całkowicie
  • Interpunkcja okoliczników
    28.03.2018
    28.03.2018
    Czy w zdaniach typu
    W #### roku(,) pochodzący z X konstruktor stworzył Y napędzane Z (np. parą).

    … oddzielamy przecinkiem wyrażenie okolicznikowe czasu W #### roku od grupy podmiotu w formie wyrażenia przydawkowego pochodzący z X konstruktor albo w ogóle od podmiotu jako takiego? Wydaje mi się, że wyrażeń tych nie oddzielamy, bo ani nie są to zdania składowe, ani — równoważniki takich zdań. Moja niepewność wynika przede wszystkim z tego, że dość często zdarza się napotykać tak stosowaną interpunkcję. Czy przypadkiem nie jest to próba przeniesienia angielskojęzycznej interpunkcji do języka polskiego? Czasami zdarza się też napotkać zdania, gdzie podmiot wraz ze swą przydawką (pochodzący z X konstruktor) oraz okolicznik (w #### roku) łączone są tak jakby w jedną grupę oddzieloną przecinkiem od orzeczenia (stworzył) oraz dopełnienia (Y) i jego przydawki (napędzany Z), czyli tak, jak w poniższym przykładzie:

    W #### roku pochodzący z X konstruktor(,) stworzył Y napędzane Z.

    Także tutaj przecinek, choć często spotykany, wydaje się całkowicie zbędny, tym bardziej że okolicznik należy przecież do grupy orzeczenia, a nie podmiotu. Przecinek zdawałby się bardziej uzasadniony, gdyby któraś z grup (podmiotu albo orzeczenia) byłaby bardzo rozbudowana, ale i wówczas bardziej odpowiedni wydawałby się myślnik, np.:

    Konstruktor K urodzony w A, wychowany w rodzinie zastępczej B, pobierający nauki u C — stworzył Y napędzane Z.
    W roku ####, czyli 5 lat po naszkicowaniu niemal pełnych planów konstrukcyjnych oraz 10 lat po zakiełkowaniu w umyśle K samej idei zasianej przypadkowo jakiś czas wcześniej przez najlepszego przyjaciela, poczciwego L, który pytał, jak w prosty sposób osiągnąć M — konstruktor K stworzył Y napędzane Z.

    W pierwszym z tych zdań mamy rozbudowaną grupę podmiotu, w drugim — bardzo rozbudowaną grupę orzeczenia (z licznymi okolicznikami, dopełnieniami i przydawkami). Czy są sytuacje, kiedy okoliczniki niebędące zdaniem, równoważnikiem zdania lub wyrażeniem wtrąconym oddzielamy przecinkiem?
  • Interpunkcja przed czyli
    25.12.2016
    25.12.2016
    Szanowni Państwo,
    czy po pauzie można użyć słowa czyli jako dodatkowego wytłumaczenia? Ostatnio pokłóciłem się o to z kolegą, który uparcie twierdzi, że jeżeli używam czyli, to powinienem zastosować przecinek, a nie pauzę, lub całkowicie zrezygnować z tego słowa, np. Pijany rzeczownik – czyli bar zrzeszający polonistów.

    Z poważaniem
    Czytelnik
  • Interpunkcja przydawkowego równoważnika zdania

    30.01.2023
    30.01.2023

    Szanowni Państwo,

    interesuje mnie kwestia postawienia przecinka w zdaniach typu:

    Zdania tworzone są przez słowa, które kombinowane w odpowiedni sposób tworzą treść komunikatu.

    Nie mam wątpliwości co do tego, że segment „kombinowane w odpowiedni sposób” można wydzielić przecinkami lub półpauzami. Czy jednak można całkowicie zrezygnować z tego wydzielania – tak jak zaproponowałem na początku?

    Pozdrawiam

  • iPhone
    20.09.2017
    20.09.2017
    Interesuje mnie odmiana słowa iPhone w narzędniku. Według zasad odmiany słów zakończonych niemym -e iPhone staje się w tym przypadku iPhone’em. Czy nie istniałaby jednak możliwość zapisania nazwy tego produktu w innej formie, tzn. iPhonem? Na przykład ze względu na dobrze przyswojony w języku polskim morfem -fon, który iPhone zawiera? A jeśli byłoby to możliwe, czy w takim odmiana tego słowa we wszystkich pozostałych przypadkach powinna być inna?

    Pozdrawiam
    Ida
  • Jakie filtry?
    8.01.2018
    8.01.2018
    Jak powinna brzmieć nazwa filtrujących wkładek do nosa: filtry nosowe, do nosa, czy donosowe?
  • jaki i który
    19.12.2014
    19.12.2014
    Zaimki jaki i który. Czy są żelazne zasady ich stosowania? Moim zdaniem są konstrukcje, w których można użyć jednego lub drugiego i nie będzie to błędem. Może być inne znaczenie, ale chyba nie można mówić o błędzie. Proszę o odpowiedź i kilka TRUDNYCH przykładów. Tu kilka moich:
    Nauczyli się go od rodziców i środowiska, w jakim dorastali.
    Chwila, o jakiej nawet nie marzyłem, nadeszła.
    Wybrała melodię, jaką matka bardzo lubiła.
    To jest samochód, o którym marzę.
  • Jak nie używać cudzysłowu?
    31.10.2008
    31.10.2008
    Witam,
    mam pytanie o zapisywanie metafor w cudzysłowach. Jest to tak powszechne, że czasem zaczynam się zastanawiać, czy dobrze robię, usuwając większość z takich zapisów. Właśnie teraz pojawiły się wątpliwości, a dotyczą one zdań: „Sylwester nie jest świętem ustawowym, ale «zwykłym» dniem roboczym z «niezwykłym» wieczorem i nocą” oraz „Pączki i faworki są nieodłącznym elementem kuchni polskiej, mimo że «przywędrowały» do nas z Wiednia”.
  • jako

    14.03.2024
    14.03.2024

    Szanowni Państwo,

    jaki jest współczesny odpowiednik archaizmu jako?

  • Jak pisać wyrazy obce?
    16.12.2012
    16.12.2012
    Ogólnie, wyrazy obcego pochodzenia pisane są kursywą, ale co robić z nazwami gatunków literackich i filmowych, tj. horrorem, fantasy czy thrillerem, które spowszedniały?
  • Janukowycz czy Janukowicz?
    21.12.2013
    21.12.2013
    Szanowni Państwo,
    Jak powinna wyglądać transkrypcja nazwiska Janukowycz/Janukowicz? W słowniku ortograficznym znajduje się reguła dotycząca ukraińskich nazw własnych, a jednak uzus zdaje się jej całkowicie przeczyć. Jak należy pisać to nazwisko wzorcowo? Czy są jakieś powody, dla których niemal wszystkie media piszą to nazwisko z końcówką -ycz i czy przy tej pisowni należałoby pozostać?
    Z wyrazami szacunku
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego