-
Od roku 1963 roku mieliśmy pisać Krakowianin, Poznaniak, Warszawiak17.01.201217.01.2012Nazwy mieszkańców miast piszemy małą, a państw wielką literą, choć jedne i drugie pochodzą od własnych nazw. Rozróżnienie – jedyny argument, jaki potrafię wymyślić – meksykanina od Meksykanina jest mniej potrzebne niż zróżnicowanie Meksyku i Meksyku; mimo to nikt nie każe nam małą literą pisać nazw miast. Za to teraz pekińczyk myli się z pekińczykiem. Jest to chyba jedno z najbardziej niezrozumiałych rozstrzygnięć ortograficznych. Jak i dlaczego doszło do takiej sytuacji?
-
od siebie czy ode mnie?27.12.201427.12.2014Szanowni Państwo,
powiemy „Powierzam to lepszym ode mnie” czy „Powierzam to lepszym od siebie”? Wydaje mi się, że należałoby wybrać pierwszą możliwość, bo druga brzmi trochę tak, jakby ci, którym to powierzam, mieli być lepsi od siebie samych albo od siebie nawzajem. Chyba zawodzi tu wiedza z gramatyki: nie jestem pewien, kogo dotyczy zwrotność w zdaniu drugim.
Z wyrazami szacunku
Czytelnik -
okresy zatrudnienia w CV22.10.201322.10.2013Jak poprawnie powinny być zapisywane przedziały czasowe w CV, odnoszące się do trwania pracy, np. od 2001 do dziś, od 2001 do teraz, od 2001 – do teraz czy 2001 – obecnie?
-
O telewidzach i jasnowidzach10.04.200110.04.2001Wielce Szanowna Poradnio,
Być może rozważaliście już Państwo poniższy problem; ja nadziałem się nań przed chwilą, kiedy pisałem list, w którym przyszła mi ochota użyć rodzaju żeńskiego od rzeczownika telewidz. „Jak słusznie zauważyła jedna z … telewidzów? telewidzek?” „Jak słusznie zauważył (zauwazyła?) jeden (jedna?) z telewidzów – Pani Kowalska?” Czuję nadciągajacy obłęd, więc proszę o szybką pomoc. (Rzecz chyba zresztą dotyczy tak samo każdego widza, jak i telewidza).
Z pozdrowieniami
Zbigniew Zawadzki -
Oznaczanie przerw w transmisji radiowej24.04.201724.04.2017Moje pytanie dotyczy zastosowania wielokropka w sytuacji cytowania fragmentarycznej wypowiedzi – przykładowo przerywanej zakłóceniami transmisji radiowej.
Mianowicie, czy powinno się umieścić pomiędzy odseparowanymi fragmentami wypowiedzi dwa wielokropki przylegające do wyrazów po obu „stronach” zakłócenia, czy też wyłącznie jeden przed pojawieniem się luki? Poniższe przykłady powinny jaśniej zilustrować problem:
…zniknęli w okolicy…
…natychmiast rozpocząć poszukiwania…
-
Pan/Pani w zwrotach adresatywnych
9.12.20239.12.2023Czy wyrazy pan/pani, które poprzedają imię, należy pisać wielką czy małą literą? Zostałem nauczony, że "Pan/Pani" piszemy "z dużej" w zwrotach: "Szanowna Pani / Szanowny Panie", jednak w połączeniu z imieniem należy raczej zastosować pisownię małą literą, np. "Dzień dobry pani Anno". Argumentacja była następująca: mała litera nie jest deprecjonująca, ale neutralna, a wielkich liter nie należy nadużywać. Czy istnieję jakiekolwiek wytyczne w tej materii?
-
Pauza dialogowa a myślnik14.09.201814.09.2018Zetknąłem się kiedyś z opinią, że pauzy ( — ) używa się jako kresek dialogowych, a półpauzy (–) do pozostałych fragmentów, gdzie niezbędny jest myślnik. Stosuję tę zasadę konsekwentnie, gdyż w mojej opinii dialogi zyskują na czytelności (wypowiedzi bohatera nie mieszają się z wtrącenia narratora), ale nie wiem, na ile jest to przyjęta zasada w język polskim. W powieściach bardzo rzadko widzę ten zabieg. Poniżej daję przykład (wymyślony naprędce, aby zobrazować zasadę).
Judyta chwilę się zastanowiła.
— Czy naprawdę uważasz, że ktokolwiek zauważa różnicę między półpauzą a pełną pauzą w tekście? — zapytała Adama. — Moim zdaniem dajesz tylko dodatkową robotę DTP, a czytelnik po kontekście odróżni wypowiedzi narratora od wypowiedzi bohatera – jak my teraz”.
-
Pilne!1.06.20141.06.2014Dzień dobry!
Moje pytanie dotyczy słowa pilne. Czy jest poprawne używanie go w taki sposób, jak robią to portale informacyjne w tv i internecie, oznaczając tym słowem niektóre wiadomości, czasem o śmierci kogoś znanego, wypadku czy wyniku meczu (co chyba ma oznaczać 'z ostatniej chwili')? Jestem przyzwyczajona, że pilne oznacza takie, którym trzeba się zająć natychmiast, które wymaga od nas działania (słowo to jest wezwaniem do mobilizacji). -
Pisownia cud lubelski, „cud lubelski”2.10.20172.10.2017Szanowni Państwo,
zwracam się z pytaniem o pisownię nazw historycznych. Konkretnie chodzi mi o wydarzenie zwane cudem lubelskim. Obecnie pracuję nad książką na ten temat.
Najczęściej spotykany zapis to: „cud lubelski”, jednak właśnie tak pisano w aktach UB i MO, więc nie chciałabym tego powielać z wiadomych względów. Moim zdaniem należałoby pisać: Cud Lubelski – jako nazwa wydarzenia historycznego. Czy moja interpretacja będzie poprawna językowo?
Będę wdzięczna za odpowiedź.
-
pisownia nazw ksiąg świętych29.10.200729.10.2007Witam i bardzo proszę o odpowiedź i wyjaśnienie: żyłam do tej pory w przeświadczeniu, że tytuły różnych pism świętych (Biblia wraz z wszystkimi jej księgami, Talmud, Miszna, Koran) pisze się pismem prostym, a nie kursywą. Ostatnio p. redaktor w wydawnictwie zapisał je kursywą, powołując się na najnowsze wydanie encyklopedii PWN. Czy ma rację?
Proszę o jak najszybszą odpowiedź, bo książka lada chwila pójdzie do druku!
Z góry dziękuję
OZ