chwila
  • Nigdy nieprzemijające wartości
    7.02.2019
    7.02.2019
    Szanowna Poradnio,
    jak powinno się zapisać wyrażenie: nigdy nieprzemijające wartości czy nigdy nie przemijające wartości?

    Z góry dziękuję za odpowiedź
    Teresa
  • Niniejszym informuję…
    12.02.2001
    12.02.2001
    Geneza słowa niniejszym
  • No i masz strzelone!

    2.04.2015
    2.04.2015

    Pytam o złożenia czasownika mieć z imiesłowami przymiotnikowymi biernymi („W domu mam zabronione…”), a także „Mam to kupione”, „Mam to załatwione”, „Mam to nagrane”, ale też „Masz przegrane!” (przy czym g należy zamienić na s) i inne podobne groźby. Znajomy poznaniak przytoczył mi rozmowę przy stole:

    — Janek, przestań mlaskać, bo cię strzelę.
    Janek mlaszcze dalej. Po chwili:
    — No i masz strzelone.

    Poprawne? Germanizm?

  • nosić paznokcie
    12.11.2009
    12.11.2009
    Czy można powiedzieć, że nosi się paznokcie? W tej chwili bardzo popularną branżą kosmetyczną jest stylizacja paznokci, paznokcie naturalne modeluje się, nadając im pożądany kształt specjalnymi masami – żelem lub akrylem. Takie paznokcie często są zdobione – cyrkoniami, kwiatkami, różnymi ozdobami. Osoby pracujące w tym zawodzie mówią często: „Noszę długie paznokcie”, „Moje klientki noszą kolorowe paznokcie”, „Lubią nosić zdobienia”. Czy taka forma może być dopuszczalna? Bo to jest nagminne.
  • obłuda i cynizm
    1.09.2014
    1.09.2014
    W poradzie obłuda i cynizm zauważył Pan, że „nie można być jednocześnie obłudnikiem i cynikiem, przynajmniej nie w tej samej sprawie”. Przeszukanie stron WWW pod kątem wyrażeń cyniczny i obłudny oraz obłudny i cyniczny pokazuje jednak, że obłuda i cynizm idą w parze dosyć często, przynajmniej w tekstach. Nawet w ISJP (s.v. obłudny) znalazł się przykład: „Była cyniczna i obłudna”, a w Wielkim SJP wśród typowych połączeń obłudy jest obłuda i cynizm. O czym to może świadczyć?
  • odczytywanie dat
    23.05.2007
    23.05.2007
    Witam. Czy wyrażenie w nocy z piętnastego na szesnastego (np. maja) jest błędne? Usłyszałem ostatnio, że powinno to być w nocy z piętnastego na szesnasty (maja), dlatego że w domyśle jest tam dzień (z piętnastego dnia na szesnasty dzień).
    Pozdrawiam.
  • oddać za coś
    18.10.2014
    18.10.2014
    Czy poprawne jest sformułowanie „Oddam za…”? Często spotykam taki zwrot, oczywiście w kontekście sprzedaży, a nie chęci podarowania za darmo.
  • odmiana imion i nazwisk
    25.09.2002
    25.09.2002
    Czy postępująca (?) maniera używania dopełniacza i wołacza w brzmieniu mianownika w stosunku do nazwisk i imion własnych została już „prawnie usankcjonowana” ? Czyli zgodnie z regułami poprawnej polszczyzny można informować o przyznaniu nagrody dla Michała Prosty? Bo zwracanie się do rozmówcy „Grzegorz, zechciej skomentować” jest już właściwie nagminne? Jeżeli tak, to przepraszam za zawracanie głowy.
    To pierwsze jest powszechną manierą polskich księży, którzy przy wyliczaniu intencji Mszy św. na cały tydzień preferują taką właśnie formę. Przecież jak parę tysięcy osób słyszy to tydzień w tydzień, to nawet podświadomie nabiera złych manier. Czy nie można by z tym czegoś zrobić? O telewizji już nie wspomnę, bo ona chyba niereformowalna.
    Jeżeli oczywiście trzeba, bo może ja ciągle tkwię w Średniowieczu, a ludzkość dokonała tu jakichś istotnych zmian, których nie umiałem przyswoić?
    Może rozesłać jakąś ulotkę do seminariów gdzie tych księży szkolą. Albo do kurii?
    Dziwny pewnie jestem, bo „techniczny”, a jakoś to mnie niemiło dotyka.

    Pozdrawiam,
    W.Reczek
    (dr inż.)
  • Odmiana nazwiska Ramsay

    18.05.2023
    18.05.2023

    Jak odmieniać nazwisko Ramsay?

    Z góry dziękuję

    D.

  • odnośne czy odnośnie?
    20.05.2008
    20.05.2008
    Witam serdecznie,
    otóż mam dość poważny problem językowy dotyczący wyrażenia wytyczne odnośne czy też wytyczne odnośnie. Aby nie być gołosłowną, podaję przykład: „Wytyczne odnośne do jednolitych przygotowań do obrony Rzeszy”. No właśnie: odnośne czy odnośnie? Jaka zasada rządzi użyciem przymiotnika bądź przyimka? Bardzo proszę o komentarz, gdyż mam kompletny mętlik w głowie.
    Pozdrawiam i dziękuję za poświeconą mi uwagę
    Ewa Letachowicz
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego