celoma
  • Zmieniło się?
    31.01.2009
    31.01.2009
    Szanowni Państwo!
    Chodzi mi o słowo dealer. W szkole handlowej uczono mnie, że to element pewnej struktury: producent – dealer – hurtownik – detalista (sklep) – klient. Według Państwa definicji słownikowej jest to w zasadzie każdy handlowiec. W potocznej i powszechnej polszczyźnie to każdy sprzedawca samochodów oraz uliczny (detaliczny) sprzedawca narkotyków. Dealer nie prowadzi sprzedaży detalicznej! To jak to w końcu jest? Źle mnie uczono? Zmieniło się?
  • ci grzeczni łobuzi
    25.09.2014
    25.09.2014
    Podobno w słowniku ortograficznym Karpowicza są formy liczby mnogiej ci łobuzi i ci narcyzi, nie odnotowane w PWN-owskim WSO. Nie mogę też nigdzie potwierdzić formy ci łachmyci. W drugą stronę, tzn. żeby z -ci zrobić -ty, zawsze można się powołać na zastosowanie formy deprecjatywnej. A ci łobuzi, narcyzi, łachmyci – można tych form bezpiecznie (tj. bez ryzyka posądzenia o nieznajomość polszczyzny) używać?
  • Czas przeszły trybu warunkowego

    28.06.2023
    28.06.2023

    Temat: czas zaprzeszły.

    W jednym z utworów lirycznych zauważyłem pewne zdanie, które brzmi bardzo nienaturalnie: „Wolałbym już wcale angażu być nie dostać!”.

    Z kontekstu da się wyczytać, że podmiot liryczny wyraża żal i ubolewa nad tym, że dostał angaż. Wydaje mi się, że autorowi chodziło o użycie czasu zaprzeszłego, jednak konstrukcja i kolejność wyrazów nie pasuje do zasad gramatycznych czasu zaprzeszłego, które znalazłem. Być może dlatego, że nigdzie nie znalazłem przykładów przeczeń w czasie zaprzeszłym. Dlatego nie mogę rozstrzygnąć: czy jest poprawnie, czy nie? Mam nadzieję, że państwo mi pomożecie.

    Pozdrawiam

    Filip

  • Jak uciszać?
    13.02.2015
    13.02.2015
    Szanowni Państwo,
    zwracam się o pomoc w rozwiązaniu problemu związanego z uciszaniem bohaterów. Ostatnio podczas lektury taniej książki spotkałem się z zapisem Cśśś! Zaintrygowany wywołałem dyskusję wśród znajomych, podczas której zaproponowano jeszcze zapis Ćśśś. Sam zawsze posługiwałem się zwykłym Ciii. Które z powyższych form są poprawne? Czy którakolwiek?
    Z góry dziękuję za poświęcony czas.
    P.W.
  • koniądz

    23.09.2023
    23.09.2023

    Chciałabym dowiedzieć się, jakie jest pochodzenie wyrazu „koniądz”, obecnego w co starszych słownikach (i tekstach) i oznaczającego bodajże skandynawskiego wodza. Czytałam w niektórych miejscach, że ma to być jakieś starodawne zapożyczenie z języków germańskich, skąd pochodzić ma słowo ksiądz, ale np. "Poradnik Językowy" 2/1950 sugeruje, że jest to wytwór Stefana Żeromskiego. I faktycznie najstarszy utwór, gdzie ten wyraz udało mi się znaleźć, to „Powieść o udałym Walgierzu” Żeromskiego. Czy jest to faktycznie jego twór, a w tym czy innym przypadku na jaki wyraz możemy wskazać jako źródłosłów? Szwedzkie „konung”?

  • KPH
    21.07.2010
    21.07.2010
    Jak powinien wyglądać poprawny zapis nazwy Kampanii Przeciw Homofobii? Oficjalne źródła podają pisownię dużymi literami (podobnie skrótowiec – KPH). Moim zdaniem jest to jednak błąd, ponieważ słowo przeciw to przyimek, a spójniki i przyimki będące nieinicjalnymi składnikami nazw własnych zapisujemy małą literą. Czy istnieją argumenty przemawiające za pisownią wbrew tej ogólnej regule?
  • Liczba mnoga w tekstach naukowych
    30.06.2017
    30.06.2017
    Szanowni Państwo,
    od dłuższego czasu zastanawia mnie kwestia poprawności stosowania 1 os. liczby mnogiej w dyskursie matematycznym (przyjmijmy, że…, zauważmy, że…). Dla porównania w pracach naukowych z zakresu nauk humanistycznych raczej pomija się stosowanie form osobowych (a przynajmniej uważa się je za niepożądane). Z czego wynika ta różnica?

    Z góry dziękuję za odpowiedź.

    Z wyrazami szacunku
    Czytelniczka
  • owatować
    14.04.2006
    14.04.2006
    Istnieje zgrabny czasownik oznaczający 'obłożyć podatkiem VAT'. Ale jak go zapisywać: ovatować czy owatować (tu niefortunna homonimia)? Ze względu na komunikatywność narzuca się też postać oVATować (oVAT-ować?) – trochę na bakier z ortografią, ale przecież dawniej iPod, CorelDRAW czy InterCity też były nie do pomyślenia…
    Pozdrawiam
    Michał Gniazdowski – Warszawa
  • Pisownia cząstki żeśmy
    14.11.2015
    14.11.2015
    Jak w poniższych zdaniach należy zapisać cząstkę żeśmy z poprzedzającym słowem – razem czy osobno? Dodam, że nie wchodzi w grę zmiana jak żeśmy na jak(e)śmy ani której żeśmy na którejśmy, gdyż zdania pochodzą z tekstu, który wydawca chce zmodernizować jedynie pod kątem ortografii i interpunkcji.
    1. Do mnie, jeśli zajdzie potrzeba, można pisać, jak żeśmy (jakżeśmy) się umówili, na adres p. Jadzi.
    2. W sprawie depeszy, o której żeśmy (którejżeśmy) mówili, nie mogę nic bliższego znaleźć.

  • Pisownia form honoryfikatywnych w beletrystyce
    8.03.2018
    8.03.2018
    Szanowni Państwo,
    jak pisać zwroty: monsieur, madame, herr, frau – czy uwzględniać reguły ortografii języka zapożyczanego, czy wszystkie pisać małą ze względu na tożsame znaczenie i użycie w polskim tekście? Wolałabym opcję 2., ale w Korpusie znajduję tylko Herr. Wg mnie efekt mieszania byłby zły:
    – Dzień dobry, Herr Reiner.
    – Dzień dobry, monsieur Paul. Jak zdrowie madame Edith?
    – Dziękuję, dobrze. Mam nadzieję, że u Frau Helga także wszystko w porządku.

    Czy zapisywać kursywą te słowa?
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego