celownik
  • Pożycz dla niego pieniedzy
    14.07.2003
    14.07.2003
    Czy występują w tekstach języka mówionego czy też literackiego formy: „Pożycz dla niego pieniędzy” obok „Pożycz dla niego pieniądze”? Nie mogłem znaleźć odpowiednich haseł w Korpusie.
    Serdecznie pozdrawiam,
    Zygmunt Frajzyngier
  • półtora miliona osób
    27.01.2005
    27.01.2005
    Półtora miliona osób – jak będzie brzmiał celownik całej tej konstrukcji?
  • prezent dla kogoś
    16.06.2010
    16.06.2010
    Dzień dobry,
    proszę powiedzieć, czy użycie przyimka dla w zdaniach typu: „Mam prezent dla Agnieszki” jest poprawne. Wg mnie informację, którą chciał podzielić się mój rozmówca, powinien przekazać w zdaniu: „Kupiłem / zrobiłem prezent Agnieszcze”, „Dam prezent Agnieszce”. W jakich sytuacjach możemy mówić o poprawnym bądź błędnym zastosowaniu tego przyimka? Zależy mi, by podali Państwo odpowiedź z przykładami.
    z poważaniem
    W
  • procent
    4.10.2005
    4.10.2005
    Witam serdecznie!
    Jakie są właściwe formy wyrazu procent w liczbie mnogiej i zasady jego użycia? Czy poprawną formą jest 38 procent czy też 38 procentów?
    Dziękuję i pozdrawiam.
  • Przecinek w wyrażeniach sfrazeologizowanych (cd.)
    12.01.2016
    12.01.2016
    Szanowni Państwo,
    dziękuję za poradę Przecinek w wyrażeniach sfrazeologizowanych, ale mam dalsze wątpliwości. Nie rozumiem argumentacji co do przykładu (…) nie wiadomo czemu (…). W przykładzie Wiem, czemu to służyło też pojawia się rzeczony celownik, a zdanie jest niewątpliwie złożone.
    Kolejna wątpliwość: skoro najlepiej jak się da, to czy, idąc dalej, także najlepiej jak potrafisz, najlepiej jak umiesz?
    Z wyrazami szacunku
    Czytelnik
  • Przestarzałe formy odmiany niektórych rzeczowników męskich na -a

    12.03.2024
    12.03.2024

    Dzień dobry!

    Mam pytanie dotyczące poprawnej i dopuszczalnej odmiany słowa „sędzia” w rodzaju męskim. Słownik poprawnej polszczyzny uznaje formy D. sędzi; C. sędzi; B. sędzię za przestarzałe. Na tych stronach: https://pl.wiktionary.org/wiki/s%C4%99dzia https://dobryslownik.pl/slowo/s%C4%99dzia/76338/ uznano obie formy, czyli: D. sędzi/sędziego; C. sędzi/ sędziemu B. sędzię/sędziego za poprawne. Jestem nauczycielką i zastanawiam się, czy mam uznać taką (sędzi/sędzię) odmianę za błędną, czy nadal jest ona dopuszczalna.

    Będę wdzięczna za ostateczne rozstrzygnięcie tej kwestii.

    Z wyrazami szacunku

    Aneta Szulc

  • przyimki naprzemienne

    5.10.2023
    5.10.2023

    W gramatyce niemieckiej przyimki rządzące dwoma przypadkami nazywane są „przyimkami naprzemiennymi”. Dlaczego tego terminu nie ma w polskiej gramatyce?

  • przykłady elipsy
    28.04.2014
    28.04.2014
    Szanowna Poradnio,
    czy w zdaniach typu: „Otworzono mi i poprowadzono mnie do pokoju” użycie mnie jest obligatoryjne? Czy nie mogłoby być: „Otworzono / Otworzył mi i zaprowadzono / zaprowadził do pokoju”? A czy w następującym przykładzie konieczne jest ponowienie orzeczenia? „Patrząc na nią, nie czułem przyjaźni, lecz (czułem?) miłość”.
    Dziękuję za odpowiedź.
  • przymiotnik przyczasownikowy
    29.11.2005
    29.11.2005
    Dzień dobry!
    Która forma jest poprawna: „Takim go/Taką jej nie znałem” czy „Takiego go/Takiej jej nie znałem”? Kontekst: np. zdziwienie, gdy nagle dowiadujemy się, że dana osoba jest inna, niż się nam wydawało.
    Pozdrawiam,
    P.
  • przysięgać, ale jak?
    14.03.2005
    14.03.2005
    Ciekaw jestem opinii poradni, które z form:
    – składać przysięgę przed kimś
    – składać przysięgę wobec kogoś
    – składać przysięgę komuś
    – składać przysięgę na ręce kogoś

    są poprawne, a które niepoprawne. WSPP nie informuje o składni tego zwrotu, podobnie jak dostępne mi słowniki frazeologiczne. W Potopie znalazłem „na ręce komendantów szwedzkich składać przysięgę na wierność nowemu panu”, ale we współczesnych aktach prawnych mowa o składaniu przysięgi wobec kogoś.
    Łączę pozdrowienia.
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego