-
Vyszmyenyty 15.05.201915.05.2019Szanowny Panie Profesorze,
jak należy tłumaczyć słowo vyszmyenyty w XV-wiecznym oto cytacie: „Qui proceri, vyszmyenytego, corporis elegancia te sentis in giganteam quantitatem procrescere 1466 R XXII 10”, który podaje Słownik staropolski (t. X, s. 576) jako jeden z przykładów użycia w haśle wyśmienity? Bo jeśli ono, w tym zdaniu, oznacza ‘wysoki’ (Brückner), a nie ‘doskonały itp.’ (Urbańczyk), to już mielibyśmy rozwiązanie naszego problemu, który nakreśliłem w swoim pytaniu?
Z poważaniem
-
warianty pisowniane22.09.200422.09.2004Witam, interesują mnie podwójne formy niektórych wyrazów. Azerbejdżan / Azerbajdżan, Camberra / Canberra, Castel Gandolfo / Castelgandolfo, jakich form używać? Czy podpisy pod zdjęciami, np. Ks. Jan Bułka, powinny się zaczynać od wielkiej litery?
Pozdrawiam. -
wchodzić, wjeżdżać, schodzić, zjeżdżać22.03.201722.03.2017Szanowni Państwo,
mam pewną uwagę odnośnie do porady nt. pleonazmów. Otóż autorka pisze:
Nie wszystkie jednak konstrukcje redundantne są błędne – nie uznalibyśmy na przykład za niepoprawne zdań: Zszedł schodami na dół czy Wjechał windą na górę (a przecież nie można zjechać schodami do góry czy zejść windą na dół – schodzi się zawsze schodami, na dół, a wjeżdża się tylko windą, i tylko do góry.
Zgadzając się co do meritum – wymienione konstrukcje są prawidłowe – pozwolę sobie zakwestionować ich pleonastyczny charakter. Przynajmniej w niektórych kontekstach.
- Schodami jak najbardziej można zjechać. Czasem nie trzeba nawet dodawać, że chodzi o schody ruchome (którymi skądinąd można także zejść, jeśli chwilowo nie działają).
- Można zbiegać po schodach i jest to zdecydowanie coś innego niż schodzić.
- Schodzić i wchodzić można po trapie, po drabinie, po zboczu itp. Miewa to znaczenia dla odmalowania sytuacji przed oczyma wyobraźni odbiorcy. Np. dziecko wbiegło na szczyt pagórka po zboczu, a jego opiekun spokojnie wszedł po prowadzących tam schodach.
- Określenie na dół oznacza w tym przypadku najniższe piętro (poziom), a zatem sprecyzowanie, że schodzi się na dół wyklucza pewne możliwości, np. zejście z 3. piętra na 2. lub na półpiętro.
A. - Schodami jak najbardziej można zjechać. Czasem nie trzeba nawet dodawać, że chodzi o schody ruchome (którymi skądinąd można także zejść, jeśli chwilowo nie działają).
-
W ciągu czy w przeciągu?
8.09.20208.09.2020Dzień dobry,
czy forma w przeciągu zamiast w ciągu jest akceptowalna?
Serdecznie pozdrawiam
Agnieszka Gołąbek
-
W czy we?
24.01.2022Dzień dobry. Piszemy w Warszawie, ale we Wrocławiu. Jak powinniśmy zatem zapisać wyliczenie kilku miast? Czy forma w Warszawie, Wrocławiu i Katowicach jest błędna? Czy należy raczej napisać w Warszawie, Katowicach i we Wrocławiu?
-
Wernisaż
18.02.2022Dzień dobry!
Moje pytanie dotyczy poprawności użycia wyrazu wernisaż. Skoro wernisaż to otwarcie wystawy, to które użycie jest poprawne?
1. Wernisaż wystawy malarstwa .....
2. Wernisaż malarstwa ...
Będę wdzięczna za odpowiedź.
-
Wesz21.03.201621.03.2016Szanowni Państwo,
chciałabym zapytać o prawidłową odmianę słowa wszy (w liczbie mnogiej). Czy w dopełniaczu i bierniku liczby mnogiej powinna ona brzmieć wszy? Spotkałam się bowiem z uwagą, że właściwa wersja to wesz. Przykładowo: Po pozbyciu się wszy (wesz?) u domowników (…).
Serdecznie pozdrawiam i dziękuję za odpowiedź.
-
Wiadomo, że… 6.03.20206.03.2020Co sądzą Państwo o konstrukcji typu Wiadomym jest, iż… użytej w tekście naukowym? Może lepiej napisać wiadomo, iż/że…?
-
wielka litera10.03.200910.03.2009Chciałabym zapytać o zapis nazwy typu rakiety w tekście – w cudzysłowie bądź bez? Chodzi konkretnie o rakiety Patriot lub rakiety „Patriot”. Czy też powinnam napisać rakiety typu „Patriot”? Podobna wątpliwość dotyczy transporterów Rosomak bądź „Rosomak”. Zapis bez cudzysłowu wydaje mi się błędny.
-
Wielka litera ze względów grzecznościowych
7.10.20227.10.2022Zastanawiam się nad formą grzecznościową w liście. Kiedyś używałam tytułu „państwo”, gdy zwracałam się do więcej niż jednej osoby, dopóki ktoś nie zwrócił mi uwagi, że tyczy się to tylko takiej grupy, w której występują osoby obu płci. Dlatego też podczas pisania listów używałam takich zwrotów jak „pański brat”, „pański mąż” w odniesieniu do kobiet, co, jak rozumiem, jest błędne. Powinnam zatem pisać raczej „pani brat”, ale czy wtedy słowo „pani” powinno być pisane z małej czy z dużej litery?