Jakie są szanse na „ułaskawienie” słowa lektorować? Potocznie niektórzy używają go na określenie czytania na głos, szczególnie publicznego, np. przetłumaczonych dialogów w zagranicznych filmach. Zdaję sobie sprawę, że nie ma go w słownikach (poza słownikiem języka górnołużyckiego) i nie jest używane przez osoby dbające o poprawną polszczyznę. Jednak byłoby bardzo wygodne. Samo czytać ma zbyt szerokie znaczenie, a czytać publicznie razi długością. Może istnieje jakieś inne, rodzime określenie?

Jak należy zapisać paralelną konstrukcję bezokolicznikowo-czasownikową według schematu „Lubić, lubię, ale nie jem”:

a) Lubić, lubię, ale nie jem;
b) Lubić lubię, ale nie jem;
c) Lubić – lubię, ale nie jem?

Inne przykłady:

Dziwić, to nie dziwi.
Podróżować pociągami na „tamtą stronę”, podróżowały tylko jednostki (…).
Jeździć dokądkolwiek indziej się nie jeździło, chyba że wielcy ryzykanci (…).
Musieć, muszą ogólnie nie więcej niż obmyć podłogę (…).
Pracować nie pracuje nikt.

Witam!
Skąd bierze się tak znaczna różnica w poprawnej odmianie łgać z jednej strony a zełgać, wyłgać z drugiej?
Pozdrawiam.

Matematycy posługują się często słowem policzyć tam, gdzie odpowiedniejsze byłoby raczej obliczyć, np. proszę policzyć następujące całki. Co ciekawe, policzyć pojawia się również tam, gdzie nie ma mowy ani o liczeniu, ile czegoś jest, ani o obliczaniu czegoś, np. policzyć grupy homologii (chodzi o wyznaczanie pewnych obiektów). Czy należy uznać to za element żargonu i nie przejmować się, czy jednak lepiej nie szafować słowem policzyć niejako wbrew jego znaczeniu w języku naturalnym?

Czy istnieje obowiązująca kogoś, kto chciałby mówić poprawną polszczyzną, reguła nakazująca akcentowanie niektórych wyrazów inaczej niż na sylabę przedostatnią? Jak wiedzieć, które to są wyrazy? Co powoduje, że mądre osoby w wystąpieniach publicznych akcentują na trzecią sylabę od końca wyrazy takie, jak nauka, Rzeczpospolita, szczegóły, matematyka, fizyka, a nie robią tego wobec wyrazów: filozofia, kosmonautyka, algebra, łacina?
Z poważaniem – Peter Wiśniewski

Szanowni Państwo,

mamy w genomice od dłuższego czasu taki problem: medycyna personalizowana czy medycyna spersonalizowana? To samo tyczy się terapii czy leczenia – będzie ono personalizowane czy spersonalizowane? A może obie frazy są poprawne, ale należy używać ich w innym znaczeniu? W języku angielskim (tam powstały te pojęcia) mamy  personalised medicine,  personalised therapy etc. Podobnie mamy w języku niemieckim, gdzie używa się individualisierte Medizin oder Präzisionsmedizin.

Szanowni Państwo,
pewien problem nie daje mi spokoju. Dlaczego w języku polskim, używając w czasie teraźniejszym predykatywów typu: trzeba, można, wolno, pomijamy czasownik jest, podczas gdy w czasach przeszłym i przyszłym czasownik w formie osobowej jest obligatoryjny, np. można było, trzeba będzie itd. Czy ma to swoje uzasadnienie? Czy forma złożona w czasie teraźniejszym istniała dawniej? Jeśli tak, dlaczego zanikła? Z tego, co wiem, np. w języku czeskim występuje do dziś.
Z pozdrowieniami
KG

Szanowny Panie Profesorze!
Węgierskiemu czasownikowi tud odpowiadają w języku polskim znać, wiedzieć, umieć, potrafić, móc. „Mogę to napisać”, bo 'chcę, choć nie muszę' czy też bo 'mam czym pisać'? Jaka jest różnica: „Umiem jeździć na rowerze” / „Potrafię jeździć na rowerze”?
Dziękuję za odpowiedź – Wesolego Alleluja! Smacznego Jajka! Wesołych Świąt Wielkanocnych! – życzy
Á. P. Éva

Szanowni Państwo,
mam wątpliwość w związku z pisownią „to+by” w takich przykładach jak:
Najchętniej to bym zrobił to i tamto
Szkoda, że nie ma rysunków, to bym jeszcze lepiej zrozumiał
Właściwie to bym sobie poszedł

Wydaje mi się, że słowo to nie jest tu spójnikiem, tylko partykułą. WSO podaje listę partykuł, z którymi cząstkę by piszemy łącznie. Nie ma wśród nich to. Czy w takim razie należy pisać rozdzielnie?

Z wyrazami szacunku
Czytelnik

Słownik dobrego stylu w haśle pismo (dokument) notuje połączenie napisać pismo, i to na pierwszym miejscu wśród kolokacji czasownikowych. Czy nie uważa Pan, że powtórzenie tego samego rdzenia w sąsiadujących wyrazach jest jednak trochę niezręczne, a zwrot ów powinien być opatrzony kwalifikatorem potoczności?
Chciałbym dodać, że jako wierny użytkownik Słownika dobrego stylu z niecierpliwością czekam na jego kolejne, rozszerzone wydanie.