym, jak powinno być, ponieważ cały tytuł wydrukowano wersalikami.


    Pozdrawiam

    Hanna Jabłońska

  • anglojęzyczne tytuły utworów
    4.12.2015
    4.12.2015
    Szanowni Państwo,
    w tytule angielskiego utworu artystycznego wszystkie wyrazy pisze się wielką literą. Zastanawia mnie, jak traktować np. polskie piosenki polskich wykonawców, które mają angielskie tytuły. Tak samo? A co z polskimi utworami tłumaczonymi na język angielski?
    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego